
یک نشریه آمریکایی نوشت: آتشبس میان اسرائیل و رژیم ایران که در ماه ژوئن با میانجیگری رئیسجمهور آمریکا، برقرار شد، اکنون در آستانهٔ فروپاشی قرار دارد؛ وضعیتی که میتواند پژواکهایی فراتر از خاورمیانه بر جای گذارد. از جمله کشورهای آسیای مرکزی در هر جنگی که پای ایران در میان باشد، منافع و نگرانیهای مستقیمی دارند.
نشنال اینترست نوشت: هر پنج کشور آسیای مرکزی با اسرائیل روابط دیپلماتیک دارند. قزاقستان و ازبکستان در سطح سفارتخانه و تبادل سفیر با تلآویو همکاری میکنند، در حالیکه قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان روابط خود را از طریق دفاتر حافظ منافع در سفارتخانههای کشورهای همسایه دنبال میکنند.
یکی از نگرانیهای دیرینهٔ تهران این است که اسرائیل بتواند از این روابط برای مهار ایران از شرق بهره گیرد. تهران بهویژه از احتمال فعالیتهای اطلاعاتی اسرائیل در ترکمنستان؛ کشوری که ۷۱۳ مایل مرز مشترک با ایران دارد نگران است.
اگر ایران و اسرائیل بار دیگر وارد جنگ شوند، پنج جمهوری آسیای مرکزی نهتنها با پیامدهای اقتصادی و تجاری روبهرو خواهند شد، بلکه با خطر درگیر شدن در مناقشهای گستردهتر نیز مواجه میشوند. تمامی این تحولات در نقطهای به یک تهدید مشترک منتهی میشوند: اگر خصومتها میان تهران و اورشلیم دوباره شعلهور شود، پیامدهای آن برای آسیای مرکزی میتواند گسترده و عمیق باشد.
از سرگیری رویارویی نظامی میان ایران و اسرائیل ممکن است آتشی منطقهای برپا کند و نگرانیهای شدید در میان سیاستگذاران آسیای مرکزی برانگیزد. مقامات این پنج جمهوریِ پیشینِ شوروی بهخوبی آگاهاند که فروپاشی آرامش شکنندهٔ کنونی، هزینههای سنگین ژئوپلیتیکی و اقتصادی در پی خواهد داشت.
English SummaryA U.S. publication reported that the ceasefire between Israel and the Iranian regime, brokered by the U.S. President in June, is on the brink of collapse, potentially impacting regions beyond the Middle East. Central Asian countries have direct interests and concerns in any conflict involving Iran.
According to National Interest, all five Central Asian republics maintain diplomatic relations with Israel, with Kazakhstan and Uzbekistan engaging at the embassy level, while Kyrgyzstan, Tajikistan, and Turkmenistan operate through interest offices in neighboring embassies. Iran is particularly worried about Israel's potential intelligence activities in Turkmenistan, which shares a 713-mile border with Iran.
Should a war erupt between Iran and Israel, Central Asian nations would face not only economic repercussions but also the risk of being drawn into a larger conflict. The renewal of hostilities could ignite regional tensions and raise significant concerns among policymakers in these five former Soviet republics. They are acutely aware that the breakdown of the current fragile peace would incur severe geopolitical and economic costs.