دوشنبه، 3 شهریور ماه 1404 = 25-08 2025
اف ۱۱۷؛ جنگنده آمریکایی که خودش را به‌عنوان جنگنده پنهان‌کار چینی جا می‌زند
اف-۱۱۷ نایت‌هاک هواپیمای توانمندی است که خودش را به‌عنوان جنگنده‌ی پنهان‌کار چینی جا می‌زند.
هواپیمای اف-۱۱۷ نایت‌هاک که در سال ۲۰۰۸ به‌طور رسمی بازنشسته شد، همچنان نقشی مهم و فعال در نیروی هوایی ایالات متحده ایفا می‌کند و در مأموریت‌های محرمانه به‌کار گرفته می‌شود.
کارکرد اصلی جدید هواپیمای اف-۱۱۷، ایفای نقش «مهاجم» در تمرینات است. به‌دلیل داشتن سطح پنهان‌کاری نسل قدیمی، این جنگنده می‌تواند به‌خوبی امضای راداری هواپیماهای رادارگریز چین و روسیه را شبیه‌سازی کند و برای آموزش خلبانان آمریکایی بسیار کارآمد باشد.
نایت‌هاک به‌عنوان سکوی آزمایش مقرون‌به‌صرفه برای سنجش حسگرهای جدید، پوشش‌های رادارگریز و فناوری‌های نوین که قرار است در پروژه‌هایی مانند بمب‌افکن بی-۲۱ رِیدر یا جنگنده‌ی نسل جدید اف-۴۷ به‌کار روند، استفاده می‌شود.
با وجود اینکه پروازهای اف-۱۱۷ در آسمان نوادا به‌طور مکرر دیده می‌شد، نیروی هوایی آمریکا سال‌ها درباره‌ی مأموریت‌های این هواپیما سکوت کرده بود. نهایتاً تأیید شد که تعدادی اف-۱۱۷ همچنان در خدمت عملیاتی باقی مانده‌اند. چند فروند از این هواپیماها در پایگاه آزمایشی تونُپا و گروم‌لیک مستقر هستند. مأموریت‌ها و آزمایش‌های انجام‌شده با این جنگنده تا مدت‌ها در بالاترین سطح محرمانه طبقه‌بندی شده بود.
با وجود گذشت بیش از چهار دهه از ساخت، نایت‌هاک هنوز برای آزمایش رادارهای نسل جدید، سامانه‌های جست‌وجوی فروسرخ و دیگر حسگرهای پیشرفته به‌کار می‌رود و بستر مناسبی برای بررسی مواد و پوشش‌های تازه‌ای است که می‌توانند سطح مقطع راداری هواپیماها را کاهش دهند. همین ویژگی باعث می‌شود این جنگنده بهترین گزینه برای شبیه‌سازی سیستم راداری هواپیماهای روسیه یا چین باشد.
به گفته‌ی یکی از طراحان سابق لاکهید مارتین، اف-۱۱۷ نمایانگر چیزی میان نسل دوم تا دو و نیم پنهان‌کاری است. او تأکید کرد چون رقبای آمریکا فناوری‌های قدیمی‌تر این جنگنده را کپی یا مهندسی معکوس کرده‌اند و در طراحی‌های خود ارتقاء داده‌اند، نایت‌هاک می‌تواند به‌شکلی مؤثر نقش هواپیمای مهاجم را بازی کند.
طراحی خاص بدنه‌ی مثلثی و پوشش‌های جذب‌کننده‌ی امواج رادار، همراه با خروجی‌های باریک موتور که دمای گاز را سریع‌تر با هوای سرد مخلوط می‌کنند، باعث می‌شود این هواپیما همچنان در کاهش اثر حرارتی و راداری کارآمد باشد.
نیروی محرکه‌ی هواگرد، دو موتور توربوفن F404 جنرال الکتریک بدون پس‌سوز است که در دهانه‌های پوشیده از شبکه‌های جذب‌کننده‌ی راداری قرار گرفته‌اند.
به‌دلیل هزینه‌ی کمتر، بسیاری از فناوری‌های پنهان‌کاری جدید ابتدا روی نایت‌هاک آزمایش می‌شوند و سپس برای مقایسه با هواپیماهای نسل بعدی همچون اف-۲۲ یا بی-۲۱ به‌کار می‌روند.
به گزارش زومیت، در عمل، همه‌ی هواپیماهای رادارگریز پس از اف-۱۱۷ چیزی از آن به ارث برده‌اند. این جنگنده دیگر در مأموریت‌های رزمی به‌کار نمی‌رود و عمدتاً برای آزمایش استفاده می‌شود؛ اما تأثیرش بر هوانوردی نظامی همچنان غیرقابل‌انکار است.
English SummaryThe F-117 Nighthawk, officially retired in 2008, continues to play a significant role in the U.S. Air Force, particularly in secret missions. Its primary new function is as an "attacker" in training exercises, effectively simulating the radar signatures of stealth aircraft from China and Russia. The Nighthawk serves as a cost-effective platform for testing new sensors and stealth technologies for future projects like the B-21 Raider and the next-generation F-47. Despite its age, it remains valuable for evaluating radar and infrared systems, influencing modern stealth aircraft design.
