روزنامه هم میهن پس از استعفای ظریف نوشته: شکی نیست که غیبت ظریف ضربهای جبرانناپذیر بر بدنۀ اجتماعی پزشکیان وارد میسازد. ظریف از خود به عنوان حلقۀ ارتباط دولت با جامعۀ مدنی یاد میکرد.
این روزنامه نوشت: غیبت محمدجواد ظریف هم از حیث حقیقی و حیثیتی برای دولت و شخص پزشکیان زیانبار است و هم از منظر حقوقی. وجه حقیقی از منظر ویژگیهای غیرقابل انکار شخصی است چندان که اگر آقای پزشکیان کمی قدرت مانور داشته به سبب توجه و تمرکز منتقدان بر ظریف بوده و از او خلاص شوند مادام که پزشکیان را با خودهمراه و از شعارها و برنامههای اصلی -برچیدن طرح نور، رفع فیلترینگ، بازگرداندن استادان اخراجی و تنشزدایی با دنیا- دور نکنند دستبردار نیستند.
در این میان یک دیپلمات سابق جمهوری اسلامی گفته: مسئله سیاست خارجی یا اساسا سیاست در نظام ما امری فراتر از دولت و وزارت خارجه است و بعید میدانم که نه آقای ظریف و نه فردی که برای جایگزینی وزیر امور خارجه پیشین انتخاب میشود، بتواند تحول ویژهای ایجاد کند.
قاسم محبعلی گفته: بعید میدانم چه در بخش سیاست داخلی و چه در بخش سیاست خارجی، تحولات غیرمنتظرهای رخ دهد. هیئت وزیران انتخابی و ترکیبش چنین نویدی به ما نمیدهد. این را به خصوص درباره سیاست خارجی میگویم. در برنامهای که ارائه شده، نشانهای از این که قرار است با آمریکا و اروپا مذاکره جدیتر انجام شود وجود ندارد.
عباس عراقچی وزیر پیشنهادی امورخارجه دولت پزشکیان در نشست خود با کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، برخی برنامههای خود را تشریح کرد، در بخشی از سخنان عراقچی، لزوم توجه به ارتباط با چین و روسیه و التزام به سیاستهای ابلاغی پررنگ شده است.
دیپلمات سابق جمهوری اسلامی در واکنش به این اظهارات عراقچی گفت: درست است که ما با روسیه و چین روابط پایداری داریم، اما فارغ از این دو کشور، ما باید هرچه سریعتر روابطمان را با دیگر کشورهای منطقه و جهان نیز افزایش دهیم. نمیتوانیم با سیاستهای فعلی و دور زدن مداوم تحریمها ادامه دهیم.
وی افزود: آن چه اکنون کشورمان محتاج آن است، تغییر سیاستهای کلی است، نه سیاستهای خرد. اقتصاد کشور ما گروگان گرفته شده توسط سیاست خارجی ما است. اگر قرار است روال کار به شکلی باشد که دولت رئیسی انجام میداد پس تنها تغییر این خواهد بود که ببینیم دولت پزشکیان میتواند با چه قیمتی نفت را به چینیها بفروشد یا چگونه تحریمها را دور میزند.
این دیپلمات سابق گفت: ما هنوز نمیدانیم آقای ظریف دقیقا به چه علتی کنار رفتند و استعفا دادند. نه ایشان صراحتا دلایل خود را اعلام کرده اند و نه آقای پزشکیان و دولت صراحتا دلایل را اعلام کرده اند. اگر دلایل شخصی بوده، طبیعتا آقای پزشکیان نباید با استعفا موافقت میکردند. اما اگر موضوعی دیگر پشت پرده است نمیتوان قضاوت دقیقی داشت. اما در کتابی که آقای ظریف اخیرا منتشر کرده اند، اعلام کرده اند که حتی در زمان آقای روحانی هم ۵ بار استعفا داده اند. اما استعفای ایشان پذیرفته نشده بود. پس این که آقای ظریف در برابر ناملایمات و وضعیتی که شرایط مساعد نیست، استعفا دهند، بی سابقه نیست. اما این بار، باید دید دلیل اصلی چیست. البته واقعیت هم این است که مطالبات اصلاح طلبان و بخشی از رای دهندگان در کابینه فعلی متبلور نشده است. اگر انتظارات مردم محقق نشود، دور از انتظار نیست که آقای پزشکیان هم به همان مشکل آقای روحانی دچار شده و بعد از مدتی به جملات «می خواستم کاری کنم، اما نگذاشتند» یا «موانع و دستهای پشت پرده مانع حرکت دولت میشد»، پناه ببرد.»