
ادامه حریق در هیرکانی؛ جنگل باستانی شمال ایران همچنان در آتش میسوزد (فیلم زیر)
گزارشها از شمال ایران حاکی است که آتشسوزی در بخشهایی از جنگلهای هیرکانی در استان مازندران پس از سه هفته ادامه دارد و درختهای این منطقه همچنان طعمه حریق میشوند. آتشسوزی اصلی در روزهای اخیر در عرصههای جنگلی روستای «الیت» در بخش مرزنآباد چالوس رخ داده است که منطقهای مرتفع و صعبالعبور در دل جنگلهای هیرکانی محسوب میشود.
محسن مرادی، فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری غرب مازندران گفت: «از همان روزهای نخست وقوع آتش سوزی در جنگل الیت چالوس، از تهران درخواست بالگرد شد اما با توجه به گسترده نبودن سطح آتش سوزی، بالگردی به منطقه اعزام نشد.»
گزارش شده است که در پی این آتشسوزی نزدیک به ۳۰۰ نفر از محیطبانان، هلالاحمر، نیروهای مردمی و «همیاران طبیعت» با حداقل امکانات ساعتها پیادهروی میکنند تا به محل حریق برسند.
همزمان خبر مصدوم شدن دستکم ۲۰ همیار طبیعت در جریان مهار آتش در این منطقه منتشر شده است. مصدومیتهایی که عمدتا ناشی از سقوط، دودگرفتگی و خستگی مفرط در شرایط سخت کوهستانی گزارش شده است.
تصاویر منتشره شعلهها را در شب نشان میدهند که سینه کوه را روشن کرده و ستونهای دود غلیظ از دل جنگلهای انبوه به هوا برخاسته است.
کارشناسان میگویند آتش تنها کف جنگل را نسوزانده، بلکه بخشهایی وسیع از ارتفاعات و تاج درختان هم درگیر شده که این به معنی آسیب عمیقتر به اکوسیستم هیرکانی است.
مدیر منابع طبیعی منطقه نوشهر استان مازندران، هشدار داده که در روزهای آینده بارندگی قابل توجهی در منطقه پیشبینی نشده است. موضوعی که خطر گسترش مجدد آتش را بالا میبرد.
جنگلهای هیرکانی کجا هستند و چرا مهماند؟
جنگلهای هیرکانی (یا جنگلهای هیرکانی خزری) نوار سبزی هستند که حدود ۸۵۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر در امتداد سواحل جنوبی دریای خزر، از گلستان تا گیلان و اردبیل و بخشی از شمال خراسان امتداد دارند.
یونسکو در سال ۲۰۱۹ بخشهایی از جنگلهای هیرکانی در ایران را با مساحت حدود ۱۲۹هزار هکتار بهعنوان میراث طبیعی جهان ثبت کرد. در پرونده ثبت این جنگلها به «تنوع فلورستیک بینظیر» جنگل هیرکانی اشاره شده است. بیش از ۳۲۰۰ گونه گیاهی، حدود ۱۸۰ گونه پرنده و دهها گونه پستاندار، از جمله پلنگ ایرانی، خرس قهوهای و گربه وحشی در این اکوسیستم زیست میکنند.
به گفته کارشناسان، این جنگلها مانند یک «موزه طبیعی زنده» هستند. بازماندهای از جنگلهای دوران سوم زمینشناسی که از عصر یخبندان جان سالم بهدر بردهاند و امروز در برابر فشارهای انسانی مثل تغییر کاربری، جادهکشی، بهرهبرداری بیرویه از چوب و اکنون آتشسوزیهای مکرر شکننده شدهاند.
English SummaryReports from northern Iran indicate that a fire in the Hyrcanian forests of Mazandaran province has continued for three weeks, with trees still falling victim to the flames. The main blaze has recently affected the forested area of Elite village in the Chalus region, which is known for its difficult terrain.
Mohsen Moradi, the commander of the Nature Protection Division in West Mazandaran, stated that a helicopter request was made to Tehran early on, but none were dispatched due to the fire's perceived limited scope. Nearly 300 environmentalists, Red Crescent members, and local volunteers have trekked for hours to combat the fire with minimal equipment.
At least 20 volunteers have been injured while trying to extinguish the flames, primarily due to falls and smoke inhalation in tough mountainous conditions. The fire is not only consuming the forest floor but has also affected higher elevations, posing a greater threat to the Hyrcanian ecosystem.
The director of natural resources in the Noshahr area warned that no significant rainfall is expected in the coming days, increasing the risk of the fire spreading again.
The Hyrcanian forests, stretching 850 to 1,000 kilometers along the southern Caspian Sea, were registered as a UNESCO World Heritage Site in 2019 due to their unique floral diversity. Housing over 3,200 plant species and many animal species, these forests represent a living natural museum from the Tertiary period, now endangered by human pressures such as development and frequent fires.