دور زدن تحریم ها به زیان رژیم تهران تمام می شود

صدای آمریکا: اقدامات آمریکا و اروپا برای محدود ساختن دسترسی ایران به درآمدهای نفتی که منبع چرخاندن دولت، و بخصوص تامین بودجه برای برنامه ای است که به اعتقاد آنها مقدمه ای برای ساختن بمب اتمی است، وارد مرحله ای جدید می شود.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارش جامعی که امروز، جمعه، در این باره از نیویورک فرستاده است می گوید آمریکا از روز پنجشنبه بانک هائی را جریمه می کند که در معاملات نفتی ایران درگیرند، و اروپا نیز از روز یکشنبه تحریم هائی را به اجرا می گذارد که واردات نفت از ایران را منع می کند.

تصمیم های منجر به این اقدامات در ماه های دسامبر و ژانویه اعلام شده بود اما قانونگذاران به کشورها و بازارهای نفتی برای تطبیق دادن خود به اجرائیات تا این هفته مهلت داده بودند.

ایران با این تهدید که مسیر های کلیدی نفت رسانی را می بندد، واکنش نشان داده بود. قیمت نفت در واکنش های اولیه به این واکنش به سطوحی بالاتر از ۱۰۰ دلار برای هر بشکه ترقی کرد. معامله گران بازاری را می دیدند که برای تامین نیازهای رو به افزایش چین به نفت به دردسر افتاده است ، ضمن آنکه دسترسی به نفت سومین کشور عمده صادرکننده نفت جهان نیز محدود شده است. اما این نگرانی اکنون از بین رفته است.

ایران جاه طلبی های اتمی خود را کنار نگذاشته است اما در روند مذاکره شرکت می کند. رشد اقتصادی جهان ملایم شده است که بنوبه خود تقاضا برای نفت را کم می کند. عربستان سعودی و کشورهای دیگر با توجه به پیش بینی های حاکی از کاهش یافتن صادرات نفت ایران، تولید نفت خود را افزایش داده اند، که در تنزل ۲۵ درصدی قیمت نفت در دو ماه گذشته موثر بوده است. در همین حال خریداران نفت چندین ماه فرصت داشته اند که برای تامین نفت مورد نیاز خود از منابعی دیگر عمل کنند.

رکس تیلرسون (Rex Tillerson) مدیر عامل اکسان موبیل می گوید «مشتریان در موضع خوبی برای مواجه شدن با اوضاع قرار داشته اند» با اینحال به گفته وی هنوز احتمال بروز اختلالی موقت در عرضه، پس از اجرائی شدن تحریم ها در روز اول ژوئیه وجود دارد. او می گوید «پیش بینی آنچه که پس از آن روز رخ خواهد داد، مشکل است».

اما مایکل لینچ (Michael Lynch) مدیر مرکز تحقیقات استراتژیک انرژی و اقتصاد حدس می زند اتفاقی عمده رخ نخواهد داد. او می گوید «کشورهائی که قصد داشته اند به تحریم ها عمل کنند، تا کنون اقدامات ضروری را انجام داده اند».

مقامات آمریکائی می گویند صادرات نفتی ایران و درآمدهای حاصل از آن با کاهشی عمده مواجه شده است. در آمد نفتی ایران، به تخمین یک شرکت مشاور نفتی، بنام (IHS CERA) در سال گذشته به ۱۰۰ میلیارد دلار رسید، حال آنکه یک دهه پیش از ۲۰ میلیارد دلار فراتر نمی رفت.

ایران هشدار داده بود که تحریم ها قیمت نفت را ترقی می دهد. اما موجوی نفت در بازار فعلا به حدی است که نبود نفت ایران نمی تواند به کاهشی در عرضه و افزایشی در قیمت نفت بیانجامد. حتی اگر ایران برای دور زدن تحریم ها راهی پیدا کند و بتواند نفتش را به بازار بفرستد، به احتمال قوی قیمت نفت با تنزل بیشتری روبرو خواهد شد.

بعضی از پرسش ها و پاسخ های کلیدی در مورد تحریم های جدید غرب و تاثیر آن ها بر بازارهای انرژی از این قرار است:

- سئوال: این تحریم ها شامل چه مواردی است و چه زمانی عملی می شود؟
- جواب: آمریکا، که از ایران نفت نمی خرد، در ماه دسامبر تحریم هائی را اعلام کرد که بانک های جهان را از انجام نقل و انتقال پولی مرتبط با معاملات نفتی، با بانک های ایران منع می کند. این تحریم ها ایران را برای فروختن نفت خود در بازار با مشکلاتی بیشتر مواجه می کند. ارزش نفت یک نفت کش بطور متوسط قریب ۱۰۰ میلیون دلار است. تحریم های مصوب آمریکا از روز پنجشنبه به اجرا گذاشته شد.
اروپا در ژانویه اعلام کرد واردات نفت از ایران را از اول ژوئیه منع می کند. اروپا قریب ۳ درصد نفت مورد نیاز خود را از ایران تامین می کرد. اروپا همچنین شرکت های بیمه را از بیمه کردن کشتی های حامل نفت ایران منع کرده است.

- سئوال: ایران در بازار جهانی نفت چه نقشی داشته است؟
- جواب: درسال های اخیر ایران روزانه قریب ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت صادر می کرد که قریب ۳ درصد نفتی است که بازارهای جهان عرضه می شد. حدود ۵۰۰ هزار بشکه از این نفت به اروپا و بقیه آن به چین، هند، ژاپن، و کره جنوبی صادر می شد.

- سئوال: تحریم ها تا کنون چه تاثیری داشته اند؟
- جواب: مقامات آمریکائی می گویند صادرات نفتی ایران به کمتر از یک میلیون ۸۰۰ هزار بشکه در روز تنزل کرده است، که معادل ۷۰۰ هزار بشکه در روز است. این تنزل، به قیمت های رایج کنونی، برای ایران به قیمت از دست دادن روزانه قریب ۶۳ میلیون دلار است. حتی واردکنندگانی که بخواهند نفت ایران را خریداری کنند، با مشکل مواجه می شوند زیرا نمی توانند محموله های نفتی ایران را بیمه کنند. ایران سطح تولید نفت خود را به رغم کاهش در فروش، حفظ کرده است که بنوبه خود موجب افزایش موجودی در انبارها شده است.

- سئوال: کشورهائی که نفت ایران را می خرند می توانند از تحریم ها در امان بمانند؟
- جواب: بله. وزارت امورخارجه آمریکا اعلام کرده است چین، هند، ژاپن، مالزی، کره جنوبی، سنگاپور، آفریقای جنوبی، سری لانکا، ترکیه و تایوان، در ازای پائین آوردن سطح واردات نفتی خود به میزانی قابل توجه، مشمول معافیت از تحریم ها هستند. این کشورها می توانند کماکان مقداری نفت از ایران وارد کنند. ده کشور اروپائی نیز از معافیت برخوردار شدند، اما از اول ژوئیه مجاز به وارد کردن نفت از ایران نیستند. کشورها در عین حال می توانند خارج از سیستم رایج بانکی با ایران وارد معامله شوند. ایران می تواند در مقابل نفت دارائی هائی نظیر طلا دریافت کند که معامله ای توام با ریسک محسوب می شود.

- سئوال:تحریم ها موثرند؟
- جواب: تحریم ها تا کنون فروش های نفتی ایران را به میزانی قابل توجه پائین آورده اند. تنزل در قیمت نفت نیز در آمد ایران را از نفتی که کماکان می فروشد کاهش داده است. ترکیب فروش های کمتر و قیمت های پائین تر، بنیه مالی ایران را ضعیف کرده است. ایران مجددا در مذاکرات اتمی با غرب درگیر شده است اما این مذاکرات هنوز به نتیجه ای نرسیده است. در حقیقت ایران اصرار دارد پیش از هر مصالحه ای در مورد برنامه اتمی خود، آمریکا و اروپا تحریم ها را کم کنند