دوشنبه، 17 فروردین ماه 1394 = 06-04 2015
ورود حمام‌های ترکی در خانه‌های تاریخی ایرانی
خانه بهروزی یکی از بناهای منحصربه‌فرد استان قزوین است که با مرمت و بهسازی تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری در ایام نوروز شده بود. با این وجود فعالان میراث‌فرهنگی از مرمت و معماری حمام این بنا به شدت انتقاد کردند. به گفته فعالان میراث‌فرهنگی قزوین، مرمت حمام خانه بهروزی مشابه حمام‌های ترکیه است و این اتفاق لطمه بزرگ به مرمت و معماری ایرانی وارد می‌کند.
خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ خانه بهروزی در قزوین یکی از بناهای ارزشمند تاریخی به شمار می‌رود که در ایام نوروز از بیشترین بازدیدکننده برخوردار بود. با این حال طبق گزارش‌هایی که فعالان و دوستداران میراث‌فرهنگی داده‌اند، الحاق حمامی مشابه حمام‌های ترکیه در این بنا که نمونه‌ای کامل از خانه‌ای ایرانی است نوع مرمت و معماری ایرانی را در ذهن بازدید کنندگان مخدوش کرده است.
به‌گزارش CHN، خانه تاریخی بهروزی قزوین در سه طبقه زیرزمین، همکف و اول ساخته شده‌است. ساختمان این بنا دارای سه میانسرا است، دو میانسرای اندرونی و یک میانسرای بیرونی. همچنین در بخش جنوب غربی این بنا 2 پردیس (باغ و نارنجستان) قرار گرفته است. با این وجود کارشناسان و فعالان میراث‌فرهنگی از نوع مرمت حمام این بنا گلایه می‌کنند و معتقدند که در مرمت و احیاء یک بنای تاریخی باید تمامی ضوابط معماری لحاظ شود.
یکی از کارشناسان انجمن دوستداران یادمان های ماندگار قزوین در این رابطه به خبرگزاری میراث‌فرهنگی می‌گوید: «ادغام سازمان میراث فرهنگی و سازمان ایران‌گردی و جهان‌گردی درحالی سال 1382 با هدف تعامل بیشتر بین این دو حوزه صورت گرفت که در اغلب موارد شاهد آن هستیم که حوزه گردشگری با هدف کشاندن گردشگران به بناها و مجموعه‌های تاریخی دچار اشتباهات جبران ناپذیری در مرمت این بناها می‌شود. اشتباهات بارزی که به دلیل وجود ضعف در حوزه کارشناسی درارتباط با میراث فرهنگی و عدم توجه به مبانی اولیه مرمت و احیا صورت می‌گیرد.»
این فعال میراث‌فرهنگی در ادامه می‌افزاید: «خانه تاریخی بهروزی قزوین پیشتر در اختیار مرکز هنر و معماری جهاد دانشگاهی قرار داشت که پس از تملک توسط سازمان میراث فرهنگی تحت عنوان هتل سنتی احیاء و مرمت شد.»
به گفته این فعال، با اینکه خانه بهروزی، اولین هتل با دیدگاه تبدیل خانه‌های تاریخی به محل اقامتی است و این اقدام سبب حیات بخشی به یک بنای تاریخی و دیده شدن یک نمونه عالی از خانه های تاریخی قزوین شده‌است. اما با طراحی و الحاق یک حمام به سبک غیر ایرانی که در نگاه اول تصویری از حمام‌های ترکی را در ذهن تداعی می‌کند، نه تنها ارزش‌های این اثر تاریخی و به طور کلی مبانی نظری مرمت معماری ایرانی را مخدوش کرده که حمام در فرهنگ ایرانی را به اشتباه معرفی می‌کند. این درحالی است که سازمان میراث فرهنگی قزوین در معرفی این بخش از خانه آن را به عنوان حمام ایرانی معرفی کرده است.
آنطور که گفته می‌شود، رسالت سازمان میراث قرهنگی و گردشگری حفظ معماری ایرانی به عنوان بخشی از میراث گذشتگان و معرفی صحیح آن به بازدیدکنندگان است. بسیاری از شهرهای ایران همچون یزد، کاشان و اصفهان که پیشگام در حوزه تغییر کاربری خانه‌ها به ویژه تبدیل آن به اقامت‌گاه هستند، با سنجش و انتخاب آگاهانه‌تری به جزئیات پرداخته تا نه تنها کالبد بلکه زندگی ایرانی را در این گونه ارزشمند از معماری ایرانی معرفی کنند. ایجاد حمام از ضروریات یک بنای اقامتی است اما معرفی آن تحت عنوان حمام ایرانی نه پسندیده است نه کارشناسانه. در این میان فرایند مرمت و احیا یک بنای تاریخی و افتتاح آن به مناسبت عید نوروز و به عنوان یک مقصد گردشگری نباید یک شبه طی شود!
