
ورشکستگی بانک «آینده»؛ نشانۀ فروپاشی نزدیک نظام بانکی و اقتصادی ایران ؟
در حاکمیت خامنه ای، بانکها کانون فساد مالی و ایجاد ناترازی هستند و بهجای آن که منابع مالی را به سمت تولید و اشتغال هدایت کنند، به حیات خلوت قدرت و رانت صاحبان زر و زور تبدیل شدهاند.
رادیو فرانسه در گزارشی گفت: اعلام ورشکستگی بانک «آینده»، یکی از بزرگترین بانکهای باصطلاح خصوصی ایران، موجی از نگرانی در میان سپردهگذاران و ناظران اقتصادی برانگیخته است. کارشناسان این رویداد را نه صرفاً سقوط یک مؤسسه مالی، بلکه علامتی از بحرانی فراگیر در ساختار بانکی و اقتصادی کشور میدانند؛ بحرانی که در پرتو تحریمها، فساد و سوءمدیریت، نظام رانتی-مالی ایران را در آستانۀ فروپاشی قرار داده است.
بانک «آینده»، از بزرگترین بانکهای باصطلاح خصوصی ایران، رسماً ورشکسته اعلام شد و داراییها و تعهدات آن بنا به تصمیم بانک مرکزی به بانک دولتی «ملی ایران» واگذار گردید. این تصمیم، که روز شنبه ۲۵ اکتبر از سوی رسانههای رسمی جمهوری اسلامی گزارش شد، از نادرترین موارد انحلال بانکی در تاریخ معاصر ایران بهشمار میرود.
روزنامۀ «هممیهن» در گزارشی، از «ورشکستگی کامل» بانک آینده سخن گفته و نوشته است که این مؤسسه سالها بدون سرمایۀ کافی به فعالیت ادامه داده و برای جبران کسری نقدینگی به وامگیری گسترده روی آورده بود. حمیدرضا غنیآبادی، از مدیران بانک مرکزی، نیز تأکید کرده است که بیش از ۹۰ درصد منابع مالی بانک آینده به شرکتهای وابسته یا پروژههایی اختصاص یافته که خود بانک مدیریت میکرد و هیچگاه بازپرداخت نشدند.
این روزنامه درباره فساد سیستماتیک بانکها نوشت: هیچ فسادی نیست که یک سر آن به بانک ختم نشود چون قریب به اتفاق فسادها با مبادله پول و وام انجام میشود و مقررات پولی ایران در تعیین نرخ تسهیلات و وامهای تکلیفی و سود سپرده، همه و همه فساد زاست. مشکلات ساختار و نظام فاجعهبار پولی ایران را فقط در یک سرمقاله نمیتوان شرح داد.
«آژیر هشدار» نیز عنوان مطلبی است که دنیای اقتصاد در شمارهٔ شنبه ۳آبان به قلم ولیالله سیف منتشر کرده است. رئیس سابق بانک مرکزی در ابتدای مقاله مینویسد: آنچه امروز در بانک آینده به شکل بحرانی آشکار خودنمایی میکند، در واقع نشانهای از یک بیماری ساختاری است که سالهاست پیکره بانکداری ایران را درگیر کرده است.
به باور ناظران اقتصادی، بحران ساختاری در نظام بانکی ایران امروز نمایان شده است. نظامی که در سایۀ تحریمهای بینالمللی، ضعف نظارت، فساد گسترده و پروژههای غیرمولد، بیش از هر زمان دیگری آسیبپذیر شده است.
ورشکستگی بانک آینده میتواند سرآغاز زنجیرهای از ورشکستگیها باشد. به باور ناظران، سالها سوءمدیریت، فساد و هدایت منابع بانکی به سمت پروژههای غیرمولد، نظام مالی ایران را در آستانۀ فروپاشی قرار داده است.
در شرایط تحریم، تورم مزمن و سقوط ارزش ریال، «ادغام» و «نجات موقت» بانکها شاید بتواند بحران را به تعویق اندازد، اما دیگر قادر به پنهان کردن واقعیت نیست: نظام بانکی ایران و به تبع آن نظام اقتصادی کشور به نقطۀ بحرانی فروپاشی رسیده است.
فروپاشی اقتصادی در کمین است
مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه درباره اینکه چه سرنوشتی برای اقتصاد ایران در انتظار است؟ گفت: با ادامه این روند در آستانه فروپاشی اقتصادی قرار خواهیم گرفت.
این اقتصاددان با اشاره به فشار حداکثری ترامپ تصریح میکند: اکنون وضعیت متفاوت است، دیگر شرایط سابق برای فروش نفت را نداریم و به نوعی به وضعیت سال ۱۳۹۸ باز میگردیم که حدود سیصد هزار بشکه نفت میفروختیم، با این تفاوت که سال ۱۳۹۸ دولت بالاخره منابعی داشت که جایگزین فروش نفت کند، یعنی بالاخره یک سری اوراق قرضه منتشر کرد، اموال و مایملک دولتی را فروخت، قیمت ارز را افزایش داد، اما اکنون هیچ کدام از این راهکارها نیز دیگر وجود ندارد؛ بنابراین اگر تحریمها ادامه یابد شرایط بسیار بسیار سختی در پیش خواهد بود.
English SummaryThe declaration of bankruptcy by Bank Ayandeh, one of Iran's largest private banks, has sparked significant concern among depositors and economic observers. Experts view this not merely as the collapse of a financial institution but as a sign of a broader crisis enveloping Iran’s banking and economic structures. Such a crisis, exacerbated by sanctions, corruption, and mismanagement, has pushed Iran’s financial system to the brink of collapse.
Assets and liabilities of Bank Ayandeh have been transferred to the state-owned Bank Melli Iran following a central bank decision. This incident is deemed one of the rarest cases of bank dissolution in Iran's modern history. Reports indicate that Bank Ayandeh had operated for years without sufficient capital, relying heavily on borrowing to address liquidity shortages.
Economic analysts suggest that the bankruptcy could trigger a chain reaction of further collapses, highlighting the structural crises afflicting Iran's banking system alongside international sanctions and widespread corruption. Despite efforts to merge or "temporarily rescue" banks, the realities of Iran's banking and economic systems are now critical and unsustainable.
Economist Morteza Aghaei warns that without essential reforms, Iran may soon face an economic collapse. He emphasizes that current conditions do not allow for previous strategies, such as selling bonds or state assets, to substitute for dwindling oil sales. If sanctions persist, a dire economic situation looms ahead.