شنبه، 25 مرداد ماه 1404 = 16-08 2025
بازگشت تکلم بیمار فلج با رابط مغز-رایانه مجهز به هوش مصنوعی
بازگشت تکلم بیمار فلج پس از ۱۸ سال با رابط مغز-رایانه مجهز به هوش مصنوعی
یک رابط مغز-رایانه (BCI) پیشرفته مجهز به هوش مصنوعی، موفق شد گفتار را به بیماری بازگرداند که ۱۸ سال قبل دچار سکته مغزی و فلج کامل شده بود.
به گزارش تک‌ناک، این فناوری نوین، تأخیر زمانی گفتار بیمار را از ۸ ثانیه به تنها ۱ ثانیه کاهش داده و امید تازه‌ای برای بیماران مبتلا به فلج و از دست دادن گفتار ایجاد کرده است.
اَن جانسون، معلم و مربی سابق اهل کانادا، ۱۸ سال پس از سکته مغزی شدید در ناحیه ساقه مغز و ابتلا به «سندروم قفل‌شدگی»، توانست دوباره صدای خود را بشنود.
او سال‌ها تنها با استفاده از دستگاه ردیاب چشم و با سرعتی بسیار کند (حدود ۱۴ کلمه در دقیقه)، می‌توانست ارتباط برقرار کند. اما اکنون با کمک فناوری هوش مصنوعی، قادر است تقریباً با سرعتی که بسیار نزدیک به گفت‌وگوی معمولی انسان‌ها است، یعنی حدود ۱۶۰ کلمه در دقیقه، صحبت کند.
این فناوری چگونه کار می‌کند؟
این فناوری نوین توسط گروهی از پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا، برکلی و دانشگاه کالیفرنیا، سان‌فرانسیسکو توسعه یافته است.
روش کار این فناوری به شرح زیر است:
یک ایمپلنت عصبی روی بخش کنترل گفتار مغز قرار داده می‌شود.
زمانی که بیمار تلاش می‌کند صحبت کند، فعالیت‌های عصبی ثبت می‌شوند.
سیگنال‌ها به رایانه منتقل می‌شوند و هوش مصنوعی آنها را به متن، صدا یا حتی تصویر متحرک یک چهره دیجیتال (آواتار) تبدیل می‌کند.
این سیستم در گذشته برای تولید خروجی باید ابتدا یک جمله کامل را دریافت می‌کرد، که همین موضوع باعث تأخیر ۸ ثانیه‌ای در پاسخ‌گویی می‌شد. اما اکنون با استفاده از روش جدیدی به نام «استریمینگ»، این تأخیر به تنها یک ثانیه کاهش یافته است.
بازسازی صدا و چهره بیمار
برای شخصی‌سازی بیشتر، صدای جانسون با استفاده از سخنرانی ازدواج او در سال ۲۰۰۴ بازسازی شد. همچنین آواتاری انتخاب شد که ظاهر و حالات چهره او مانند لبخند یا اخم را شبیه‌سازی می‌کرد. این موضوع تجربه‌ای طبیعی‌تر و انسانی‌تر به او بخشیده است.
آینده رابط مغز-رایانه مجهز به هوش مصنوعی
به گفته پژوهشگران، هدف نهایی این است که این رابط‌های مغز-رایانه به شکل ابزارهای بالینی استاندارد و قابل حمل در دسترس بیماران قرار گیرند. چشم‌انداز آینده این فناوری شامل موارد زیر می‌شود:
این فناوری می‌تواند زندگی هزاران بیمار مبتلا به سکته، ALS یا آسیب‌های عصبی را متحول کند و به آنها امکان دهد که دوباره ارتباطی سریع و طبیعی با اطرافیان داشته باشند.
امیدی تازه با رابط مغز-رایانه مجهز به هوش مصنوعی
پژوهشگران تأکید کرده‌اند که این سیستم فقط زمانی فعال می‌شود که فرد تلاش به صحبت کردن داشته باشد، بنابراین کنترل و حریم خصوصی کاربر حفظ می‌شود.
این تجربه برای جانسون، زندگی او را دگرگون کرده است. او در بیانیه‌ای گفت: «می‌خواهم بیماران من را ببینند و بدانند که زندگی آنها تمام نشده است.»
او امیدوار است که در آینده به عنوان مشاور در یک مرکز توان‌بخشی کار کند و با همین فناوری با بیماران ارتباط برقرار نماید.
English SummaryA brain-computer interface (BCI) equipped with AI has restored speech to a patient who became completely paralyzed 18 years ago after a stroke. This advanced technology reduced the patient's speech delay from 8 seconds to just 1 second, offering new hope for those with paralysis and speech loss. Anne Johnson, who previously communicated at 14 words per minute using an eye-tracking device, can now speak at nearly 160 words per minute. Developed by researchers at UC Berkeley and UCSF, the system captures neural activity and converts it into text or voice. The goal is to make BCIs standard clinical tools, transforming lives for many patients.
