سکته شبکه مخابراتی در زلزله اخير

روزنامه خراسان: زمان طلايي براي رسيدن به محل حادثه» موضوعي است که به گفته مسئولان استانداردهايي را با توجه به نوع حادثه براي امدادرساني به حادثه ديدگان تعيين مي کند اما ممکن است بر اثر عوامل مختلف از جمله اختلالاتي که در شبکه هاي تلفن به وجود مي آيد اين زمان طلايي از دست برود مشابه اتفاقي که در زلزله اخير استان نيز بنا به اظهارات برخي از مديران مديريت بحران استان رخ داد و اختلالات شبکه هاي تلفن بر روند امدادرساني تاثير منفي گذاشت.

نقش کليدي ارتباطات تلفني
مديرعامل جمعيت هلال احمر استان درباره زمان طلايي رسيدن به محل حادثه مي گويد: استاندارد زمان رسيدن به حادثه بستگي به نوع آن حادثه دارد اما ۱۰تا ۱۲ دقيقه زمان طلايي براي رسيدن به محل حادثه است.«علي اصغر حسن زاده» درباره تاثير اختلالات تلفني بر روند امدادرساني اظهار مي دارد: برقرار بودن ارتباطات تلفني پس از حادثه «نقش کليدي» در امداد رساني دارد و بخشي از مشکلات از اختلالات تلفني به وجود مي آيد.

1.5 ساعت هيچ ارتباطي نداشتيم
وي مي گويد: يکي از بحث هاي ما در زلزله اخير قطع ارتباط بود که حدود 1.5 ساعت هيچ ارتباطي با امدادگران نداشتيم.وي يادآور مي شود: اگر چه شبکه بي سيم استاني و کشوري را در اختيار داريم اما تلفن هاي ماهواره اي تعدادشان محدود است و در اختيار همه نيست.

در اين رابطه محمد قاسمي معاون امداد و نجات جمعيت هلال احمر استان مي گويد: اختلالات تلفن يکي از آسيب هاي جدي امدادرساني است و اگر چه دستگاه هاي بحران محور مجهز به شبکه هاي ارتباطي هستند اما در بعضي مواقع اين شبکه ها با محدوديت مواجه است بايد اين اختلالات به حداقل برسد.وي اضافه مي کند: کانال هاي ارتباطي ما با امدادگران پيامک و ارتباط تلفني است و از اين ۲ کانال براي امدادرساني فراخوان مي شوند و اگر اين ۲ کانال دچار اختلال شود امدادرساني هم دچار اختلال مي شود.

قطع تلفن يک مدير بحران
در همين رابطه آتش پاد جعفري مديرعامل سازمان آتش نشاني و خدمات ايمني شهرداري مشهد اظهار مي دارد: «من که نيروي مديريت بحران هستم تلفنم تا يک ساعت بعد از زلزله قطع بود.»وي بر ضرورت امکان ارتباط از طريق تلفن پس از حادثه تاکيد و اضافه مي کند: بسياري از افراد در زير آوار در محيط محبوس مي شوند مي توانند با آدرس دهي از طريق تلفن نجات پيدا کنند. جعفري يادآور مي شود: در تمام کشورهاي دنيا شبکه اطلاع رساني امدادي مانند اورژانس، آتش نشاني، امداد گاز، آب و برق و... واحد شده اند و اين تلفن به هيچ عنوان دچار قطعي (اختلال) نمي شوند.

اختلال در کار اورژانس
همچنين شهرام طاهرزاده کارشناس مسئول حوادث و هماهنگي مديريت بحران ۱۱۵مشهد نيز درباره ساعات طلايي هنگام وقوع زلزله مي گويد: در تمام حوادث در يک يا ۲ساعت اوليه خود افراد حاضر در منطقه تنها کساني هستند که مي توانند به خودشان کمک کنند زيرا امدادرساني در ساعات اوليه زمان بر خواهد بود.وي روند امدادرساني در ساعات اوليه زلزله نيشابور را به علت قطع سامانه مخابراتي همراه با اخلال دانست و گفت: با اين وجود سامانه ارتباط «پارالل» را که نوعي سيستم موازي مخابراتي است همراه داشتيم.وي تصريح مي کند: براي برقراري ارتباط بين نيروهاي امدادرساني اورژانس سامانه تلفن هاي ماهواره اي را نيز داريم که البته همه شهرستان ها به علت گران بودن از آن برخوردار نيستند و فقط دانشگاه هاي شهرستان ها از آن برخوردارند.طاهرزاده مي گويد: شرکت مخابرات در مناطق زلزله زده، سيم کارت هاي مخصوص بحران دارد ولي استفاده از آن بستگي به زمان برپايي دکل هاي BTS اين شرکت دارد.وي همچنين اضافه مي کند: در زلزله نيشابور ۳تا۴ ساعت تلفن هاي نيشابور قطع بود و اگر تلفن هاي ماهواره اي نبود کار هماهنگي مشکل تر مي شد هر چند ما بي سيم هاي اورژانس را هم داريم اما براي استفاده از آن محدوديت هايي در هماهنگي با ساير ارگان ها وجود دارد.طاهرزاده مي افزايد: اولين وظيفه ما در ساعات اوليه بحران، فراخوان نيروهاي عملياتي و اخذ اطلاعات از مناطق آسيب ديده است.وي مي گويد: اين اطلاعات از منطقه باعث دانستن احتياجات و لوازم و وسايل موردنياز منطقه و تهيه آن ها مي شود.

در ساعات اوليه به علت ترافيک مخابراتي دچار مشکل شديم
همچنين شايان فر مديرکل مديريت ستاد بحران استان خراسان رضوي با بيان اين که گزارش کامل را بعد از جمع آوري اطلاعات و بررسي آن ها ارائه مي کنيم، مي گويد: در زلزله نيشابور از نظر تاسيسات زيربنايي مانند بيمارستان ها مشکلي پيدا نکرديم.

وي در ادامه مي افزايد: فقط در ساعات اوليه زلزله به علت ترافيک سنگين مخابراتي دچار مشکل شديم.شايان فر مي گويد: ما در اين زلزله براي امداد نيازي به بالگرد نداشتيم و شايد از بالگرد فقط براي شناسايي استفاده کرده باشند.

ميزان آمادگي شهرداري براي مديريت بحران
در همين حال ابوالقاسم باغبان نژاد مدير مهندسي بحران شهرداري مشهد با بيان اين که شهرداري مشهد براي آمادگي جهت بحران هايي مانند زلزله و سيل مانورهاي زيادي را در طول سال انجام مي دهد، مي گويد: در زلزله نيشابور براي استفاده از ساعات طلايي با تشکيل اتاق بحران در ساعات اوليه در شهرداري مشهد و هماهنگي کامل با شهرداران و مديران مناطق مختلف شهر مشهد، با شهردار نيشابور هم براي کمک رساني در ارتباط بوديم.وي مي گويد: براي آمادگي بيشتر جهت برخورد با بحران، زلزله و سيل در ساعات اوليه و طلايي پيشنهادهاي اساسي را به شهردار مشهد ارائه کرديم که يکي ايجاد سيستم اعلام خطر براي خبردار کردن مردم پيشنهاد ديگر در اين باره بوده است که اين سامانه در کشورهاي پيشرفته موجود است.وي همچنين مي افزايد: ايجاد تيم هاي واکنش سريع و تشکيل اين واحد در مساجد، پايگاه هاي بسيج، مدارس و اصناف جهت کمک رساني و امداد در ۷۲ساعت طلايي اوليه؛ ديگر اقدامي است که در دست اجرا داريم.وي مي افزايد: تفويض اختيار استاندار خراسان رضوي به شهردار مشهد در زمينه مديريت بحران شهري ديگر خواسته و پيشنهاد ماست که هنوز محقق نشده است.باغبان نژاد مي افزايد: با توجه به اختيارات شهرداري مشهد آمادگي ما در اين زلزله ۵۰درصد بود که اين آمادگي کم است و براي زلزله با قدرت بالا مناسب نيست.

براي مواقع بحران بايد تعاريف ديگري ارائه کنيم
در اين رابطه علي کارگزار مديرعامل شرکت مخابرات استان با بيان اين که براي شبکه هاي ارتباطي استانداردهايي جهاني تعريف شده است، مي گويد: اين که در مقطعي خاص اتفاقي بيفتد که شبکه ها بيش از حد معمول نيازمند سرويس باشد لحظه بحران است و براي خدمت رساني در اين مواقع بايد تعاريف ديگري انجام شود.وي با بيان اين که ما هنوز مسئول شبکه ارتباطي در زمان بحران نيستيم اضافه مي کند: دولت بايد شبکه اي را براي زمان بحران پيش بيني و متولي آن را مشخص کند. کارگزار تاکيد مي کند: براي زمان بحران به شبکه و سيستم هاي خاص نياز است که بايد مجوز اين سيستم ها صادر شود.وي يادآور مي شود: به تازگي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات براي ايجاد اين شبکه فراخوان داده است که با اجرايي شدن اين سيستم مشکلات حل مي شود. وي در پاسخ به اين سوال که آيا پيش از اين در مانورهاي زلزله اين گونه موارد بررسي نشده است، مي گويد: در زمان زلزله ممکن است شبکه مخابراتي دچار قطعي شود يا کابل شبکه از بين برود که در مانورها امکاناتي را براي بازسازي شبکه در نظر مي گيريم.کارگزار با اشاره به ارتباطات مردم پس از زلزله اخير، يادآور مي شود: «شبکه مخابرات در اين زلزله قطع نشد بلکه بارگذاري شبکه (استفاده مشترکان) افزايش يافت و ۶۰درصد مشترکان ارتباط داشتند.

نمره ۱۷ به عملکرد مخابرات در زلزله اخير
کارگزار درباره تاثير منفي اختلال در شبکه هاي تلفن بر روند امدادرساني به زلزله مي گويد: امدادرساني مولفه هاي مختلف دارد که يکي از آن ها ارتباطات است اما امدادگران بايد راه ارتباطي ديگري نيز داشته باشند.وي در پاسخ به اين سوال که با توجه به اين شرايط چه نمره اي را بر عملکرد مخابرات در زلزله اخير مي دهد که اظهار مي دارد: با توجه به اين که هيچ شبکه اي قطع نشده است و ۶۰درصد شبکه مخابراتي مشهد در حال ارتباط بودند و ۴۰درصد ديگر نيز به دليل مسدود بودن کانال ها امکان راهيابي را نداشتند به عملکرد مخابرات نمره ۱۷ مي دهم.

زمان طلايي چيست؟
کارشناسان امداد و نجات بر اساس مستندات علمي و تجربيات عملي خود عقيده دارند که ميزان زنده ماندن يا «بقا» در زير آوارهاي ناشي از تخريب ساختمان ها، حداکثر در حدود يک هفته است. اما به طور معمول بيشتر قربانيان، به دلايل کاهش آب بدن، شوک، فشردگي اندام هاي داخلي و... طي ۷۲ ساعت از پا درخواهند آمد. منبع: زمين لرزه ۱۹۹۹ ترکيه و درس هايي از آن / فرشيد قاسملو

اختصاص ۱۲ ميليارد تومان کمک بلاعوض و ۹۴ ميليارد تومان تسهيلات براي زلزله زدگان
در نشستي با حضور معاون برنامه ريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور و استاندار خراسان رضوي ۱۲ ميليارد تومان کمک بلاعوض براي بازسازي منازل آسيب ديده از زلزله اخير نيشابور اختصاص يافت.به گزارش روابط عمومي استانداري، محمود صلاحي درباره اين جلسه گفت: در پي بازديدي که از نقاط حادثه ديده از زلزله نيشابور داشتيم، گزارشي براي معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري آماده شد و در جلسه اي با دکتر عزيزي به وي ارائه و براي سرعت دادن به روند بازسازي مناطق حادثه ديده برنامه ريزي شد.