پنجشنبه، 15 آبان ماه 1404 = 06-11 2025
بحران آب در تهران؛ سقوط ذخایر سدهای پایتخت: فاجعه در راه است
پزشکیان میگوید اگر تا آذرماه باران نیاید، باید آب را در تهران جیرهبندی کرد و اگر باز هم نبارید، آبی نمیماند و باید تهران را خالی کنیم. او در همان روزی این هشدار را دربارۀ بحران آب داد که دربارۀ وضعیت ذخایر آبی تهران بهطور رسمی وضعیت قرمز اعلام شد.
مدیر امور آب کرج گفته: با شرایط کنونی، تا حدود ۱۵ روز دیگر آب خواهیم داشت و امیدواریم تا آن زمان بارندگی مؤثری در ارتفاعات رخ دهد چرا که واقعیت این است که ورودی سد از خروجی آن کمتر شده و در عمل از ذخیره موجود استفاده میکنیم. او از شهروندان خواسته با کاهش مصرف، به عبور از پاییز و زمستان کمک کنند.
این در حالیست که کارشناسان بحران را صرفاً به کاهش بارش و خشکسالی نسبت نمیدهند، بلکه به عوامل دیگری مانند "سوءمدیریت و توسعه صنعتی و کشاورزی بدون توجه به منابع محدود آبی" به عنوان تسریعکننده بحران اشاره میکنند.
کارشناسان هشدار میدهند که دستکاری در مسیرهای طبیعی رودخانهها، مانند تجربه زایندهرود و دریاچه ارومیه، میتواند پیامدهای جبرانناپذیر زیستمحیطی داشته باشد.
با وجود این دادهها، سیاست غالب حکومت همچنان بر اقدامات مقطعی، مانند قطع و جیرهبندی آب، کاهش فشار آن و توصیه به صرفهجویی استوار است و راهحلهای پایدار برای مدیریت منابع آبی به هیچ عنوان در دستور کار قرار نمیگیرد.
بحران آب مردم را فقیرتر میکند
وضعیت منابع آبی کشور وارد مرحلهای غیرقابل بازگشت شده است. بحران آب چگونه مردم را فقیرتر میکند؟ بحران آب در تهران فقط یک هشدار زیستمحیطی نیست؛ حالا نشانههای آن آرامآرام در سفره مردم، بازار کار و حتی قیمت کالاها دیده میشود.
ذخایر پنج سد اصلی پایتخت در پایینترین سطح خود طی دو دهه اخیر قرار گرفته و سد امیرکبیر تنها برای دو هفته ذخیره آبی کافی دارد. وضعیت غیرعادی ذخایر آب تهران باعث شد تا روز ۱۱ آبان نشستی اضطراری در وزارت نیرو برگزار شود. در این شرایط، کارشناسان ابعاد مختلف بحران آب تهران را بررسی کردهاند، اما تاثیر آن بر معیشت مردم و اقتصاد ایران تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
ناصر ذاکری، کارشناس ارشد برنامه ریزی و توسعه به واکاوی این مساله پرداخت و گفت: متاسفانه بحرانی چون آب، که باید در سه سطر نخست دغدغههای ملی باشد، همچنان در حاشیه مانده است.
او گفت: بحران آب واقعاً وضعیتی است که فراتر از صحبت کردن درباره اثرات تخریبی کمبود آب معنا پیدا میکند. کمبود آب باعث تشدید فقر می شود، اما در کشور با فقری گسترده روبهرو هستیم و از این بدتر دیگر چه میخواهد بشود! واقعاً یک طنز تلخ است. بحث بحران آب نگرانکننده است، چون میتواند زندگی عموم مردم را فلج کند و باید آن را به عنوان یک مسئله امنیتی در نظر گرفت.
ذاکری گفت: اگر به گذشته برگردیم، میبینیم که بیعملی ما در حوزه آب، بهجای تدبیر و آیندهنگری، تنها هزینهها را افزایش داده است. ادامه این روند، مشکلات را عمیقتر میکند و دولت را وارد مسیری بیبازگشت میسازد؛ مسیری که در آن جبران گذشته تقریباً ناممکن خواهد بود. برخی کارشناسان حتی بر این باورند که وضعیت منابع آبی کشور وارد مرحلهای غیرقابل بازگشت شده است. با این حال، هرچه زودتر بپذیریم که در مسیر خطا حرکت کردهایم، هنوز میتوان بخشی از این اشتباه را جبران کرد. مشکل اساسی در نظام تصمیمگیری ما، نبود اولویتگذاری عقلانی است. در حالی که بحران آب مهمترین تهدید کشور به شمار میآید، جایگاه آن در فهرست دغدغههای سیاستگذاران، نه در سطر اول که شاید در صفحه دوم دیده میشود.
او افزود: متأسفانه انبوهی از مسائل حاشیهای و کماهمیت به صدر اولویتها راه یافتهاند، اما بحرانی چون آب، که باید در سه سطر نخست دغدغههای ملی باشد، همچنان در حاشیه مانده است. علیرغم هشدارهای مکرر کارشناسان، گزارشهای رسانهای و حتی دادههای رسمی، بحران آب هنوز جایگاه واقعی خود را در نظام تصمیمگیری کشور پیدا نکرده است که این مساله هزینهها را در آینده نه چندان دور بیشتر میکند.
English SummaryA few days ago, Ayatollah Khamenei remarked on the anniversary of the U.S. embassy takeover, stating that any U.S. requests for cooperation with Iran are contingent upon three conditions: stopping support for Israel, withdrawing military bases from the region, and refraining from interference in local affairs.
In a striking response, the U.S. military announced it is preparing to deploy troops at an airbase in Damascus. According to Reuters on November 6, this move aligns with efforts to facilitate a security pact between Syria and Israel.
Citing sources, including Western and Syrian defense officials, Reuters reported that the U.S. intends to use this base to monitor potential agreements between the two countries. A Western military official stated that the Pentagon has expedited its plans, conducting several reconnaissance missions at the site over the past two months.
This deployment signals a strategic alignment between Damascus and Washington following the fall of former Syrian President Bashar al-Assad last year. Additionally, Donald Trump is scheduled to meet with Syrian President Ahmad al-Shara at the White House on November 10.
