فعالان حقوق بشر کردستان می‌گویند که از ابتدای سال جاری خورشیدی در ایران چندین شهروند کُرد در رابطه با برگزاری مراسم نوروزی هدف برخورد امنیتی قرار گرفته‌اند.
شبکه حقوق بشر کردستان می‌گوید «دستکم ۳۸ شهروند کرد» به دلیل برگزاری یا شرکت در مراسم نوروز امسال احضار، بازداشت شدند و یا پرونده قضایی برایشان تشکیل شده و این روند همچنان ادامه دارد.
به گزارش این نهاد این افراد شامل فعالان مدنی و حتی هنرمندان شناخته شده و این مناطق هستند.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو هم که خبرهای مناطق کردنشین را پوشش می‌دهد، پیشتر گزارش داد که طی فروردین ماه گذشته دستکم ۱۳ شهروند به دلیل شرکت در مراسم ویژه نوروز بازداشت یا بازجویی شدند.
فعالان حقوق بشر کردستان با انتشار اسامی این افراد می‌گویند که چند هنرمند و خواننده کُرد هم در میان افرادی هستند که احضار یا بازداشت شدند.
به گزارش بی بی سی، روستای آیچی سقز، محل مزار مهسا (ژینا) امینی، دختر جوانی که کشته شدنش در زمان بازداشت به وسیله گشت ارشاد جرفه اعتراضات سراسری پاییز ۱۴۰۱ در ایران بود، از جمله مناطقی بود که ماموران امنیتی امسال مانع برگزاری مراسم نوروز شدند.
با وجود اعمال محدودیت، بعدا مردم شهر سقز مراسم نوروز خود را در روستای خیدر برگزار کردند و ویدئوهایی از رقص و پایکوبی آنها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.
مراسم نوروز ۱۴۰۳منبع تصویر،IRIBNEWS
نوروز امسال، با وجود اینکه ماموران سعی داشتند مانع حضور مردم در مراسم بزرگ نوروز در منطقه «ناودار» گیلان‌غرب شوند، هزاران نفر در روز دوم فروردین در این منطقه جمع شدند.
گزارش شده بود که از چند روز پیش از برگزاری مراسم نوروزی نهادهای امنیتی «با فشار و تهدید برگزارکنندگان، خواهان لغو این مراسم شده بودند.»
فرمانداری این شهر نیز با انتشار اطلاعیه‌ای برگزاری مراسم نوروز در منطقه «ناودار» را بدون مجوز و غیرقانونی اعلام کرد و مسئولیت عواقب ناشی از برگزاری چنین مراسمی را متوجه برگزارکنندگان دانسته بود.
در آستانه نوروز سال ۱۴۰۱ هم ده‌ها نفر در رابطه با برگزاری مراسم نوروز در شهرهای کامیاران، ماکو، مریوان، سنندج، سقز، بوکان، پیرانشهر، اشنویه، بانه، ارومیه، خوی و سلماس احضار شده بودند.
به گزارش شبکه حقوق بشر کردستان ماموران امنیتی پیش از مراسم نوروز آن سال از افراد تعهد گرفته بودند که در مراسم نوروزی خود از سمبل‌های کُردی مانند جامانه، گل سرخ، روسری سفید و موسیقی شاد و حماسی کردی استفاده نکنند و از رقص و پایکوبی نیز جلوگیری شود.
مراسم نوروز سال ۱۴۰۱ در برخی از مناطق از جمله اشنویه کردستان با دخالت ماموران و تیراندازی به خشونت کشیده شد.
نوروز در میان کردها علاوه بر جشن طبیعت، وجه سیاسی و هویتی نیز دارد.
جشن نوروز در کردستان، به طور وسیعی برگزار می‌شود. به نظر می رسد نوروز در میان کردها علاوه بر جشن طبیعت و جشن تغییر فصل، جنبه سیاسی و هویتی نیز دارد.
در این مورد می‌توان به افسانه شورش کاوه آهنگر علیه ضحاک و نیز شعر «نوروز» ماموستا پیرمرد اشاره کرد.
در این شعر - که از جمله اشعار محبوب در کردستان است- علاوه بر تغییر فصل، به مفاهیمی هم چون شهدای وطن، آزادی و زنان مبارز هم پرداخته می‌شود. کردها در برخی از کشورها (هم چون ترکیه، سوریه و عراق) برای اجرای مراسم نوروز با محدودیت‌هایی مواجه بوده‌اند.
پوشیدن لباس‌های رنگی، پخش موسیقی شاد و حماسی، رقص‌های محلی، روشن کردن آتش و رقصیدن دور آتش بخشی از این مراسم است که اغلب در طبیعت و با حضور شمار زیادی از مردم برگزار می‌شود.
