یکشنبه، 31 فروردین ماه 1404 = 20-04 2025
واکنش هراس‌آلود روزنامه خامنه‌ای به سناریویی که بشدت برایش خطرناک است
کیهان خامنه ای نوشت: وقاحت وزیرخارجه ترامپ و درخواست از اروپا برای اقدام علیه ایران؛ وزیرخارجه کسی که توافق برجام را زیر پا گذاشت و مُلغی اعلام کرد، حالا می‌گوید: اروپایی‌ها باید برای اجرای مکانیسم ماشه علیه ایران تصمیم مهمی بگیرند.
روزنامه خامنه ای نوشت: مارکو روبیو وزیر خارجه ترامپ در پاریس گفت: اروپایی‌ها باید خیلی زود درباره بازگرداندن تحریم‌ها (مکانیسم ماشه) تصمیم مهمی بگیرند، چون ایران به‌وضوح به توافق فعلی پایبند نیست.
وی پس از گفت‌وگو با همتایان اروپایی‌اش، با بیان اینکه طرف‌های اروپایی برجام باید درباره اجرای «مکانیسم ماشه» تصمیم بگیرند، افزود: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم تأکید کرده که ایران همچنان به سلاح‌های هسته‌ای نزدیکاست.
اشاره طرف‌های اروپایی به مکانیم ماشه در برجام در حالی است که سه عضو اروپایی خود نزدیک به سه سال ایران را سر دواندند و بدون اینکه به تعهد لغو تحریم‌ها عمل کنند، وعده می‌دادند که مشکل را حل خواهند کرد. دولت آمریکا اوایل سال 1397 با امضای ترامپ، مدعی ابطال برجام شد و تعهد لغو تحریم‌ها را زیر پا گذاشت.
اما برجام به قدری غلط و نامتوازن تنظیم شده بود که خروج یکطرفه آمریکا و بدعهدی تروئیکای اروپایی، برای آمنها هیچ هزینه‌ای دربر نداشت. در این میان با وجود مرگ برجام از سوی طرف غربی، مکانیسم ماشه در متن این توافق بد، دستاویزی برای تهدید به احیای همه تحریم‌های شورای امنیت از مسیر استفاده از سازوکار ماشه (اسنپ‌بک) شده است.
مکانیسم ماشه اشاره به فرآیندی است که منجر به بازگشت فوری و خودکار تمامی تحریم‌ها می‌شود و تا زمان انقضای برجام در ۲۶ مهرماه ۱۴۰۴ اعتبار دارد.
معایب و منافذ عبرت‌آموز برجام موجب شده تا هیئت مذاکره‌کننده ایرانی این‌بار زیر با وعده‌ها و سرهم‌بندی‌های ظرف آمریکایی نرود و تعهد و تضمین معتبر مطالبه کند.
سناریویی که به‌شدت برای جمهوری اسلامی خطرناک است
فعال شدن مکانیسم ماشه ضربه‌ای جدی به منافع راهبردی حکومت ایران خواهد زد. یکی از دستاورد‌های برجسته برجام، لغو شش قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بود که طبق برنامه باید تا مهر ۱۴۰۴ دائمی شود؛ دستاوردی که در تاریخ سیاست بین‌الملل کم‌نظیر است. در صورتی که رژیم ایران نتواند به‌طور مؤثر از فعال شدن مکانیسم حل‌وفصل اختلافات جلوگیری کند، این دستاورد از دست خواهد رفت. بازگشت آن قطعنامه‌ها به این معناست که غنی‌سازی، توسعه توان موشکی و خرید و فروش سلاح‌های متعارف تحت حقوق بین‌الملل غیرقانونی خواهد بود.
یک کارشناس حکومتی در این باره گفته: برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه ایران باید به‌طور مستمر همکاری کامل خود را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان دهد و شفافیت بیشتری در فعالیت‌های هسته‌ای خود به‌ویژه در زمینه نظارت و بازرسی‌ها فراهم کند. این امر می‌تواند به‌طور مؤثری اطمینان جامعه جهانی را از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران جلب کند و به‌طور غیرمستقیم فشار‌های خارجی را کاهش دهد.
مرتضی مکی، کارشناس مسائل بین المللی به روزنامه اعتماد گفت: اگر به دنبال کاستن از شدت تنش‌ها و چالش‌های موجود هستیم باید به دنبال مذاکرات مستقیم با امریکا باشیم. اگر توافقی میان تهران و واشنگتن حاصل شود، قطعا اروپایی‌ها چاره‌ای جز پیروی از آمریکا نخواهند داشت و این برای آنها رضایت‌بخش خواهد بود.
وی افزود: این احتمال وجود دارد که مکانیسم ماشه قبل از اکتبر ۲۰۲۵ فعال شود و این موضوع می‌تواند تهدیدی جدی برای جمهوری اسلامی باشد. این سناریو به‌شدت برای نظام خطرناک است و باید به‌طور جدی در این زمینه تأمل کرد و جلوی وقوع آن را گرفت.
English SummaryThe article discusses the provocative statements made by Marco Rubio, Trump's Secretary of State, urging European nations to activate the "snapback" mechanism against Iran due to its non-compliance with the nuclear deal (JCPOA). Despite the U.S. unilaterally withdrawing from the agreement, the article highlights the potential dangers of reactivating sanctions, which could severely impact Iran's strategic interests. Experts suggest that Iran must enhance transparency with the International Atomic Energy Agency to prevent the activation of snapback and advocate for direct negotiations with the U.S. to mitigate tensions.
