
بهرام بیضایی کارگردان و نوبسنده سرشناس سینما و تئاتر ایران در روز تولد ۸۷ اش درگذشت. این کارگردان سینما و تئاتر، نمایشنامه نویس، فیلمنامه نویس و پژوهشگر در آمریکا از دنیا رفت. دانشگاه ایرانشناسی استنفورد آمریکا این خبر را تایید کرد
او علاوه بر کارگردانی و نمایشنامه نویسی در سینما و تئاتر، عرصه های دیگری چون تدوین، ساخت عنوان بندی و تهیه کنندگی را هم تجربه کرده است. بیضایی از سال 1340 تاکنون 24 فیلم کوتاه و بلند را کارگردانی و یا تدوین کرده است که فیلم های سینمایی بلند «چریکه تارا»، «مرگ یزدگرد»، «باشو غریبه کوچک»، «شاید وقتی دیگر»، «مسافران» و «سگ کشی» از مهم ترین آثار او به شمار می رود.
این کارگردان که نوشتن 30 نمایشنامه را در کارنامه کاری اش دارد، تاکنون هشت اجرای تئاتر نیز داشته است. این هنرمند نگارش 51 فیلمنامه، پنج روایت و شش پژوهش را نیز در کارنامه خویش به ثبت رسانده است.
بیضایی سال 86 بعد از 10 سال دوری از فیلمسازی ، فیلم «وقتی همه خوابیم» را ساخته بود، او سال 1385 بر آن شد تا ساخت فیلم نامه دیگرش «مقصد» را آغاز کند هرچند این فیلم نامه پروانه ساخت گرفت، ساخت آن با مشکلاتی روبرو شد و بیضایی بهتر دید مدتی دست نگه دارد تا همچنان با فیلم هایی مانند «باشو غریبه کوچک»،«مرگ یزدگرد»، «چریکه تارا»، «کلاغ»، «سفر»، «مسافران»،«شاید وقتی دیگر»،«سگ کشی» و... یکی از کم کارترین و در عین حال اثر گذارترین فیلمسازان ایران باشد.
بهرام بیضایی مردی که نگران درختان این کشور بود، هنرمندی که از قطع درختان هزاران ساله اندوهگین بود، چند سال پیش در سالروز تولدش می گفت: «دهها فیلم نساخته ام تنها 9 فیلم بلند و سه فیلم کوتاه ساخته ام، هر چند برای ساخت همین فیلم ها هم تلاش بسیاری کرده ام.می خواستم از کارهایی که نکرده ام، بگویم اما آن قدر طولانی است که نه وقت و نه حوصله من و شما مجال پردختن به آن را نمی دهد و من هم قصد ندارم حرفهایم رنگ گلایه به خود بگیرد.»
بهرام بیضایی شاید فقط 10 فیلم ساخته باشد. تعداد نمایش هایی هم که به صحنه برده است، خیلی بیش از این نیست اما با نگارش نمایش نامه هایی همچون«پهلوان اکبر می میرد»، «مرگ یزدگرد»،«فتح نامه کلات»،«هشتمین سفر سندباد»،«ندبه»،«سهراب کشی»،«سلطان مار»،«کارنامه بنداربیدخش»،«چهار صندوق»،«مجلس قربانی سنمار»،«مجلس ضربت زدن»،«طرب نامه»،«جنگ نامه غلامان»،«خاطرات هنرپیشه نقش دوم»،«تاراج نامه» و ... ساخت فیلم هایی چون«عمو سبیلو»،«کلاغ»،«غربیه و مه»،«رگبار»،«چریکه تارا»،«باشو غریبه کوچک»،«شاید وقتی دیگر»،«مسافران»،«سگ کشی»،«وقتی همه خوابیم» و ...یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان ایران بود.
بیست و یکم فرودین ماه ۱۴۰۳ اعلام شد که بهرام بیضایی به سرطان مبتلا شده است. حالا با گذشت بیست و یک ماه از آن زمان خبر درگذشت این کارگردان صاحب سبک منتشر شده است.
English SummaryBaharom Beyzai, the renowned Iranian director and playwright, passed away on his 87th birthday in the United States. The Stanford University’s Persian Studies program confirmed his death. Beyzai was not only a director and playwright but also an editor, producer, and screenwriter, with 24 films to his credit, including significant works like "Chirikeh Tara," "Death of Yazdgerd," "Bashoo, the Little Stranger," and "The Strangers."
He authored 30 plays and directed eight theatrical productions, also holding credits for 51 screenplays and several research works. After a decade-long hiatus from filmmaking, he made his return with “When We Are Asleep” in 2007, and despite plans for other projects, he remained one of Iran’s most influential yet least prolific filmmakers.
Beyzai was deeply concerned about environmental issues, particularly the destruction of ancient trees in Iran. He expressed a desire to convey the stories of the many films he did not make, emphasizing the significance of his creative endeavors.
On April 21, 2022, it was announced that he had been diagnosed with cancer, and after nearly two years, his passing marks a significant loss for Iranian cinema. Beyzai leaves behind a legacy of profound impact through his films and writings.