دوشنبه، 28 آبان ماه 1403 = 18-11 2024شواهد تازهای که نشان میدهد رژیم خامنهای در منطقه خاورمیانه تنهاستوزیر دفاع جمهوری اسلامی روز یکشنبه هفدهم نوامبر در رأس یک هیئت بلندپایه وارد دمشق شد و علاوه بر همتای سوری خود، با بشار اسد، رهبر رژیم دمشق، نیز ملاقات کرد. مقامات دو کشور دربارۀ جزئیات گفتگوهای خود اظهار نظری نکردهاند. با این حال، در پایان این ملاقات، بشار اسد در پیامی کوتاه در تلگرام تأکید کرد که "مبارزه برای از میان بردن تروریسم وظیفهای منطقهای و بینالمللی است زیرا خطرات آن تهدیدی علیه همه مردمان جهان است." به گزارش رادیو فرانسه، با این اظهارات، از قرار رهبر رژیم دمشق به مقامات ایران گفته است که جمهوری اسلامی دیگر نمیتواند به بهانۀ "مبارزه با تروریسم" در سوریه بماند و نیروی نظامی در این کشور مستقر کند. اظهارات رهبر دمشق در عین حال گویای نزدیکی هر چه بیشتر او به مواضع کشورهای عرب منطقه و خلیج فارس است به ویژه پس از ضربات سنگین اسرائیل به حزب الله و حماس و شرط اسرائیل برای پذیرش آتش-بس در لبنان : یکی از شروط اصلی بنیامین نتانیاهو برای پذیرش آتشبس در لبنان، یعنی توقف حملات به حزبالله توقف ارسال اسلحه از سوی جمهوری اسلامی به حزب الله از طریق خاک سوریه است. جیمز جفری، دیپلمات آمریکایی، صریحاً گفته است که واشنگتن و تل آویو از نزدیکی بیشتر بشار اسد به دولتهای عرب منطقه به منظور دور کردن رژیم اسد از تهران و جلوگیری از ارسال سلاح های جمهوری اسلامی به حزب الله حمایت میکنند. دیپلمات آمریکایی همچنین گفته است که روسیه نیز از این گرایش پشتیبانی میکند و خواستار توقف حملات رژیم ایران و نیروهای نیابتیاش به اسرائیل است (موافقت پوتین جزیی از سازش احتمالی مسکو با ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین است). اگر چه جمهوری اسلامی رژیم بشار اسد را جزء مهم محور مقاومت علیه اسرائیل معرفی میکند، اما، از آغاز جنگ میان اسرائیل و حماس رژیم بشار اسد حتا از موضعگیری در خصوص عملیات نظامی گستردۀ اسرائیل در غزه و لبنان خودداری کرده است. به گفتۀ دیپلمات آمریکایی در نتیجۀ فشارها و تهدیدهای اسرائیل و آمریکا و نیز ترکیه و دیگر کشورها مواضع بشار اسد (در قبال جمهوری اسلامی) تغییر کرده است. سفر وزیر دفاع جمهوری اسلامی و هیئت همراه وی به سوریه به فاصلۀ کمتر از دو روز پس از سفر علی لاریجانی، فرستادۀ ویژه علی خامنهای، به بیروت و دمشق صورت گرفت. در این سفر علی لاریجانی حامل دو پیام خامنهای برای نبیه بری، رهبر پارلمان لبنان و متحد حزبالله، و بشار اسد بود. اما، به گفتۀ تحلیلگران عرب استقبال تحقیرآمیز از علی لاریجانی و همراهانش در فرودگاه بینالمللی بیروت نشان داد که با متلاشی شدن ساختارها و فرماندهی نظامی و سیاسی حزب الله، تهران جایگاه و نفوذ گذشتۀ خود را در لبنان از دست داده است. در فرودگاه بیروت کلیه متعلقات علی لاریجانی و همراهانش مورد تجسس دقیق پلیس قرار گرفت و استقبال از فرستاده و مشاور رهبر جمهوری اسلامی در تالار اختصاصی شخصیت های دیپلماتیک صورت نگرفت. بر خلاف گذشته نیز اعضای سپاه پاسداران و حزب الله لبنان اجازه نیافتند استقبال از نمایندۀ مستقیم تهران را برعهده بگیرند. به گفتۀ ناظران استقبال از علی لاریجانی با همین سردی یا بی اعتنایی در فرودگاه دمشق صورت گرفت. به گفتۀ تحلیلگران عرب نه فقط علی لاریجانی در سفر به دمشق متوجه تغییر مواضع بشار اسد شد، بلکه خود بشار اسد می داند که ادامۀ نزدیکی با حکومت ورشکستۀ اقتصادی ایران به ویژه پس از انتخاب دونالد ترامپ دیگری سودی برای سوریه ندارد. همین منابع میگویند که نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، صریحاً رهبر دمشق را تهدید کرده که ادامۀ سیاست های گذشتۀ او در همسویی با تهران وی را با سرنوشتی مشابه سرنوشت اسماعیل هنیه و حسن نصرالله روبرو خواهد کرد.
|