ارشاد حمایت معنویاش را هم دریغ کرد
بازسازی «مرکز تئاتر مولوی» همزمان با «مجموعه تئاترشهر» آغاز شد. هر دو مرکز برای اهالی هنرهای نمایشی در درجهای مشابه از اهمیت قرار دارند و نقشی مهم در تاریخ تئاتر کشور ایفا کردهاند. گرچه ابتدای راه بازسازی هر دو مجموعه با کاستیهایی در زمینه تامین بودجه مواجه بود اما چه عاملی موجب شد بازسازی یا به گفته مدیر مرکز تئاتر مولوی «دوبارهسازی» این مجموعه بسیار سریعتر از فاز نخست بازسازی تئاترشهر به خط پایان برسد؟ تغییرات ایجاد شده با چه کیفیتی صورت گرفته است؟
حریری گفت: باید با توجه به ارتفاع سالن و امکاناتی که در اختیارمان قرار دارد همان چیزی که نیاز است را خریداری کنیم و این همان اتفاقی است که در بازسازی تالار مولوی لحاظ شده و متناسب با بودجه موجود بهترین خریدها صورت گرفته است. حریری که این روزها مسوولیت نظارت بر حسن بازسازی توسط پیمانکار و اداره این مرکز مهم تئاتری را برعهده دارد، با ارایه جزییاتی درباره بازسازی تالار مولوی اظهار کرد: تمام ابزارهای نوری مورد نیاز از جمله پرژکتورها، میز و میکسرهای نوری تا شیدرها و قلابها محصول کمپانی ADB فرانسه است که چیزی حدود 130 میلیون تومان هزینه داشت.
وی در پاسخ به این پرسشی درباره میزان هزینه صورت گرفته برای خرید این کالاها توضیح داد: ابزار کار با توجه به نیاز مجموعه تهیه شد چون پس از کارشناسی دقیقا ابزاری را خریداری کردیم که مورد نیاز بود. به عنوان نمونه هیچ نیازی نیست برای سالنهای بلکباکس پرژکتورهایی صرفا گرانقیمت خریداری کنیم. پرژکتورهای خریداری شده تمام امکانات مورد نیاز کارگردانان را در اختیار آنها قرار میدهد؛ به اضافه اینکه باید توجه داشته باشیم این طراحی برای چه ارتفاع و وسعتی اتفاق میافتد.
وی ادامه داد: وقتی میگوییم بازسازی، بهسازی یا دوبارهسازی؛ این اتفاق باید با توجه به شرایط روز بررسی و اجرایی شود و ضرورتا هزینهکرد زیاد صحیح نیست، بلکه باید درست هزینه کنیم. برهمین اساس امکانات جدید تالار مولوی با کاربری مورد نیاز تناسب بسیار خوبی دارد و هنرمندانی از نسلهای گوناگون مانند دکتر علی رفیعی، دکتر فرهاد ناظرزاده کرمانی، خسرو خورشیدی، فرهاد آییش، منوچهر شجاع و اعضای انجمن طراحان خانه تئاتر، حسین کیانی، صادق صفایی، فریدون علییاری، بهاره رهنما، پرستو گلستانی، اشکان خیلنژاد و یوسف باپیری که از مجموعه بازدید کردهاند از آنچه اتفاق افتاده اظهار شگفتی و رضایت داشتند.
اظهارات حریری در شرایطی رخ میدهد که اندک دقت به بازسازی مجموعه تئاتری مهمی مانند «تئاترشهر» نشان میدهد به هیچوجه اتفاق محسوسی در بازسازی این مجموعه رخ نداده است. حال آنکه گاهی مشاهده میشود بعضی مسوولان و هنرمندان با حمایت رسانهها تلاش میکنند بازسازی تئاترشهر را اتفاقی ویژه قلمداد کنند درحالی که نتیجه تا امروز اصلا چشمگیر به نظر نمیرسد.
حریری در پاسخ به این پرسش که بودجه صرف شده در بازسازی مرکز تئاتر مولوی چقدر است؟ گفت: ما هیچگونه بودجه مصوب دهها میلیاردی در اختیار نداشتیم و جالب است بدانید وقتی کار بازسازی آغاز شد تنها 10 میلیون تومان در حساب وجود داشت. آنچه موجب شد هنرمندان در بازدیدهای خود احساس کنند در بازسازی مرکز تئاتر مولوی یک اتفاق قابل لمس رخ داده انگیزه تمامی افراد و البته حمایتهای مسوولان دانشگاه تهران بود که در کنار یکدیگر بیش از 10 میلیارد تومان اعتبار داشت. من نیز پای بازسازی صورت گرفته میایستم و تاکید دارم همه چیز مطابق با استانداردهای روز دنیا پیش رفته است.
نکتهای که باید در مورد مرکز تئاتر مولوی به آن توجه شود این است که استفاده از عبارت «بازسازی» بیانکننده ابعاد کامل ماجرای اتفاق افتاده نیست. حریری در این رابطه توضیح داد: در تالار مولوی کاملا با دوبارهسازی بنا و تجهیزات مواجه هستیم. همهچیز یا کاملا نو شده یا ارتقای بالای 60 درصد را تجربه کرده است. ارتفاع سالن اصلی یک متر افزایش یافته و جز نمای بیرونی و ستونهای ساختمان در تمام ابعاد دوبارهسازی صورت گرفته است.
وی ادامه داد: به جرات میتوان گفت در 1500 متر مربع بنا دوبارهسازی انجام شد و طی آن علاوه بر بخشهای گوناگون، دو بلکباکس 24×17 متر و 6× 14 را دوبارهسازی کردیم. تاکید دارم به لحاظ مشخصات فنی با 100 درصد تغییر مواجه هستیم و میتوان ابعاد تغییرات صورتگرفته را با بخشی از بنایی که بازسازی آن همزمان با مرکز تئاتر مولوی آغاز شد، مورد مقایسه قرار داد.
حریری در پاسخ به این سوال که دلیل تعویق حدود 20 روزه اتمام بازسازی تالار مولوی نسبت به زمانبندی اعلام شده – مهرماه – چیست، بیان کرد: مهمترین دلیل این تاخیر کار مطالعاتی بسیار دقیقی بود که توسط کارشناسان دانشگاه تهران بر تمام جزییات بنا صورت گرفت. در این بخش کار بلندمدت انجام دادیم و سعی کردیم زمانبندی دوبارهسازی را با توجه به کارشناسی پیش ببریم. البته مسایلی مانند تامین اعتبارهای مورد نیاز و خرید تجهیزات هم مطرح بود که بهطور کل و با در نظر گرفتن تمام جوانب اندکی نسبت به زمانبندی ابتدایی از برنامه عقب هستیم.
مدیر مرکز تئاتر مولوی به نکتهای اشاره کرد – کار مطالعاتی پیش از آغاز بازسازی یا دوبارهسازی – که در مورد نمونه مشابه – تئاترشهر – به هیچوجه اتفاق نیفتاد و مسوولان دفتر طرحهای عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر ناظران ماجرا بدون کارشناسی کار تخریب و بازسازی را آغاز کردند. شاید همین عامل موجب شد در مورد سالن قشقایی مجموعه تئاترشهر شاهد بروز مسایل پیشبینینشده مانند ورودی دکور با سالن باشیم؛ مسالهای که موجب شد پیمانکار بازسازی با همکاری انجمن طراحان صحنه و دکور خانه تئاتر دست به ابداعی نادر بزنند!
حریری با بیان اینکه پنج ماه زمان صرف کار مطالعاتی و مدلینگ مرکز تئاتر مولوی شده است، ادامه داد: مسوولان دانشگاه تهران گرچه پروژههای متعدد بازسازی را در دستور کار دارد و با مسایل مالی دست و پنجه نرم میکند اما در مورد بازسازی تالار مولوی با حساسیت بسیار وارد شد. با حضور دکتر سرسنگی کمیته بازسازی با همراهی معاونان دانشگاه تشکیل شد و ما این پشتوانه را تمام مدت احساس کردیم. به همین دلیل پروژهای که ابتدا تنها 10 میلیون تومان بودجه داشت، امروز چند میلیارد تومان حمایت دارد.
این مدیر تصریح کرد: در این بین گلایه ما از نهادهایی که میتوانستند حمایت کنند اما کاری انجام ندادند بجاست چون مرکز تئاتر مولوی محلی فرانهادی محسوب میشود و به تمام تئاتر ایران تعلق دارد. بیتوجهیها طی یک سال بازسازی در شرایطی اتفاق افتاد که ما از مسوولان انتظار حمایت مادی نداشتیم ولی با تاسف بسیار از حمایتهای مادی نهادهای مسوول تئاتر کشور نیز بیبهره ماندیم اما شما خواهید دید همین مراکز که امروز به ما مثل جزیرهای جدا نگاه میکنند بعد از اتمام کار انتظار ارایه خدمات خواهند داشت.
حریری خاطرنشان کرد: متولیان تئاتر کشور باید مسوولانه عمل کنند اما متاسفانه طی این مدت در حوزه فعالیت وزارت ارشاد کوچکترین توجهی به تالار مولوی صورت نگرفت. اما به هر ترتیب با حضور دوستان خوبی که این روزها در اداره کل هنرهای نمایشی مستقر شدند، امیدوارم شاهد ایفای نقش سازندهتر باشیم. متوجه مشکلات وزارت فرهنگ و ارشاد هستم اما حمایت معنوی کمترین انتظاری بود که متاسفانه از ما دریغ شد.
مدیر یکی از مهمترین مراکز تئاتر دانشگاهی کشور گفت: این محل سابقه درخشانی دارد و این خاطره همواره در ذهن هنرمندان عرصه تئاتر ادامه دارد. اما به خانواده هنرهای نمایشی اطمینان میدهم مرکز تئاتر مولوی با پشتوانه علمی و دانشگاهی خود به زودی نقشی کلیدی و استراتژیک در دوره جدید ایفا میکند. این مرکز در نظر دارد الگوهای جدید را چه در زمینه مدیریت فرهنگی و چه در حوزه تولید آثار نمایشی ارایه کند چراکه الگوسازی یکی از نقشهای مهم هر مرکز دانشگاهی محسوب میشود.
وی تصریح کرد: نشان خواهیم داد چطور میتوان سالنی در اختیار داشت که با تعداد درست نیروهای سازمانی، چابک و فعال عمل میکند و با اعتماد به نسل جوان هنرمندان مسیر پیشروی تئاتر کشور را همزمان ترسیم و هدایت میکند. مرکز تئاتر مولوی در دوره جدید تعامل سازنده بین دو یا چند نسل تئاتری به وجود میآورد و هنرمندان نقش جدی در آن ایفا میکنند.