آدينه، 2 خرداد ماه 1404 = 23-05 2025
با این همه تنش‌های اجتماعی، ایران جایی برای تولد کودک نیست
چرا ۷۷ درصد زوج‌های ایرانی نمی‌خواهند بچه‌دار شوند؟
طبق آخرین آمار ۷۷ درصد از زوج‌های ایرانی علاقه‌ای به فرزندآوری ندارند، این در حالی است که ایران در سراشیبی پیری قرار گرفته است. با این که در سال‌های گذشته سیاست‌های تشویقی متفاوتی برای فرزندآوری اتخاذ شده، اما نتیجه مطلوب نبوده است. در کنار این سیاست‌ها، طرح‌های تشویقی نیز در بودجه‌بندی هر سال مورد توجه قرار می‌گرفت. طرح‌هایی که نتیجه اعلامی آن نشان می‌دهد اکثریت جمعیت ایران، حاضر به فرزندآوری نیستند.
کودکانی که به خاطر آینده متولد نمی‌شوند
سیامک، میترا، پژمان، سارا، نیما، پیام، نازنین و مینا سال‌هاست ازدواج کرده‌اند، اما هیچ‌کدام برنامه‌ای برای فرزندآوری ندارند. همه آنها در وضعیت متوسط اقتصادی قرار دارند، همه زوج‌ها شاغل بوده و به کودکان علاقه دارند، اما هیچ‌کدام نمی‌خواهند صاحب فرزند شوند. آنها دلایل مختلفی را ارايه می‌کنند. سارا، عدم ثبات اقتصادی را می‌گوید و نیما، وضعیت امنیت روانی را مطرح می‌کند.
به گفته سیامک، به دلیل آن که چشم‌انداز روشنی برای خود نمی‌بیند، حاضر نیست فرزندی داشته باشد. این گروه، سیاست‌های تبلیغی و یا تشویقی دولت‌ها برای افزایش جمعیت را در گروه تحصیل‌کرده بی‌فایده می‌دانند و می‌گویند: «شاید گروه‌های حاشیه‌نشین و یا روستایی با وعده وام یا افزایش یارانه حاضر به زاد و ولد شوند، اما این وعده‌ها در اکثریت جامعه بی‌تاثیر است.»
مینا می‌گوید که تمایل به فرزند دارد، اما نه در ایران. او که ۱۰ سال از ازدواجش می‌گذرد، به یورو نیوز می‌گوید: «با هر کدام از تنش‌های اجتماعی، مطمئن‌تر می‌شوم که ایران جایی برای تولد کودک نیست و حالا موضوع جنگ نیز به آن اضافه شده است. هر روز باید منتظر بود که رهبران برای جانمان چه تصمیمی می‌گیرند.»
رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده مجلس، پدیده پیری جمعیت را هولناک توصیف کرده و گفته است که روند کاهشی جمعیت برگشت‌پذیر نیست و بیش از ۱۰۰ تا ۱۲۰ سال، پیری جمعیت ایران را دربر می‌گیرد و حداقل یک قرن زمان برای حل این مساله نیاز است.
موضوع پیری جمعیت، دغدغه افراد جامعه نیست، آنها به موضوعاتی دیگر فکر می‌کنند. وحید می‌گوید که حتی برای ازدواج هم دچار شک و تردید بسیار بوده و در نهایت با همسرش شرط کرده‌اند که هرگز بچه‌دار نشوند. او می‌گوید: «بعید می‌دانم بتوانم از عهده هزینه‌ها و تربیت کودکم بر بیایم.»
بررسی آمار ازدواج و طلاق در کشور نشان می‌دهد که ظرف سال‌های ۸۹ تا ۱۴۰۲ شاهد کاهش ۴۶ درصدی ازدواج در کشور بوده‌ایم. در همین دوره تعداد طلاق‌های کشور ۴۷ درصد افزایش یافته است. این آمارها نشان می‌دهد که کاهش تمایل به ازدواج در کشور در حال گسترش است و در چنین شرایطی هر نوع سیاست ازدیاد جمعیت به بن‌بست می‌رسد.
English SummaryRecent statistics reveal that 77% of Iranian couples are not interested in having children, despite the country facing an aging population. Various incentives for childbirth have been implemented, but with little success. Couples like Siamak, Mitra, and others express concerns over economic instability and lack of a secure future, deeming government initiatives ineffective for educated individuals. Many, like Mina, desire children but feel Iran is not a suitable place for raising them due to social tensions and insecurity. The declining marriage rates and rising divorce rates further complicate the situation, indicating a growing reluctance towards family expansion.
