سه شنبه، 26 اردیبهشت ماه 1391 برابر با 2012 Tuesday 15 May
قديمی ترين تمدن ايرانی به زير آب می رود
جام جم آنلاين: با توجه به خشكسالي در كرمان احداث سد «هنزاف» هم ضروري است، اما نگراني از تخريب بافت تاريخي منطقه وجود دارد.
احتمال وجود محوطه تاريخي در عرصه درياچه در حال ساخت سد هنزاف در استان كرمان در حالي افزايش يافته است كه اين منطقه تاريخي از سرچشمه‌هاي تمدن بزرگ «ارت» محسوب مي‌شود و در صورت آبگيري سد به زير آب مي‌رود.
به گزارش مهر سد خاكي غيرهمگون هنزاف با ظرفيت اسمي 2/1 ميليون مترمكعب آب، هم‌اكنون توسط جهاد كشاورزي استان كرمان در منطقه گوغربافت در حال احداث است.
در صورت آبگيري اين سد كه از سدهاي كوچك و از نوع سدهاي خاكي براي استحصال روان‌آب‌ها محسوب مي‌شود، كل منطقه‌اي كه احتمال باستاني بودن آن زياد است به زير آب خواهد رفت.
ساخت اين سد از سال‌ها قبل در اين منطقه آغاز شده است، البته چندي قبل در هنگام خاكبرداري از محوطه درياچه اين سد، تعدادي اشياي تاريخي از جمله ظروف سفالي و مفرغي يافت شد.
در پي كشف اين ظروف كه هنگام خاكبرداري صورت گرفته بود، ميراث فرهنگي كرمان كارشناسان خود را به منطقه اعزام و ظروف كشف شده را به كرمان منتقل كرد تا بررسي‌هاي نهايي درخصوص اين اشياي عتيقه انجام و مشخص شود كه آيا منطقه‌اي كه بايد آبگيري شود، محوطه تاريخي است يا اين اشياء بي‌ارزش هستند.
سرانجام چند روز پيش مدير رسانه‌اي ميراث فرهنگي كرمان نيز از احتمال وجود محوطه تاريخي در محوطه سد خبر داد و خواستار توقف فوري عمليات عمراني در اين منطقه شد.
محمدمهدي افضلي گفت: براساس بخشنامه هيات وزيران، انجام هرگونه عمليات اجرايي طرح‌هاي عمراني بايد از سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استعلام شود، اما براي اجراي عمليات سد خاكي هنزاف گوغربافت، هيچ استعلامي از اين سازمان صورت نگرفته است.
وي با بيان اين‌كه سازمان جهاد كشاورزي استان كرمان بدون رعايت بخشنامه مذكور اقدام به آغاز عمليات اجرايي سد هنزاف كرده است، افزود: تاكنون مكاتبه‌هايي با رئيس جهاد كشاورزي استان كرمان و فرماندار بافت براي توقف اين پروژه صورت گرفته است.
اين كارشناس مسوول با اشاره به اين‌كه تا اين لحظه گزارشي مبني بر توقف عمليات اجرايي سد هنزاف ارائه نشده است، تاكيد كرد: عمليات اجرايي احداث اين سد خاكي بايد تا اعلام نظر كارشناسان ميراث فرهنگي به صورت فوري متوقف شود، زيرا احتمال دارد مكان اجراي اين پروژه يك محوطه باستاني باشد.
منطقه نيازمند اين سد است
اما از سوي ديگر با توجه به خشكسالي‌هاي اخير در استان كرمان، احداث سدهاي خاكي و استحصال آب‌هاي سطحي در مناطق مختلف اين استان، در دستور كار قرار دارد و سد هنزاف كه با هزينه زياد در حال ساخت است، يكي از اين سازه‌ها به شمار مي‌رود كه در قالب‌بندهاي خاكي محسوب مي‌شود.
مدير جهاد كشاورزي شهرستان بافت در اين‌باره گفت: به دليل خشكسالي‌هاي اخير و براي تامين آب كشاورزي، احداث اين سدها در منطقه ضروري است.
اميرعباس نخعي با بيان اين‌كه سد هنزاف مشكل خشكسالي بخشي از منطقه را رفع مي‌كند، افزود: احداث اين سدها در جهت تقويت آب‌هاي زيرزميني منطقه بسيار تاثير‌گذار است.
وي همچنين از احداث 3 سد در روستاهاي آدرنجان، آهوئيه و هنزاف خبر داد و گفت: براي ساخت اين سدها، اعتباري معادل 60 ميليارد ريال اختصاص يافته است.
نخعي با اشاره به اين‌كه شغل اصلي مردم بافت كشاورزي و دامداري است، يادآور شد: احداث اين 3 سد در مجموع مي‌تواند 4 ميليون مترمكعب آب را ذخيره كند كه عملا نياز روستاهاي اطراف را تامين خواهد كرد.
هنزاف سرچشمه تمدن ارت
حفظ منطقه باستاني هنزاف زماني اهميت بيشتري مي‌يابد كه بدانيم اين منطقه در واقع سرچشمه تمدن بزرگ هليل رود ارت محسوب مي‌شود.
به گفته كارشناسان، مردمان تمدن ارت فرهنگي بسيار غني‌تر از بين‌النهرين داشته‌اند و طبق آثار به دست آمده در محوطه تاريخي ارت، مردم اين منطقه مخترع خط محسوب مي‌شدند.
با اين وجود و پس از گذشت سال‌ها ميراث فرهنگي درخصوص رمزگشايي از لوح‌هاي گلي تمدن ارت كه بسيار قديمي‌تر از لوح‌هاي به دست آمده از تمدن عيلامي‌ها است، اقدامي نكرده است. اين در حالي است كه اگر وجود محوطه تاريخي در منطقه هنزاف ثابت شود، مي‌توان به سرشاخه‌هاي تمدني دست يافت كه بدون شك يكي از قديمي‌ترين و اسرارآميزترين مناطق تاريخي ايران به شمار مي‌رود.
خبر بعدی: درگیریهای شدید بین مردم و نیروهای انتظامی در بلوچستان