در روزهایی که صنعت موسیقی به‌طرز فزاینده‌ای به سمت جهانی‌شدن و ترکیب فرهنگ‌ها می‌رود، اد شیرن با انتخاب واژه‌ای ساده اما عمیق از زبان فارسی «عزیزم» به نوعی جسورانه‌ترین حرکت چند سال اخیر خود را انجام داده است (کلیپ زیر). این واژه نه‌فقط نام قطعه، بلکه کلید اصلی فهم لحن، حس و هدف پشت آهنگ است.

چرا «عزیزم» مهم است؟ بازخوانی یک واژه در بستر جهانی

«عزیزم» واژه‌ای است که در دل میلیون‌ها ایرانی، از کودکی تا عاشقانه‌های بزرگ‌سالی، جا دارد. با انتخاب آن به‌عنوان عنوان یک ترک جهانی، اد شیرن خواسته یا ناخواسته دست به نوعی برندسازی فرهنگی زده است. او از ادبیات عاشقانه ایرانی بهره گرفته، آن را با تنظیم مدرن و سازهای شرقی ترکیب کرده، و در بستری پاپ و قابل‌فهم برای مخاطبان جهانی عرضه کرده است.

به این ترتیب، یک واژه فارسی نه‌تنها روی پلتفرم‌های جهانی چون اسپاتیفای و اپل موزیک ترند شده، بلکه در فضای گفت‌وگوی اجتماعی و رسانه‌ای روز اروپا و آمریکا نیز جا باز کرده است. این یعنی ایران و زبان فارسی، ولو در سطحی نمادین، به بخشی از جریان اصلی فرهنگ پاپ جهان تبدیل شده‌اند.

بر اساس پیش‌بینی مجلات تخصصی موسیقی، ترک «عزیزم» در هفته اول انتشار، بیش از ۲۵ میلیون بار در پلتفرم‌های استریم شنیده شده است. این عدد، معادل میلیون‌ها دلار درآمد مستقیم برای تیم تولید، شرکت ضبط و توزیع و البته خود اد شیرن است.

اما مهم‌تر از آن، «عزیزم» به‌عنوان محصولی فرهنگی با اصالت ایرانی، توجه برندهای تجاری را هم جلب کرده است. گزارش‌هایی غیررسمی حاکی از آن است که برندهای پوشاک، عطر و حتی پلتفرم‌های آموزشی زبان در حال بررسی استفاده از این واژه در کمپین‌های بازاریابی خود هستند.

در چنین شرایطی، حتی اگر ایران به شکل مستقیم از این جریان سود نبرد، اما جایگاهش در ذهن مصرف‌کننده جهانی ارتقا پیدا می‌کند. این همان «قدرت نرم» است که در ادبیات روابط بین‌الملل، به‌عنوان سرمایه فرهنگی شناخته می‌شود و در بلندمدت می‌تواند به افزایش تعاملات اقتصادی و حتی گردشگری فرهنگی منجر شود.

سهم ایران از صنعت موسیقی جهانی، سال‌هاست که به دلایل سیاسی و اقتصادی تقریباً صفر بوده است؛ هم از منظر صادرات رسمی، هم از منظر حضور در پلتفرم‌های بین‌المللی. اد شیرن با «عزیزم»، نخستین بار این «حاشیه» را به «مرکز» آورده‌ است؛ کاری که در ظاهر ساده است، اما در عمل نتیجه مجموعه‌ای از تحولات فرهنگی، سیاسی، فنی و اجتماعی در سطح بین‌الملل است.

«عزیزم» فقط یک قطعه موسیقی نیست؛ سندی است بر این واقعیت که حتی یک واژه، اگر به‌درستی انتخاب شود، می‌تواند حامل فرهنگی غنی باشد، بازار جدیدی ایجاد کند و تصویری تازه از ملتی دیرینه ارائه دهد. در روزگاری که ایران بیش از هر زمان دیگری نیاز به بازسازی چهره خود در جهان دارد، شاید همین واژه ساده، همین ترانه عاشقانه، بتواند آغاز یک مسیر تازه باشد؛ مسیری که از قلب لندن آغاز می‌شود، اما مقصدش دل‌های ایرانیان و مخاطبان جهانی است.