روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی در باره پیشبینی های خود از حوادث سال ۲۰۲۵ نوشته است: یک میراث وحشتناک سال ۲۰۲۴ در خاورمیانه این است که هیچ چیز را نمیتوان دستکم یا نادیده گرفت.
این در حالیست که سال نکوی ۲۰۲۴ بهعنوان سال شکستهای سنگین و پیدرپی برای رژیم خامنه ای به یاد خواهد ماند. تحریم گستردهٔ انتخابات مجلس و ریاست جمهوری از سوی مردم مشروعیت نظام را به چالش کشید. هلاکت رئیسی، ثمرهٔ سالها خالصسازی خامنهای، ساختار قدرت را متزلزل کرد. در منطقه، سقوط بشار اسد مسیر انتقال تسلیحات به نیابتیها را مسدود ساخت و محور پوشالی مقاومت فروپاشید. مرگ حسن نصرالله و معاونش ضربهای مهلک به سپاه پاسداران در لبنان وارد کرد، در حالی که نیابتیها در بقیهٔ جاها نیز تضعیف شدند.
اکنون پس از ۱۶ ماه که از جنگافروزی خامنه ای در غزه میگذرد، بسیاری از ناظران بهویژه در کشورهای عربی به بررسی ریشه سلسله شکستهای خامنه ای پرداختند. از جمله روزنامه العرب مینویسد: سال ۲۰۲۴ بهعنوان سال شکست پروژه توسعهطلبی رژیم ایران در منطقه شناخته خواهد شد. سؤال اصلی این است که جمهوری اسلامی چگونه با این شکست که به نظر میرسد توان پذیرش آن را ندارد، مواجه خواهد شد؟ ریشه این شکست در بلعیدن لقمهای است که جمهوری اسلامی قادر به هضم آن نبود.
کارشناسان و پژوهشگران منطقهای از وضعیت نزار رژیم خامنه ای در حیرت بوده و معتقدند که همچون اختاپوسی شده که مهمترین بازوهای خود را در خاورمیانه از دست داده و به نظر میرسد جمهوری اسلامی بهشدت فرسوده شده است، آن هم پس از جنگهایی که به نابودی مهمترین بازوهایی که در زمینهٔ آموزش، تسلیح و تأمین مالی سرمایهگذاری کرده بود، منجر شد.
برآوردها از هزینههای جمهوری اسلامی در سوریه بین ۳۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار و حتی بیشتر متغیر است، اما نتیجهٔ این سرمایهگذاری عظیم چیزی جز شکست نبوده است. فروپاشی حکومت اسد و تغییر معادلات منطقه، تمامی این ریختوپاشها را بیثمر کرد.
میدل ایست آنلاین در این باره نوشت: رژیم مذهبی ایران در حال عبور از یک بحران عمیق است، بحرانی که باعث شده خامنهای از پرسش درباره آنچه بر سر سرمایهگذاری اش در سوریه و میلیاردها دلاری که صرف شد، بیتوجه باشد. این میلیاردها دلار، که از جیب مردم ایران هزینه شد، صرف بقای رژیم اسد در دمشق شد. همچنین این مبالغ برای حفظ سوریه بهعنوان پلی برای انتقال سلاح به حزبالله در لبنان، قاچاق سلاح به اردن، و انتقال مواد مخدر از طریق اردن به کشورهای خلیجفارس استفاده شد. حکومت ایران آنچه را که کاشته بود، برداشت کرد. رؤیای ملاها برای ایجاد یک محور شیعی که آن را به دریای مدیترانه متصل کند، از بین رفته است. سرمایهگذاری آنها در سوریه تنها از یک منظر قابل درک است: پروژه توسعهطلبی که پیش از هر چیز، بهمعنای صدور مشکلات داخلی شان به خارج از مرزها در دفاع از نظام حاکم تحت شعار صدور انقلاب است.
پس می بینید در سالی که گذشت همه معادلات به زیان خامنه ای تغییر کرد. همان چیزی که از آن وحشت داشت بر سرش آوار شد. او میخواست با آتشافروزی در غزه و لبنان و سوریه، جنگ را در خاکریزهای منطقهای و با خون مردم منطقه افروخته نگه دارد، اما اکنون صحنهٔ نبرد به جای دیگری منتقل شده: داخل ایران!
العرب نوشت: دیگر لبنان زمین بازی نیست. سوریه زمین بازی نیست. بازی جمهوری اسلامی در لبنان و سوریه به پایان رسیده است. اکنون بازی در جایی دیگر جریان دارد؛ در خود ایران، جایی که نیاز به پذیرش این واقعیت وجود دارد که سقوط رژیم علوی در سوریه بر جمهوری اسلامی نیز تأثیرات مستقیم دارد و آینده آن را به خطر انداخته است. حکومت ایران چگونه میتواند خود را نجات دهد؟ این سؤالی است که سال ۲۰۲۵ باید به آن پاسخ دهد.