هزينه‌ ها همچنان ركورد می ‌زنند

روزنامه اعتماد: بنا بر گزارش بانك مركزي در سال 1389 هزينه هر خانوار ايراني به‌طور متوسط 484هزار تومان بيشتر از درآمد بوده است.

بانك مركزي در گزارشي كه از درآمد- هزينه خانوارهاي شهري در سال 1389 منتشر كرد اعلام كرد كه در سال 1389 درآمد هر خانوار شهري معادل 13 ميليون و 681 هزار و 358 تومان بود (به‌طور متوسط ماهانه يك ميليون و 140 هزار تومان) در حالي كه هزينه آن به‌طور متوسط 14 ميليون و 166 هزار و 177 تومان بود (به‌طور متوسط يك ميليون و 180 هزار تومان) . شكاف درآمد – هزينه خانوارهاي شهري در اين سال معادل

484 هزار تومان يا حدود 40 هزار تومان در ماه بود. بنا بر اين گزارش بيشترين هزينه خانوار شهري در سال 1389 مربوط به مسكن، آب و برق بود كه نزديك به

30 درصد درآمدهاي خانوار را مي‌بلعد.بعد از آن به خوراكي‌ها و آشاميدني‌ها بر مي‌گردد كه 25 درصد هزينه‌ها را شامل مي‌شود. حمل و نقل 11 درصد و بهداشت و درمان

6/5 درصد هزينه‌هاي خانوار را در برمي‌گيرد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه در سال 1389 هزينه‌هاي خوراكي و آشاميدني نسبت به سال‌هاي گذشته چيزي حدود يك درصد افزايش داشته است. اما خانوارهاي ايراني چگونه در سال 1389 درآمد كسب كرده‌اند؟ بررسي بانك مركزي نشان مي‌دهد كه در سال 1389 نزديك به 27 درصد درآمدهاي خانوارها از راه غير پولي كسب شده است. اين بدان معناست كه پول وارد خانوار نشده بلكه در عوض مواردي مانند بن‌هاي نقدي يا امثالهم براي تامين هزينه‌هاي خانوار وارد درآمدهاي خانوار شده است. بررسي اجزاي درآمدهاي پولي مي‌تواند موضوع را شفاف‌تر كند. درآمد حاصل از مزد و حقوق چيزي حدود 14 درصد درآمدهاي پولي را شامل شده است در حالي كه درآمد حاصل از فروش كالاهاي دست دوم 4/3 درصد بوده است. درآمدهاي متفرقه در سال 1389 حدود 20 درصد بوده است. درباره درآمدهاي متفرقه مي‌توان به مسافركشي اشاره كرد كه اكنون در كلانشهرها و حتي شهرهاي كوچك بسيار رايج شده است. درآمدهاي متفرقه در سال‌هاي 1387 و 1388 حدود 14 درصد بوده است. اين بدان معناست كه در سال 1389 اوضاع درآمدهاي خانوار شهري يا سرپرست بغرنج‌تر شده است. با نگاهي به درآمد مزد و حقوق در سال‌هاي 1387 و 1388 مي‌توان به اين موضوع بيشتر پي برد. در اين دو سال درآمد حاصل از مزد و حقوق حدود 17 درصد بوده است كه در سال 1389 اين ميزان حدود سه درصد كاهش داشته است.

اما در بخش هزينه‌ها چطور؟ گزارش بانك مركزي نشان مي‌دهد كه در سال 1389 نزديك به 25 درصد از هزينه‌ها شامل هزينه‌هاي خوراكي و آشاميدني بوده است. همچنين 30 درصد هزينه‌ها را هزينه مسكن، آب و برق در برمي‌گرفته است. بنابراين حدود 55 درصد هزينه را خوراكي و مسكن شامل مي‌شده است. بررسي اجزاي هزينه‌هاي خانوارها نشان مي‌دهد كه در سال 1389 گرايش خانوارهاي شهري بيشتر به سمت تامين معيشت بوده است تا موارد ديگر. براي مثال در سال 1387 هزينه تامين مسكن و خوراكي‌ها حدود 53 درصد و در سال 1384 حدود 52 درصد بوده است. همچنين بررسي اجزاي ديگر نشان مي‌دهد كه براي مثال هزينه بهداشت و درمان در سال 46،1385/4 درصد هزينه‌ها را شامل مي‌شد كه در سال 1389 به 6/5 درصد رسيده است كه نشان از افزايش هزينه‌هاي بهداشت و درمان در آن سال است. اما بررسي جزء ديگر مي‌تواند اين موضوع را شفاف‌تر سازد. در سال 1385 هزينه پوشاك و كفش 2/5 درصد هزينه‌ها بوده است كه در سال 1389 به 9/4 درصد كاهش يافته است. اين كاهش به معناي ارزان شدن پوشاك و كفش نبوده است بلكه بيشتر ناشي از نخريدن پوشاك و كفش بوده و مابه‌التفاوت آن به سمت ديگر ميل كرده است.