اما از همه این‌ها گذشته اشتغال برای زن و مرد نیز جایگاهی متفاوت دارد. مرد در هر کجای جهان و چه از لحظ فرهنگی و اقتصادی، مسئول و سرپرست خانواده محسوب می شود و بار اصلی اقتصاد و معیشت خانواده را به دوش می‌کشد.

این مرد است که اگر کار و شرایط اقتصادی برایش مهیا نباشد، ازدواج و خانواده اش دچار تزلزل خواهد شد چرا که اگر فقر با دستان خالی مرد به خانه وارد شود، سوغاتی‌های دیگری نیز با خود خواهد آورد که تبعاتی ناگوار در پی خواهد داشت. اما با این وجود نمی‌توان از نقش اشتغال زن در پیشرفت اقتصادی خانواده هم چشم پوشانی کرد و چه بسا زنانی که به تنهایی چرخ خانه و خانواده را می چرخانند و یا کمک رسان و همراه شوهر خود هستند.در این میان عده ای معتقدند که اشتغال زنان و تحصیلاتشان این روزها باعث شده کمتر به ازدواج بیاندیشند .از سوی دیگر عده دیگری هم هستند که شرایط اجتماعی یکسان برای مرد و زن قائل هستند اما فشارهای اقتصادی ، افزایش هزینه های ازدواج و بیکاری را باعث مجرد ماندن جوانان می دانند.

برخی نیز از فرهنگ غربی و نفوذ ان سحن می گویند.در هر حال نتیجه همه اینها افزایش تجرد قطعی و مشکلات بعدی آن است.

نرخ تجرد در زنان بالاتر از نرخ بیکاری

براساس آمارهای اعلام شده از مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در بهار 93 ۱۰.۷ درصد یا به عبارت دیگر ۲ میلیون و ۵۳۰ هزار و ۶۴ نفر بوده است. از این تعداد سهم بیکاری برای مردان 9 درصد و زنان 19.4درصد و میانگین نرخ بیکاری جوانان 15تا 24 ساله 24.8 درصد بوده است که این نرخ برای مردان 21 و زنان 43.4 درصد است. بنابراین آمارها نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان بیشتر است.

اما همین آمار نشان می دهد که از کل بیکاران در کشور، تعداد 1578046 نفر در سنین بین 15 تا 29 سال هستند که از این تعداد نیز، 1040328 یا 9/17 درصد مرد و 537718 یا 6/41 درصد زن بیکار که در سن ازدواج نیز هستند در کشور وجود دارد.

با این وجود نرخ تجرد زنان نیز قابل ملاحظه است. بر طبق آمار سازمان ثبت احوال ۱۱ میلیون جوان مجرد در سن ازدواج در ایران وجود دارند که از این تعداد 5 میلیون و ۵۷۰ هزار مرد و ۵ میلیون و ۶۷۰ هزار زن در سن ازدواج هستند اما هرگز ازدواج نکرده‌اند. علاوه بر این مردانی که بیش از 35 سال سن دارند و با تأخیر ازدواج مواجه شده‌اند 320 هزار نفر هستند و زنانی که حد فاصل 29 تا 49 سال هستند و ازدواج نکرده‌اند 980 هزار نفر هستند و هر روز نیز بر تعداد آن افزوده می شود.
برهمین اساس اگر میزان آمار دختران مجرد و سن تجرد قطعی در میان زنان را مد نظر قرار دهیم، میزان زنان و دختران مجرد بیشتر از آمار بیکاری زنان قابل ملاحظه خواهد بود.

از سوی دیگر، سال گذشته هم زنگ خطر براي تجرد قطعي نزديك به يك ميليون دختر ايراني به صدا درآمد. اما در اين ميان آمارها نشان مي‌دهد، شمار پسران ايراني مجرد در سن ازدواج هم رو به افزايش است.

پسران مجرد هم زیاد می شوند

كارشناسان معتقدند، به دليل افزايش تعداد مواليد در دهه نخست انقلاب، ايران يك هرم سني با قاعده وسيع داشت و تعداد جمعيت 15 تا 19 ساله كشور از جمعيت 20 تا 24 ساله بيشتر بود و زماني كه تعداد دختران را يك رده سني پايين تر مي‌گيريم اين قاعده سني متورم‌تر است و تعداد دخترهاي بيشتري در اين رده قرار دارد. با كاهش تعداد مواليد قاعده هرم سني در ايران در حال كوچك شدن است، با جمع شدن اين قاعده هرم سني، تعداد جمعيت 15 تا 19 ساله از 20 تا 24 ساله كمتر شده و تعداد دخترهاي مجرد 15 تا 35 ساله از پسرهاي 20 تا 40 ساله كمتر مي‌شود و در يك دهه آينده پسرهاي در معرض ازدواج از دخترهاي در معرض ازدواج بيشتر مي‌شوند.

هنوز هم زنان مجرد بیشتر هستند

آمارها اما نشان می‌دهد در سال ۹۳ تعداد خانم‌هاي مجرد كشور از تعداد آقايان مجرد بيشتر بوده است. در سال گذشته ۴۸ درصد خانم‌هاي در سن ازدواج كشور هرگز ازدواج نكرده‌اند. مديركل دفتر آمار و اطلاعات جمعيتي سازمان ثبت‌احوال كشور خرداد ماه سال گذشته گفت: آقايان در سن ازدواج كشور با طيف سني ۲۰ تا ۳۴ شامل ۱۲ ميليون و ۷۰ هزار نفر مي‌شوند كه از اين تعداد پنج ميليون و ۵۷۰ هزار نفر هرگز ازدواج نكرده‌اند. بنابراين ۴۶ درصد آقايان در سن ازدواج كشور هرگز ازدواج نكرده‌اند. همچنين خانم‌هاي در سن ازدواج كشور با طيف سني ۱۵ تا ۲۹ سال شامل ۱۱ ميليون و ۷۹۰ هزار نفر مي‌شوند، از اين تعداد ۵ ميليون و ۶۷۰هزار خانم هرگز ازدواج نكرده‌اند.

علي‌اكبر محزون به آمار مربوط به افرادي كه در خطر تجرد قطعي قرار گرفته بودند و در طيف سني بعد از ۳۴ سال براي آقايان و پس از ۲۹ سال براي خانم‌ها تا سن ۵۰ سالگي قرار دارند اشاره كرد و گفت: تعداد ۳۲۰ هزار نفر از آقايان از سن متعارف ازدواج در كشور عبور كرده و در خطر ورود به سن تجرد قطعي قرار دارند. به گفته او در سال ۹۳، ۹۸۰ هزار خانم نيز در سن خطر تجرد قطعي قرار داشتند و خانم‌ها تقريبا ۳ برابر بيشتر نسبت به آقايان در معرض خطر تجرد قطعي قرار دارند.
محزون همچنين به آمار سال ۸۵ و ۹۰ در ارتباط با افراد در سن ازدواج كه هرگز ازدواج نكرده‌اند و نيز افراد در سن تجرد قطعي اشاره كرد و گفت: در سال ۸۵ مجموعا ۱۱ ميليون و ۷۹۰ هزار نفر مجموع كليه خانم‌ها و آقاياني بود كه در سن ازدواج قرار داشته و هرگز ازدواج نكرده‌اند كه از اين تعداد ۵ ميليون و ۲۱۰ هزار آقا و ۶ ميليون و ۵۸۰ هزار خانم بوده‌اند.

صرف‌نظر از آثار سوء اجتماعي كه پديده افزايش سن ازدواج به دنبال دارد، مانند افزایش فساد و فحشا و ضعیف شدن بنیان خانواده ها، تبعات جمعيتي اين پديده هم مي‌تواند نگران‌كننده باشد.
كمترين تأثير افزايش سن ازدواج، بر هم خوردن تعادل هرم جمعيتي كشور و در نتيجه، بروز شكل جديدي از چالش‌هاي مربوط به سن ازدواج، در كشور است. سن ازدواج براي مردان و زنان نسبت به سال‌هاي گذشته افزايش يافته و به ميانگين 2/27 سال براي مردان و حدود 23 سال براي زنان رسيده كه ‌اين آمارها زنگ خطري براي افزايش تجرد قطعي در جامعه است.

بر همين اساس ميزان تجرد قطعي مردان از 1/5 درصد به 1/3 درصد كاهش يافته، اما اين تعداد براي دختران از 8 درصد به 1/8 درصد افزايش يافته است. آمار ارائه شده به‌طور كلي از بالا رفتن سن ازدواج در ميان دختران و افزايش آمار تجرد قطعي آنان حكايت دارداما هنوز چاره ای برای این مساله اندیشیده نشده است.