
وضعیت منابع آبی کشور وارد مرحلهای غیرقابل بازگشت شده است. بحران آب چگونه مردم را فقیرتر میکند؟ بحران آب در تهران فقط یک هشدار زیستمحیطی نیست؛ حالا نشانههای آن آرامآرام در سفره مردم، بازار کار و حتی قیمت کالاها دیده میشود.
ذخایر پنج سد اصلی پایتخت در پایینترین سطح خود طی دو دهه اخیر قرار گرفته و سد امیرکبیر تنها برای دو هفته ذخیره آبی کافی دارد. وضعیت غیرعادی ذخایر آب تهران باعث شد تا روز ۱۱ آبان نشستی اضطراری در وزارت نیرو برگزار شود. در این شرایط، کارشناسان ابعاد مختلف بحران آب تهران را بررسی کردهاند، اما تاثیر آن بر معیشت مردم و اقتصاد ایران تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
ناصر ذاکری، کارشناس ارشد برنامه ریزی و توسعه به واکاوی این مساله پرداخت و گفت: متاسفانه بحرانی چون آب، که باید در سه سطر نخست دغدغههای ملی باشد، همچنان در حاشیه مانده است.
او گفت: بحران آب واقعاً وضعیتی است که فراتر از صحبت کردن درباره اثرات تخریبی کمبود آب معنا پیدا میکند. کمبود آب باعث تشدید فقر می شود، اما در کشور با فقری گسترده روبهرو هستیم و از این بدتر دیگر چه میخواهد بشود! واقعاً یک طنز تلخ است. بحث بحران آب نگرانکننده است، چون میتواند زندگی عموم مردم را فلج کند و باید آن را به عنوان یک مسئله امنیتی در نظر گرفت.
ذاکری گفت: اگر به گذشته برگردیم، میبینیم که بیعملی ما در حوزه آب، بهجای تدبیر و آیندهنگری، تنها هزینهها را افزایش داده است. ادامه این روند، مشکلات را عمیقتر میکند و دولت را وارد مسیری بیبازگشت میسازد؛ مسیری که در آن جبران گذشته تقریباً ناممکن خواهد بود. برخی کارشناسان حتی بر این باورند که وضعیت منابع آبی کشور وارد مرحلهای غیرقابل بازگشت شده است. با این حال، هرچه زودتر بپذیریم که در مسیر خطا حرکت کردهایم، هنوز میتوان بخشی از این اشتباه را جبران کرد. مشکل اساسی در نظام تصمیمگیری ما، نبود اولویتگذاری عقلانی است. در حالی که بحران آب مهمترین تهدید کشور به شمار میآید، جایگاه آن در فهرست دغدغههای سیاستگذاران، نه در سطر اول که شاید در صفحه دوم دیده میشود.
او افزود: متأسفانه انبوهی از مسائل حاشیهای و کماهمیت به صدر اولویتها راه یافتهاند، اما بحرانی چون آب، که باید در سه سطر نخست دغدغههای ملی باشد، همچنان در حاشیه مانده است. علیرغم هشدارهای مکرر کارشناسان، گزارشهای رسانهای و حتی دادههای رسمی، بحران آب هنوز جایگاه واقعی خود را در نظام تصمیمگیری کشور پیدا نکرده است که این مساله هزینهها را در آینده نه چندان دور بیشتر میکند.
English SummaryIran is facing an irreversible water crisis that is increasingly impacting people's livelihoods and the economy. The water reserves of the five main dams in Tehran are at their lowest levels in two decades, with the Amir Kabir Dam holding enough water for only two weeks. This alarming situation prompted an emergency meeting at the Ministry of Energy.
Experts, including senior planning and development analyst Nasser Zakari, emphasize that the water crisis, which should be a national priority, remains sidelined. He points out that water scarcity exacerbates poverty in a country already struggling with widespread financial hardship. The situation is seen as a pressing security issue that could immobilize the lives of ordinary citizens.
Zakari criticizes past inactions that have only increased future costs, suggesting that the problem has reached an irreversible stage. He believes that truly acknowledging previous missteps could still allow for some remediation. The core issue in Iran's decision-making is a lack of rational prioritization, where less critical issues overshadow the critical threat posed by the water crisis.
Despite repeated warnings from experts and media reports, water crisis concerns have not received the necessary attention from policymakers, which will lead to heightened costs in the near future. According to Zakari, water should be at the forefront of national concerns, but it continues to be overlooked in favor of less significant issues.