یک منبع داخلی با انتشار عکس بالا نوشت: طی روزهای گذشته اتفاقات تلخی در ارومیه رخ داد که برخی رسانههای جناحی سعی در بهره برداری سیاسی از آن داشتند. ماجرا از این قرار است که مطابق هر سال و همیشه، برخی مردم این شهر که عموما کرد زبانها هم بودهاند جشن نوروز را گرامی داشتهاند و طی یک فرآیند طبیعی به پایکوبی برای نوروز پرداختهاند. اما ماجرا از جایی تبدیل به مساله میشود که یک فراخوان با محوریت احتمالا یک روحانی صاحبنام این شهر کلید میخورد، عنوان فراخوان: اجتماع علویون. همان منابع ادعا کردهاند که این تجمع واکنش علویون در اعتراض به جشن نوروز بوده. به هر حال افرادی، آذریهای عزیز و کردهای عزیز را علیه هم تحریک کردهاند. در این میان تصویر نادر قاضیپور (نماینده اسبق ارومیه) در تجمع آذریها در ارومیه جلب توجه کرده است.
نقش نهادهای حکومتی در ایجاد اختلافات و درگیری های قومی
این رویداد، پرسشهایی جدی درباره نقش سیاستهای جمهوری اسلامی در بروز این بحرانها مطرح کرده است. به نظر میرسد تنشهای اتنیکی در ارومیه نشاندهنده یک الگوی آشنا در سیاستهای جمهوری اسلامی است که در آن، حاکمیت برای مدیریت نارضایتیهای داخلی از شکافهای اتنیکی و مذهبی بهره میبرد.
حضور چهرههای سیاسی همچون نادر قاضیپور، نماینده سابق ارومیه در مجلس، و همراهی نیروهای مذهبی و امنیتی، گمانهزنیهایی را درباره نقش نهادهای حکومتی در تحریک این تنشها ایجاد کرده است. برخی رسانههای مستقل این تجمع را بخشی از سیاست "تفرقه بینداز و حکومت کن" جمهوری اسلامی دانستند، در حالی که رسانههای اصولگرا این مراسم را "نماد وحدت مردم آذربایجان و ارادت به امام علی" توصیف کردند.
ماشاالله رزمی، نویسنده و کارشناس مسائل آذربایجان، و کامران متین، استاد روابط بینالملل در دانشگاه ساسکس بریتانیا، معتقدند که جمهوری اسلامی برای تحکیم قدرت خود به سیاست تشدید اختلافات قومی متوسل میشود.
رزمی در گفتوگو با دویچهوله فارسی میگوید: «پایگاه اجتماعی جمهوری اسلامی در آذربایجان غربی فوقالعاده ناچیز است. به همین دلیل، طی ۴۶ سال گذشته سعی کرده است ابتدا به اختلافات قومی در منطقه دامن بزند و سپس بهعنوان آتشنشان وارد معرکه شده، خود را مدافع نظم و امنیت وانمود کند.»
کامران متین نیز در تأیید این دیدگاه به دویچهوله فارسی گفت: «حکومت همواره از سیاست تفرقه میان ترکها و کردها برای تحکیم کنترل خود بر ارومیه و نواحی اطراف آن استفاده کرده است. این مسأله در مقطع فعلی که جمهوری اسلامی در خطر درگیری با آمریکا و اسرائیل بر سر برنامه اتمیاش قرار دارد، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.»
شرایط سخت اقتصادی و تبعیضهای سیستماتیک
بسیاری از تحلیلگران همچنین ریشه تنشهای اخیر در ارومیه را علاوه بر مداخلات امنیتی، به شرایط سخت اقتصادی و تبعیضهای سیستماتیک علیه هر دو گروه قومی در آذربایجان غربی نسبت میدهند.
رزمی در این زمینه میگوید: «در آذربایجان غربی هم به ترکها و هم به کردها از طرف جمهوری اسلامی تبعیض اعمال میشود. با وجود طبیعت غنی، معادن قیمتی و موقعیت جغرافیایی استثنایی، این استان یکی از عقبماندهترین مناطق کشور است. هیچ سرمایهگذاری اشتغالزا در آنجا انجام نگرفته و خشکاندن دریاچه ارومیه نیز فقر را افزایش داده است.»
وی تأکید میکند که سرمایهگذاری در زیرساختها و صنایع اشتغالزا میتواند صلح اجتماعی را در منطقه تضمین کند، اما درعینحال میگوید: «امیدی ندارم که جمهوری اسلامی قصد رفاه در جامعه را داشته باشد، زیرا برخی از مسئولان حکومت آشکارا ضد توسعه هستند.»
متین نیز معتقد است که روند وقایع به مواضع اتخاذشده از سوی نهادهای مدنی و سیاسی جوامع تُرک و کُرد ارومیه و میزان تأثیرگذاری آنها بستگی دارد. از نظر او، مردم و نهادهای صنفی و مدنی در بقیه ایران هم "باید علیه شعلهور کردن اختلافات مذهبی و ملی موضع گرفته و مردم را دعوت به آرامش کنند تا در دام سیاستهای جمهوری اسلامی گرفتار نشوند".
یک کلام ریشه اش از جانب جمهوری اسلامی است وگرنه مردمان عادی کرد و آذزی کوچکترین تضادی با هم ندارند چون همه شان دچار بلائی هستند بنام رژیم اسلام
رژیم نکبت اسلام ناب مخمدی برای بقای خود دست به هر ترفند کثیفی میزند تا مردم با هم متحد نباشند
من اطمینان دارم مردم دردمند ولی خردمند آذری و کرد زبان ما با هوش تراز این هستند که فریب این دسیسه ها را بخورند
ریشه اصلی تنش های اورمیه درتظاهرات کنونی برعلیه حکومت اردوغان درترکیه وناامن کردن وآشوب برپا کردن درترکیه رابه که کردهای ترکیه نسبت میدهند دارد زیراکه عثمانی ها درترکیه که منافع شان درصلح وامنیت ترکیه بوده وازطریق گردشگری هم تامین میشده به خطرافتاده است
این داستان برمیگردد به سال ۱۳۵۸ که اخوند ملا حسنی با افرادش به کردها حمله کرد وتعداد زیادی را کشت ودر اخر طالقانی بلوا را خواباند این قاضی پور هم اگر به سوابق او نگاهی بیاندازید میبینید حتی از ملا حسنی هم احمق تر است !