از ثبت ‌بند تنبان تا بی‌ خانمانی پدر خلیج ‌فارس

قلب مدرسه چهارباغ سوخت، بافت تاریخی شیراز باز هم مورد حمله قرارگرفت. دیوار دفاعی گرگان در برابر قطار آسیای میانه بی‌دفاع شد. شهرداری بابل،حریم خود را شکست. خانه پدری خلیج‌فارس بدون آنکه ثبت شود در تهران زنده بگور شد و میراث‌فرهنگی یزد با ثبت ملی بندتنبان، میراث تازه‌ای به کارنامه‌‌اش اضافه کرد.

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ هفته گذشته درحالی زنگ خطر مهمترین آثار میراث‌فرهنگی تهران‌، شیراز، گرگان و اصفهان به‌صدا درآمد که بخشی از مدرسه چهارباغ آتش گرفت، پروژه عبور قطار از بزرگترین دیوار خشتی جهان روی میز بررسی رفت، بافت تاریخی شیراز مورد حمله بلدوزرها واقع شد و البته نوش‌دارو بعد از مرگ خانه دایی‌جان ناپلئون توسط مدیر میراث‌فرهنگی تهران به خانه اتحادیه داده شد. این‌درحالی است که بندتنبان جزویی از اموال فرهنگی یزد قرار می‌گیرد اما خانه پدری خلیج‌فارس بدون‌‌آنکه در فهرست آثار ملی جای بگیرد در تهران زنده‌ به‌گور می‌شود.

به‌گزارش CHN، از دشواری‌های حفظ حریم میراث پایتخت و افزایش ساخت و ساز شهری که بگذریم به بافت تاریخی منحصر به‌فرد شیراز می‌رسیم که این روزها بازهم دچار حمله بلدوزرهای وزرات مسکن و شهرداری شده، بافتی که به‌اعتقاد کارشناسان ستاره‌ای شکل است و مملو از خانه‌های تاریخی ارزشمند، این هفته با ورود بلدوزرها، روزهای پر از کابوسی را سپری کرد.

در پروژه طرح گذر شاه‌چراغ که اتفاقا مورد حمایت مسئولان شهری است بخشی از الحاقات خانه صابر و سردر مسجد نو بدون حضور کارشناسان میراث‌فرهنگی و با شرکت نماینده استانداری، شهرداری کاملا تخریب شد.

نبرد نابرابر مار سرخ و مار آهنی
از دیوار دفاعی گرگان که در متون جهانی به‌عنوان "مارسرخ" یاد می‌شود طولانی‌ترین دیوار خشتی دنیا است که قرار است با عبور قطار آسیای میانه نبردی تن به تن را تجربه کند. آنگونه که سرپرست پروژه کاوش این دیوار گفته بخشی از دیوار به طول 80 متر و عرض 10 متر و احتمالا یک کوره آجر پزی تاریخی در زیر ریل‌های این پروژه قرار می‌گیرد.

سرپرست هیئت کاوش‎های باستان شناسی در پاسخ به سوالی پیرامون اینکه در قسمتی که قرار است محل عبور پروژه قطار باشد چه آثار تاریخی وجود دارد و چه طولی از دیوار دستخوش تغییر خواهد شد، نیز می‌گوید: «بر اساس تحقیقات ما در مجموع در حدود 80 متر از طول و 10 متر از عرض این دیوار در محل عبور پروژه است و همچنین در این محل بقایای یک کوره آجر پزی تاریخی که برای تولید خشت جهت ساخت دیوار از آن استفاده می‌شد نیز کشف شده‌است. این کوره در 5 سانتی متری سطح زمین قرار دارد.»

6 اردیبهشت ماه جاری بود که در همایش علمی تخصصی بناها، بافت‎ها و محوطه‌های تاریخی در شهرستان گنبدکاووس اعلام شد دیوار بزرگ گرگان برای ثبت جهانی در فهرست موقت یونسکو قرار می‌گیرد. با این حال تنها پس از چند روز خبر رسید که پروژه قطار آسیای میانه از روی بخش‌هایی از این دیوار عبور می‌کند.

قلعه پرتغالی‌ها امسال هم مرمت نشد!
قلعه هرمز، یادمان استعمار پرتغالی‌ها با 500 سال استقامت در برابر عوامل جوی و انسانی،‌‌ همچنان در انتظار احیای دوباره روزهای گرم و مرطوب را پشت سر می گذارد. این قلعه با اینکه نمادی از « روز خلیج فارس » به شمار می رود اما مسئولان برای احیای دوباره آن، اعتباری اختصاص نمی‌دهند.

زارعی، مسئول میراث جزیره هرمز به CHN می گوید که کارشناسان میراث فرهنگی امسال اعتبارات مورد نیاز برای ساماندهی قلعه هرمز را ارزیابی کرده‌اند ولی با این وجود این اعتبارات امسال برای مرمت قلعه اختصاص پیدا نمی‌کند.

آتش مدرسه چهارباغ را باد خاموش کرد نم حمام فین را آفتاب!
مهمترین میراث‌فرهنگی اصفهان و کاشان درحالی وضعیت نابسامانی را پشت سر گذاشت که مدیر میراث‌فرهنگی اداره کل اصفهان در مصاحبه با خبرنگار CHN می‌گوید اتفاق خاصی در مدرسه چهارباغ بوجود نیامده تنها پنجره آن آتش گرفته که سریع خاموش شده است و مدیر میراث کاشان هم تاکید دارد نم زدگی حمام فین سهل‌انگاری کارگر بوده و رسانه بی‌جهت شلوغ کرده‌اند!

حمام فین بخشی از مجموعه جهانی باغ فین است که بر اثر سهل‌انگاری دچار رطوبت و نم‌زدگی شد به‌اعتقاد مدیر میراث‌فرهنگی کاشان سقف آن با تابش آفتاب خشک شد و اتفاق خاصی نیافتاده بود.

این‌درحالی‌است که سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی استان اصفهان مدرسه چهارباغ را به کاروانسرا تشبیه کرد و خود را ملزم به پاسخگویی ندانست و خبرنگاران را به سایت سازمان میراث اصفهان برای جواب پرسش‌ها هدایت کرد.

وعده‌ای دیگر؛ سایت موزه برای سنگ‌نگاره‌های دهتل
دو هفته پس از انتشار خبری مبنی بر تخریب و سرقت سنگ نگاره‌های 9 هزار ساله دهتل برای جستجوی طلا، مسئولان میراث فرهنگی شهرستان بستک و استان هرمزگان از آغاز اقدامات برای ثبت سایت موزه سنگ نگاره‎های دهتل خبر داده‌اند.

در خبر منتشر شده آمده بود حدود 80 درصد از سنگ نگاره‌های 9 هزار ساله دهتل در شهرستان بستک استان هرمزگان تخریب شده است. گفته می‌شود بخش عمده سنگ‌هایی که این سنگ نگاره‏ها روی آن طراحی شده، به صورت عمدی و در جستجوی طلا شکافته می‎شود. با وجود این اما تا کنون مسئولان اداره میراث فرهنگی استان هیچ اقدامی برای محافظت از این آثار انجام نداده‎اند.

بندتنبان و عینک قاب شکسته هم جزو اموال فرهنگی یزد بودند
امین اموال سازمان میراث فرهنگی یزد به دنبال پیگیری پرونده مفقود شدن 1126 شی تاریخی از انبار این سازمان می‌گوید که در انبار آثار تاریخی یزد، از بند تنبان گرفته تا قاب عینک شکسته جزو اموال فرهنگی این سازمان ثبت شده ولی این دلیل نمی‌شود که این‌ها اموال فرهنگی باشند. چندی است که پرونده سرقت 1126 اثر تاریخی از انبار سازمان میراث فرهنگی یزد، مسئله ای چالش‌برانگیز در میان افکار عمومی شده است.

سید جمال مستوفی‌زاده، مدیرکل دیوان محاسبات یزد به CHN درباره وجود این پرونده و پیگیری‌های دیوان محاسبات یزد می‌گوید: «از سال گذشته این پرونده مطرح شد، در واقع رسیدگی به دارایی‎های سازمان‌ها از جمله وظایف دیوان محاسبات یه شمار می‎رود. بعد از پیگیری‌ها این پرونده به دادسرای دیوان محاسبات کشور برای بررسی نهایی فرستاده شد».

هرچند که بهرام رضایی، رییس سازمان میراث فرهنگی یزد، همچنان بر این اعتقاد است که این اخبار کذب محض بوده و صحت ندارد و پاسخگویی در این زمینه را به الهه الوندیان، امین اموال فرهنگی سازمان میراث فرهنگی یزد محول می‎کند.

شهرداری بابل حریم خود راشکست
شهرداری بابل درحالی با احداث ساختمان جدید شورای شهر، حریم منظری شهرداری سابق که نخستین بلدیه بار فروش این شهرستان است را به‌همراه مجموعه خانه‌های تاریخی ''آقاجانسب'' مخدوش کرد که هیچگونه مجوزی و استعلامی از سازمان میراث‌فرهنگی نگرفته است.

حریم گنجینه (تنها موزۀ شهرستان، شهرداری سابق و نخستین بلدیه بارفروش که در سال 1308 بنا شد) به‌همراه مجموعه خانه‌های تاریخی آقاجانسب (مربوط به میانۀ دوره قاجاری) درحالی توسط شورای شهر و شهرداری بابل شکسته شد و از بین‌رفت که هنوز این شهرستان داغ تخریب‌های گرمابه میرزا یوسف، پل محمد حسنخان، مسجد جامع بابل، بافت تاریخی 130 هکتاری و تکیه معلم کلا را از یاد نبرده است.

خانه پدری خلیج فارس در تهران رها شده‌است
خانه معین‌التجار بوشهری پدر خلیج فارس و تثبیت کننده نام و مالکیت آن بر کشور ایران، در محدوده خیابان لاله زار(قدیم) شناسایی شد. این خانه با وجود داشتن تابلوهای گچی و تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی هنوز به ثبت ملی نرسیده و در معرض تخریب قرار گرفته است.

براساس گزارش روابط عمومی کمیته پیگیری خانه‌های تاریخی شهر تهران، خانه معین‌التجار بوشهری در محدوده خیابان لاله زار و سعدی جنوبی و در کوچه‎ای به نام بوشهری واقع شده‎است که روزگاری خانه معین‌التجار بوشهری مالک دوم باغ لاله‌زار بود. این‌درحالی‌است معین‌التجار یک خانه و کاروانسرا در اهواز دارد.

دبیر کمیته پیگیری خانه‎های تاریخی تهران در این‌باره گفت: «درحال‌حاضر این بنا فاخر که میراث شخصیت فاخر ملی معین‌التجار بوشهری است، در معرض خطر نابودی و در وضعیت نامناسبی قرار دارد و هنوز این اثر فاخر تا کنون در فهرست آثار ملی کشور ثبت نشده‌است.