روزنامه فرهیختگان متعلق به ولایتی مشاور خامنهای زیر عنوان «دیدار با مقامات آمریکایی، کمکی نمیکند»، نوشت: مهمترین موضوعی که در سیاست خارجی ایران محل بحث است، پرونده هستهای است. بهویژه با اتفاقی که روز جمعه رخ داد و در واقع عدم تصویب قطعنامه تمدید تعلیق تحریمهای ایران.
این روزنامه نو.شت: اگر تا ۲۸ سپتامبر اتفاق دیگری نیفتد و توافقی صورت نگیرد و قطعنامه دیگری در شورای امنیت تصویب نشود، بهطور خودکار تحریمهایی که قبل از برجام علیه ایران وجود داشت دوباره فعال میشود. به همین خاطر، مهمترین موضوعی که باید در دستور کار دستگاه سیاست خارجی و تیم همراه رئیسجمهور باشد، مذاکرات هستهای با رهبران دولتهای اروپایی، بهخصوص سه کشور عضو برجام یعنی آلمان، انگلیس و فرانسه و احتمالاً دیدار با بعضی اعضای مؤثر شورای امنیت، مثل کرهجنوبی بهعنوان رئیس و چین و روسیه بهعنوان مهمترین اعضای دائمی شورای امنیت که با ایران همسو هستند. شاید دیدار مهم دیگری که بتواند به این روند کمک کند نداشته باشیم.
فرهیختگان افزود: اگر قرار است توافقی صورت بگیرد، بهتر است آن توافق با هدف لغو دائمی باشد، حتی اگر شامل امتیاز بزرگی باشد که ایران تمایل نداشته یا امکانش را نداشته است، اما اکنون به دلایل مصلحت، ناچار به دادن آن امتیاز شود. مثلاً درباره غنیسازی، حتی اگر نیاز باشد امتیازی داده شود، باید این امتیاز به شکلی باشد که برای همیشه قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران لغو شود. اگر قرار باشد بین تمدید مکانیزم ماشه یا فعال شدن و اجرای آن یکی انتخاب شود، شاید اجرای آن بهتر از تمدیدش باشد.
در مقابل کیهان خامنهای زیر عنوان «فریب دیروز، عبرت امروز» نوشت: اینکه علیرغم همه توطئهها باز کسانی چشم امید به گشایش تحریمها از سوی آمریکا و اروپا بدوزند، قطعاً مایه شگفتی است و اگر حماقت نباشد، خیانت است!
این روزنامه نوشت: در شرایط کنونی، میبایست تجدیدنظر در مذاکرات انفعالی، خروج از NPT و توقف همه همکاریها با آژانس و تنزل درحد پادمان پایه، آن هم بهعلت عضویت ایران در آژانس؛ و دیگر اقدامات تقابلی... بهعنوان اقدام متقابل و بازدارنده در برابر توطئههای بعدی آمریکا و اروپا در رأس برنامهها قرار گیرد. قطعاً هر نوع حرکت انفعالی و امتیازدهی، تحت عنوان مذاکره و دیپلماسی در شرایط کنونی، موجب زیادهخواهی دشمن و خسارت قطعی خواهد بود!
در همین حال روزنامه هممیهن نزدیک به اصلاح طلبان در آستانه سفر پزشکیان به نیویورک در مطلبی زیر عنوان «آخرین انتظار از رئیس جمهور»، نوشت: مبرمترین کار حکومت عبور از این وضعیت است. این عبور حتماً هزینههایی دارد ولی اینکه باید آنها را بپردازیم یا نه به عهده مسئولان است. آقای پزشکیان صادقانه همان کاری را انجام دهید که اعتقاد دارید. اینگونه نباشد که چندی بعد که اوضاع خرابتر شد، گلایه کنید و طلبکار شوید که ایده و طرح ما چیز دیگری بود اجازه ندادند انجام شود. اگر اختیارات لازم را ندارید و لازم است با مقام رهبری هماهنگ کنید، پیش از رفتن نهایی شود.
کرباسچی از جریان موسوم به کارگزاران هم گفت: اگر قرار است سفر پزشکیان مانند سفر سال قبل و سفر سایر رؤسای جمهور در سالهای گذشته باشد، بهتر است نرود. لازم است که خدمت رهبری و هر فرد و نهاد دیگری که صاحب اختیار هستند برود و اختیارات لازم را برای این سفر دریافت کند. پزشکیان باید اختیار لازم را به دست بیاورد و در این سفر با مقامات ارشد آمریکایی، اروپایی و... دیدار و گفتگو داشته باشد.
وی افزود: پزشکیان در این یکسال بهتر از هرکس دیگری متوجه شده که شرایط کشور از لحاظ اجتماعی، امنیتی، سیاسی، اقتصادی در شرایط ناگوارتر از سال ۶۷ است. (سال زهر خوردن خمینی در مورد جنگ با عراق)
جماران نیوز متعلق به نوه خمینی هم نوشت: کرباسچی از پزشکیان خواست همان نقشی را ایفا کند که رفسنجانی در سال ۶۷ قبل از خوردن زهر آتشبس توسط امام ایفا کرد و به او گفت: این وضعیت جنگی نمیتواند ادامه پیدا کند و ما باید قطعنامه را بپذیریم...
به گفته ناظران، در پی فعال شدن مکانیسم ماشه، وضعیت در حکومت ایران به شدت دچار درماندگی و آشفتگی شده است. این مکانیسم که به موجب آن تحریمهای پیشین به طور خودکار دوباره فعال میشود، نگرانیهای زیادی را در میان مقامات و تحلیلگران حکومتی ایجاد کرده است.
تأثیرات بر سیاست داخلی
افزایش فشار اقتصادی: فعال شدن تحریمها میتواند به تشدید بحران اقتصادی و اجتماعی منجر شود، که در نتیجه آن نارضایتی عمومی افزایش مییابد.
اختلافات درونحکومتی: مقامات مختلف در حکومت به دو دسته تقسیم شدهاند؛ برخی خواستار مذاکره و دیپلماسی هستند، در حالی که دیگران بر لزوم اتخاذ مواضع سختتر تأکید دارند.
واکنشهای بینالمللی
نگرانی از انزوای بیشتر: فعال شدن مکانیسم ماشه میتواند به انزوای بیشتر رژیم ایران در عرصه بینالمللی منجر شود و روابط با کشورهای دیگر را تحت تأثیر قرار دهد.
فشار بر مذاکرات هستهای: این وضعیت میتواند بر روند مذاکرات هستهای تأثیر منفی بگذارد و احتمال دستیابی به توافق را کاهش دهد.
نتیجهگیری
در مجموع، فعال شدن مکانیسم ماشه نه تنها به بحرانهای اقتصادی و اجتماعی دامن میزند، بلکه میتواند به تشدید تنشها در سیاست داخلی و بینالمللی حکومت ایران منجر شود.
در همین رابطه نشریه تخصصی ماریتایم اکسکیوتیو که در حوزه صنعت دریانوردی فعال است، در گزارشی نوشت که تحریمهای جدیدی که با مکانیسم ماشه علیه ایران اعمال خواهد شد، بسیار سختگیرانهتر از محدودیتهای فعلی است و کشتیرانی ایران را بهطور جدی تحت تأثیر قرار میدهد.
According to observers, the activation of the "snapback" mechanism has led to severe distress and turmoil within the Iranian government. This mechanism automatically reactivates previous sanctions, raising significant concerns among officials and analysts. In this context, the specialized publication Maritime Executive reported that the new sanctions imposed on Iran through the snapback mechanism will be much stricter than the current restrictions, significantly impacting Iranian shipping.