پنجشنبه، 8 اسفند ماه 1392 = 27-02 2014
سريال‌‌های اعتراض برانگيز و سريال اعتراضها
روزنامه خراسان: خيال نکنيد توليد سريالهاي تلويزيوني کار ساده‌‌اي است؛ سريال‌‌سازي فقط اين نيست که يک داستان پر از غم و آه و اندوه را انتخاب کنيد و کمي هم آب ببنديد و تحويل تلويزيون دهيد و از 30 شب تا 90 شب، بسته به ميزان سهميه آبي که داريد، ميهمان قاب جادويي باشيد. نخير، اتفاقاً سريال سازي در ايران خيلي هم سخت است. تجربه پخش سريالهاي مختلف از شبکه‌‌هاي تلويزيون به ما نشان داده که بسياري از آن‌‌ها به محض اين‌‌که روي آنتن مي روند، توجه گروهي مخاطب ريزبين و نکته‌سنج را به خود جلب مي‌‌کنند؛ از مخالفان محتوايي که درباره داستان و اتفاقات آن موضع‌‌گيري مي‌‌کنند بگيريد تا مخالفاني که به ظواهر يا اسامي و تصوير قشرهاي مختلفي که در آن سريال به نمايش گذاشته مي‌شود انتقاد دارند. نمونه اين روزها، ماجراي سريال «سرزمين کهن» کمال تبريزي است که هنوز قسمت‌‌هاي اول آن پخش نشده بود که موج کوتاهي از اعتراضات را با خود به همراه داشت که با پخش هر قسمت اين موج بلند و بلندتر مي‌‌شد تا اين که کار به جايي رسيد که اعتراضهاي شديد هموطنان بختياري را به دنبال داشت و در همين مدت کوتاه مردم شهرهاي ايذه، اليگودرز، دزفول و مسجد سليمان در خصوص آنچه توهين به قوم بختياري در اين سريال عنوان شده، به پخش آن اعتراض کردند. اتفاقاً اعتراض‌هاي‌‌شان به نتيجه رسيد و صدا و سيما ترجيح داد فعلا پخش سريال را متوقف کند. در ادامه نگاهي خواهيم داشت به برخي از سريالهاي تلويزيوني که روي آنتن رفتن‌‌شان حواشي بسياري در پي داشت، با ذکر اين توضيح که در اين بررسي، جز در يک مورد، فقط سريالهاي چند سال اخير انتخاب شده‌‌اند.
به خيرگذشت
نام سريال کارگردان دليل اعتراض نتيجه
در مسير زاينده رود
1389 حسن فتحي لهجه اصفهاني باعث و باني تمام اعتراضات به اين سريال بود، پس از پخش اين مجموعه تلويزيوني اعتراضهاي فراواني در مورد لهجه اصفهاني به کار رفته در اين مجموعه شکل گرفت. محمدتقي رهبر نماينده اصفهان در مجلس شوراي اسلامي با تذکر به رئيس صدا و سيما اين مجموعه را توهين به مردم اصفهان قلمداد کرد و استاندار اصفهان نيز خواستار توقف پخش اين مجموعه شد. همه چي با عذرخواهي ختم شد. اسماعيل عفيفه تهيه کننده اين مجموعه تلويزيوني به نمايندگي از گروه توليد «درمسير زاينده رود» از مردم اصفهان عذرخواهي کرد
پايتخت
1390 سيروس مقدم انگيزه اعتراضها به اين سريال هم موضوع لهجه بود و اعتراض کنندگان هم بخشي از مردم و مسئولان مازندراني؛ احمدعلي مقيمي (نماينده شرق مازندران) در واکنش به پخش سريال گفت: سريال بي محتواي «پايتخت» نمونه بارز نگاه توهين آميزي به اقوام ايراني است. البته برخي ديگر از نمايندگان و امامان جمعه شهرستان‌هاي مازندران هم به اين سريال اعتراض کردند و خواستار توقف پخش آن از تلويزيون شدند. حمايت‌هاي مسئولان صدا و سيما و به خصوص محبوبيت اين سريال بين مردم موجب شد که اعتراضات خللي در پخش اين سريال ايجاد نکند
به کجا چنين شتابان
1388 ابوالقاسم طالبي بي شک يکي از جنجالي‌‌‌ترين سريالهاي سال‌هاي اخير تلويزيون سريال «به کجا چنين شتابان» است. چرا که تقريبا تمام اقشار و اصناف اين سريال را زير تيغ انتقاد بردند. از فعالان بخش خصوصي بگيريد تا بانکي‌‌‌ها و قاضي‌‌‌ها. سريال در مسير پخش با دو شکايت از سوي قوه قضاييه و بانک روبه‌رو شد. مهمترين واکنشي که در مورد اعتراضها و انتقادها به اين فيلم شد، عذرخواهي زيرنويسي سيما از صنوف مختلف بود
نسبتا تعديل شد
نام سريال کارگردان دليل اعتراض دليل اعتراض نتيجه
«مرد هزار چهره»
1387 مهران مديري با توجه به شوخي مهران مديري با اقشار مختلف در اين سريال، اعتراضهاي ريز و درشتي از همان ابتدا به اين سريال وارد شد که مهمترين آن مربوط به اعتراض ثبت احوال استان فارس بود. انتصاب شخصيت اصلي داستان به عنوان شخص کلاهبردار شياد و متقلب در مجموعه ثبت احوال شيراز، ارائه فضاي بي‌نظم در ثبت احوال شيراز و القاي سوءاستفاده از موقعيت شغلي توسط کارکنان اداره کل ثبت احوال شيراز از جمله دلايل اين اعتراض بود. اعتراضها باعث شد سريال 15 قسمتي با مقداري جرح و تعديل در نهايت در 13 قسمت روي آنتن برود
کلاه پهلوي
1392 سيد ضياءالدين دري ترجيع‌بند اعتراضها درباره کلاه پهلوي اين واژه‌ها بود؛ طرح و عادي سازي مسئله خيانت، بيان ديالوگ‌‌هاي زننده، پوشش‌‌هاي نامناسب، تطهير برخي چهره‌‌هاي بي‌‌بند و بار و ... حجم بالاي انتقادات بالاخره اعتراض و تذکر شوراي نظارت بر سازمان صدا و سيما را به همراه داشت. اين شورا با انتقاد از نمايش عريان و قبح شکنانه مفاسد اخلاقي برخي شخصيت‌هاي حاضر در سريال، خواستار اصلاح اين موارد شد. خود ضياءالدين دُري درباره نتيجه اين اعتراضات گفته بود که با حذفياتي که در اين سريال رخ داد، کلاه پهلوي زودتر از وقتش به اتمام رسيد
ساعت شني
1386 بهرام بهراميان اين سريال درباره خانم دکتري بود که بچه دار نمي‌شد و تصميم مي‌‌‌گيرد يک رحم واسط (اجاره‌‌‌اي) پيدا کند و بچه‌‌‌دار شود و اين موضوع چون در زمان پخش سريال موضوع جديدي بود، اعتراض بسياري از جمله دکتر الهام، سخنگوي دولت وقت و وزير دادگستري را برانگيخت. الهام درباره اين سريال گفته بود: «برخي سريالهاي تلويزيوني از جمله سريال ساعت شني به قدري قبيح است که به راحتي نمي‌توان در خصوص جنبه‌هاي زشت آن سخن گفت.» با وجود محبوبيت زياد اين سريال در بين مردم اما اعتراضها به حدي بود که باعث شد «ساعت شني» به شدت زير تيغ مميزان برود و براي پخش از تلويزيون جرح و تعديل شود
اساسي عواقب داشت
نام سريال کارگردان دليل اعتراض دليل اعتراض نتيجه
بزنگاه
1387 رضا عطاران هنوز ۵ قسمت از پخش «بزنگاه» نگذشته بود که صداي اعتراض مجلسي‌‌ها درآمد. پس از آن شوراي نظارت بر سازمان صدا و سيما در نامه‌اي به ضرغامي، تمسخر غيرمستقيم مراسم عزاداري، لوث کردن آئين و مراسم تشييع جنازه و عزاداري مسلمانان، توهين به اذکار و مفاهيم ديني، نمايش تصويري مذموم از بانوان چادري و... را از اشکالات اساسي سريال بزنگاه دانست و خواستار جلوگيري از پخش آن شد. «بزنگاه» با حذفيات بسياري روي آنتن رفت و بعد از آن هم عطاران عطاي تلويزيون را به لقايش بخشيد، شايد هم ديگر دعوت به کار نشد
تا ثريا
1391 سيروس مقدم جنجال‌‌هاي زيادي در مورد چادر شخصيت اصلي يعني ثريا به وجود آمد. برخي رسانه‌‌ها با تيتر «چادر؛ آلت قتاله» يا «چادر دردسرساز» و ... عنوان کردند سيروس مقدم قصد مخالفت با اين پوشش را داشته. از طرف ديگر بحث تلخ بودن سريال هم مزيد بر علت شد. درست زمان پخش اين سريال بود که معاونت سيما، بحث ممنوعيت ساخت سريالهاي تلخ را در تلويزيون مطرح کرد. حمايت‌هاي مسئولان صدا و سيما و به خصوص محبوبيت اين سريال بين مردم موجب شد که اعتراضات خللي در پخش اين سريال ايجاد نکند
در پناه تو
1374 حميد لبخنده سريال «در پناه تو» محصول سال 1374 هم زمان خودش حسابي جنجالي بود، به خاطر نشان دادن روابط دختر و پسر و... چنين سريالي آن هم در شرايط دهه ۷۰ به‌طورقطع با واکنش‌‌‌ها، اعتراضات و انتقادهاي فراواني همراه بود، هرچند اين انتقادها و اعتراضها زياد جنبه بيروني و رسانه‌‌‌اي پيدا نکرد اما مديران صدا و سيما را مجاب کرد که درمورد جرح و تعديل شديد سريال اقدام کنند. اعتراضها باعث شد که مديران صدا و سيما بي سر و صدا بخش‌‌‌هاي زيادي از سريال را سانسور کنند و حتي کار به حذف کامل يکي از شخصيت‌‌‌ها کشيد
ساختمان پزشکان
1390 سروش صحت اعتراضها نسبت به «ساختمان پزشکان» جدي بود و حتي قبل از پخش کار را به توقيف کشاند، هرچند بعد از مدتي به روي آنتن رفت. برخي معترضان، مستندي به اسم «ضلع غربي ساختمان پزشکان» ساختند و آن را در دانشگاه اميرکبير نمايش دادند. سازندگان اين مستند مي‌‌‌خواستند بگويند که اين سريال در مطرح کردن مسائل غيراخلاقي پيشتاز بوده و روند سريالهاي طنز با آثار منفي، روز به روز در حال گسترش است. تبليغ مرموزانه مکتب فرويد و تبليغ فرهنگ ضد اسلامي نيز ار ديگر ادعاها درباره اين سريال بود. اعتراضها باعث شد تا به رغم نظر مثبت معاونت سيما درباره ساخت سري دوم اين مجموعه، «ساختمان پزشکان 2» هيچ وقت ساخته نشود
