یکسالگی کارزار «سهشنبههای نه به اعدام»؛ کارزاری راهبردی برای امروز و فردای ما
روز گذشته، در آستانه یکسالگی کارزار «سهشنبههای نه به اعدام»، تنی چند از کنشگران حقوق بشر از خارج و داخل ایران در اسپیس شبکه اجتماعی ایکس حاضر شدند و بهمدت یکونیم ساعت در مورد کارزار سهشنبههای نه به اعدام گفتوگو کردند.
احمدرضا حائری، کنشگر حقوق بشر، زندانی سیاسی و یکی از اعضای نخستین کارزار که در زندان قزل حصار محبوس است، در پیامی به همین مناسبت که توسط غزل عبداللهی خوانده شد، نوشت: «روزی که کارزار سهشنبههای نه به اعدام را شروع کردیم در پس ذهنم این بود باید روزی برسیم به ایرانی آزاد، دموکراتیک، توسعهیافته و با حفظ حقوق و به رسمیت شناختن حقوق همه شهروندانش فارغ از مشخصهای که دارند، از زبان، دین، باور و...
عمیقا باور دارم که نه به اعدام کارزاری راهبردی برای امروز و فردای ماست، ما اگر همگی تنها بر سر همین یک ماده اعلامیه جهانی حقوق بشر توافق کنیم و حق زندگی انسانها خط قرمز ابدیمان باشد، میتوانیم امیدوار باشیم به آیندهای روشن؛ میتوانیم امیدوار باشیم به عدالتی انتقالی؛ به اینکه از پس امروز، فردایمان دوباره گرفتار استبداد نخواهیم شد.»
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، با استقبال از پیام احمدرضا حائری، بر لزوم ایستادن بر اصل انسانی «نه به اعدام» در هر شرایطی و برای هر اتهامی تأکید کرد و افزود که پایداری و استمرار این کنش بسیار مهم است. او همچنین با تاکید بر نقش فعالیتهای مردمی علیه اعدام در داخل و خارج کشور بر بالا بردن هزینه سیاسی اعدامها گفت: «کسانی که امروز بر ایران حکومت میکنند همانهایی هستند که در دهه شصت زندانیان سیاسی را دستهدسته بدون محاکمه اعدام میکردند؛ ولی امروز به دلیل بالا بودن هزینه سیاسی و به خاطر واکنشهای مردم و جامعه جهانی نمیتوانند آن جنایات را علیه زندانیان سیاسی تکرار کنند. با وجود این، متاسفانه اعدام متهمان غیرسیاسی همچنان با شتاب ادامه دارد چون اعدام آنها آنطور که باید واکنشی را در جامعه برنمیانگیزد و حکومت اعدام متهمان جرایم مواد مخدر و قتل را به یک امر عادی تبدیل کرده. یکی از تاثیرات کارزار سهشنبههای نه به اعدام میتواند تبدیل هر یک اعدام به امری تحملناپذیر باشد».
مریم حسنی، فرزند مهدی حسنی، زندانی سیاسی در خطر اعدام، ضمن حضور در این اسپیس از آخرین وضعیت پدرش گفت. مهدی حسنی و بهروز احسانی دو تن از محکومان به اعدام با پرونده سیاسیاند که به گفته مریم حسنی با فریب از زندان اوین ربوده و به قزلحصار منتقل شدهاند. این دو زندانی سیاسی هماکنون در سلولهای بند امن واحد ۳ قزلحصار، که محل نگهداری زندانیان در آستانه اجرای حکم اعدام است، به سر میبرند و خطر اعدام، آنان را تهدید میکند.
در این اسپیس همچنین مصطفی صابر به نمایندگی از کارزار جهانی نه به اعدام، شعله پاکروان، احمد رافت، معین خزائلی و مژگان کشاورز نیز سخنرانی کردند.
درباره سهشنبههای نه به اعدام
اعتراض به اعدامها از زندانیان جرایم غیرسیاسی در زندان قزلحصار شروع شد. بعد از سرکوب شدید این اقدام زندانیان جرایم عمومی، این بار زندانیان سیاسی تصمیم گرفتند تا صدای همبندیهای خود را به گوش سایرین برسانند. آن زمان بود که گروهی از زندانیان سیاسی شجاع که پیشینه و باورهای مختلفی دارند، اعتصاب غذای هفتگی خود را در ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ آغاز کردند که به «سهشنبههای سیاه»، «سهشنبههای نه به اعدام» و «سهشنبههای بدون اعدام» معروف شده است. این زندانیان سهشنبهها را انتخاب کردند زیرا معمولاً محکومان به اعدام در زندان قزلحصار روزهای سهشنبه برای اعدام با چوبهدار به سلولهای انفرادی منتقل میشدند.
در شهریورماه سال جاری ۶۸ سازمان و نهاد مدافع حقوق بشر بینالمللی و ایرانی با امضای بیانیهای ضمن اعلام همبستگی با جنبش «سهشنبههای نه به اعدام» در زندانهای ایران، خواستار حمایت جامعه بینالملل از این جنبش شدند.
همچنین روز ۱۷ مهر ۲۰۲۴ در آستانه «روز جهانی علیه مجازات مرگ» و همزمان با سیوهفتمین هفته اعتصاب غذای زندانیان در کارزار «سهشنبههای نه به اعدام»، طیف گستردهای از کنشگران ایرانی و بینالمللی مدافع حقوقبشر از سراسر جهان بهدعوت سازمان حقوق بشر ایران و کارزار جهانی نه به اعدام در ایران در یک برنامه زنده ۲۴ساعته ضمن اعلام حمایت از کارزار زندانیان داخل ایران، بر ضرورت همبستگی و تلاش جمعی برای پایاندادن به اعدامها و لغو این مجازات غیرانسانی در ایران تاکید کردند. این برنامه روز سهشنبه ۱۷ مهر از ۱۲ ظهر بهوقت اروپای مرکزی (۱۳:۳۰ بهوقت ایران) آغاز شد و تا ظهر چهارشنبه بیوقفه ادامه داشت.
در آستانه یک سالگی کارزار و تا لحظه تنظیم این گزارش، اعتصابیون دستکم ۳۴ زندان به کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» پیوستهاند. گردانندگان کارزار سهشنبههای نه به اعدام امروز در بیانیهای نوشتند: «ما، زندانیان سیاسی و غیرسیاسی در ۳۴ زندان از چهارگوشه ایرانِ در زنجیر، روز سهشنبه ۹ بهمن، دومین سال کارزار نه به اعدام را با شور و نشاط بیشتری آغاز میکنیم و در پنجاه و سومین سهشنبه کارزار نه به اعدام، دست به اعتصاب غذا میزنیم. باشد که صدای ما از پشت دیوارهای ستبر زندان با صدای زنان، مردان و جوانان ایران پیوند بخورد و سهمی در دفاع از حقوق بشر و برچیدن طنابهای دار داشته باشیم.»