ایلان ماسک، چهره جنجالی دنیای فناوری و مدیرعامل شرکت‌های تسلا و اسپیس‌ایکس، در جریان نشست سرمایه‌گذاری عربستان سعودی از صدور مجوز رسمی برای استفاده از سرویس اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در حوزه‌های هوایی و دریایی این کشور خبر داد. او که در حاشیه سفر هیئتی از کاخ سفید به عربستان سخن می‌گفت، از پادشاهی عربستان بابت این تأییدیه رسمی تشکر کرد.

استارلینک، زیرمجموعه فضایی اسپیس‌ایکس، با هدف ارائه اینترنت پرسرعت در نقاط دورافتاده جهان توسعه یافته و اکنون با سیاستی تهاجمی، ارائه سخت‌افزار‌های رایگان خود را برای جذب مشتریان جدید خارج از ایالات متحده آغاز کرده است. اعطای مجوز در عربستان می‌تواند به معنای گسترش این پروژه در خاورمیانه و تقویت قدرت نفوذ ماسک در بازار‌های استراتژیک باشد.

ماسک در ادامه سخنانش از برنامه‌های آینده برای حضور پررنگ‌تر تسلا در عربستان گفت. او وعده داد که در صورت استقبال مقامات سعودی، خودرو‌های خودران تسلا به خیابان‌های این کشور خواهند آمد. وی با اشاره به چشم‌انداز جذاب فناوری‌های نو در منطقه گفت: «بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود اگر خودرو‌های خودران را در پادشاهی ببینیم، البته اگر شما مایل باشید.».

اما حضور ماسک در عربستان تنها محدود به حرف نبود؛ او همچنین در اقدامی نمایشی، نمونه‌هایی از ربات انسان‌نمای در حال توسعه شرکت تسلا با نام «اپتیموس» را به ولیعهد محمد بن سلمان و ترامپ نشان داد. این اقدام، بیش از آنکه جنبه فنی داشته باشد، تلاشی هوشمندانه برای القای تصویر آینده‌نگرانه شرکت‌های فناوری آمریکایی به رهبران سیاسی خاورمیانه به نظر می‌رسید.

در همین رویداد، جنسن هوانگ، مدیرعامل شرکت انویدیا، اعلام کرد که عربستان در حال برداشتن گام‌های جدی برای ورود به رقابت جهانی در حوزه هوش مصنوعی است. او تأیید کرد که بیش از ۱۸ هزار تراشه هوش مصنوعی انویدیا به شرکت تازه‌تأسیس سعودی با نام «Humain» فروخته خواهد شد؛ اقدامی که عربستان را به یکی از بزرگ‌ترین مشتریان تراشه‌های پیشرفته AI در منطقه بدل می‌کند.

اما همه چیز در ریاض فقط به تکنولوژی ختم نمی‌شود. سفر ترامپ و هیئت آمریکایی به عربستان، با توافق‌هایی نجومی همراه بوده است. طبق گزارش‌ها، دو طرف قرارداد‌هایی به ارزش ۶۰۰ میلیارد دلار برای سرمایه‌گذاری سعودی‌ها در آمریکا امضا کردند. در کنار آن، یک قرارداد فروش تسلیحات به ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار نیز به امضا رسید؛ رقمی که گواهی است بر قدرت سیاسی و اقتصادی پشت پرده این نمایش پر زرق و برق تکنولوژی.

با کنار هم قرار گرفتن عناصر کلیدی این سفر (از ایلان ماسک و استارلینک گرفته تا انویدیا و سرمایه‌گذاری‌های سنگین) می‌توان گفت عربستان سعودی به‌دنبال بازتعریف موقعیت خود در جهان فناوری است. پادشاهی که روزی تنها با نفت شناخته می‌شد، اکنون در حال مذاکره بر سر اینترنت فضایی، ربات‌های انسان‌نما و چیپ‌های هوش مصنوعی است.

اگرچه بسیاری این تحرکات را بخشی از پروژه جاه‌طلبانه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» عربستان می‌دانند، اما واقعیت آن است که خاورمیانه با ورود چنین بازیگرانی، بیش از هر زمان دیگری به میدان رقابت ژئوپلیتیکی و تکنولوژیک قدرت‌های جهانی بدل شده است؛ میدانی که شاید اینترنت استارلینک تنها آغازی برای آن باشد.