
در گامی تاریخی برای عربستان سعودی و حتی کل خاورمیانه، قرار است کاربران این کشور طی دو سال آینده بتوانند بدون نیاز به دیش، مودم یا هرگونه تجهیزات خاص، تنها با استفاده از گوشیهای معمولی خود به اینترنت ماهوارهای با سرعت ۴G و ۵G متصل شوند. سعودیها برای این کار یک شرکت آمریکایی را به منطقه آوردهاند.
یکی از جنبههای انقلابی این پروژه، عدم نیاز به سختافزار ویژه یا تغییر در گوشیها است؛ بهگونهای که هر تلفن هوشمند امروزی قادر خواهد بود مستقیماً به شبکه ماهوارهای متصل شود. مهمتر اینکه دامنه خدمات این پروژه برخی کشورهای آفریقایی و خاورمیانه را نیز در بر میگیرد.
ساخت مرکز کنترل در ریاض
بر اساس برنامهریزی انجامشده، ارائه اینترنت ماهوارهای در عربستان از سهماهه چهارم سال ۲۰۲۶ آغاز خواهد شد. البته این مرحله منوط به دریافت مجوزهای نهایی از سوی کمیسیون ارتباطات، فضا و فناوری عربستان (CST) است.
این طرح حاصل همکاری گروه مخابراتی stc عربستان با شرکت آمریکایی AST SpaceMobile است و نخستین مشارکت منطقهای این شرکت آمریکایی بهشمار میآید. هدف از اجرای این پروژه، فراهمسازی دسترسی پایدار و پرسرعت به اینترنت در مناطق دورافتاده و فاقد زیرساختهای مخابراتی معمول عنوان شده است.
طبق بیانیه مشترک دو شرکت مزبور، گروه stc متعهد شده مبلغ ۱۷۵ میلیون دلار را به عنوان پیشپرداخت خدمات آینده پرداخت کند و سرمایهگذاری بلندمدتی را در توسعه این پروژه انجام دهد.
در چارچوب این توافق سه ایستگاه زمینی و یک مرکز در شهر ریاض احداث خواهد شد تا ارتباط میان شبکه ماهوارهای AST SpaceMobile و زیرساختهای زمینی اپراتور stc برقرار شود. مرکز یاد شده وظیفه نظارت، مدیریت و تضمین کیفیت خدمات ارتباطی در سراسر منطقه را برعهده خواهد داشت.
به این ترتیب ظاهراً ادغام فناوری فضایی AST با شبکه زمینی stc به کاربران در مناطق صحرایی، روستایی و نقاط فاقد پوشش شبکه موبایل این امکان را میدهد تا به اینترنت پرسرعت و پایدار دسترسی داشته باشند. از همین رو جدای از افزایش دسترسی به اینترنت و خدمات دیجیتال در شبهجزیره عربستان، این پروژه کاملاً در راستای اهداف چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان برای توسعه زیرساختهای فناوری و اقتصاد دیجیتال این کشور قرار دارد.
با اجراییشدن این توافق، عربستان به نخستین کشور منطقه تبدیل خواهد شد که اینترنت ماهوارهای را به طور مستقیم روی گوشیهای هوشمند ارائه میدهد و میتواند مسیر جدیدی را برای آینده ارتباطات در خاورمیانه ترسیم کند.
سرمایهگذاری یا پولپاشی ؟
برخی افراد ممکن است اینگونه طرحها را مصداقی از «پولپاشی نفتی» در عربستان بدانند؛ اما نکتهای که نباید نادیده گرفته شود، جهت و خروجی این هزینهها است. عربستان سعودی در سالهای اخیر سرمایههای کلان خود را نه در پروژههای بیحاصل، بلکه در حوزههایی نظیر فناوری، زیرساخت دیجیتال، گردشگری و انرژیهای نو متمرکز کرده است. حتی اگر این سرمایهگذاریها را پولپاشی بدانیم، باز هم خروجی آن به شکل ملموس در کیفیت زندگی و توسعه پایدار مردم این کشور نمود پیدا میکند و اتفاق مثبتی است.
 English SummaryIn a historic move for Saudi Arabia and the Middle East, users will soon be able to access satellite internet with 4G and 5G speeds using only their regular mobile phones, without the need for special hardware or satellite dishes. This initiative, part of a collaboration between the Saudi telecommunications group stc and the American company AST SpaceMobile, aims to provide reliable internet access, especially in remote areas lacking traditional telecommunications infrastructure.
The satellite internet service is set to launch in the fourth quarter of 2026, pending final approvals from the Saudi Communications, Space, and Technology Commission (CST). A center in Riyadh will coordinate communications between the satellite network and stc's ground infrastructure, ensuring service quality across the region.
With an initial investment of $175 million and long-term commitments, this project aligns with Saudi Arabia's Vision 2030 goals to enhance technology and digital infrastructure. By offering direct satellite internet access on smartphones, Saudi Arabia aims to become the first country in the region to implement this technology, potentially reshaping communication in the Middle East.
While some may view such initiatives as examples of "oil money wasting," Saudi Arabia has focused its investments on technology, digital infrastructure, tourism, and renewable energy, aiming for tangible improvements in quality of life and sustainable development.