غلام شیرزاد روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با آغاز نخستین فصل کاوش تپه آناقیزلی واقع در روستای چورس چایپاره آثار باستانی هشت هزار ساله شامل ابزارهای سنگی از جمله تراشه سنگ و تیغه های سنگی از نوع گرانیت، چخماق و اکسیدین به دست آمد.
وی ادامه داد: سفال های قرمز و براق و سفالهایی منقوش متعلق به دوره اورارتویی در محوطه تپه آناقیزلی کشف شده که بیانگر وجود شهری در این دوره و روستایی در دوره نوسنگی است.
مسئول هیات ایرانی کاوشهای تپه آناقیزلی گفت: کاوش در این تپه از 13 تا 25 مهرماه انجام شد که طی آن باستانشناسان دانشگاه اینسبورگ اتریش و باستانشناسان ایرانی حضور داشتند.
وی افزود: مهمترین هدف در این فصل اجرای مطالعه های ژئومغناطیسی بود تا بتوان ظرفیت منطقه را برای مطالعات و کاوشهای باستانشناسی تخمین زد.
شیرزاد ادامه داد: کاوش در محوطه ای به وسعت هشت در هشت متر انجام و در لایه اول باستانشناسی دیوارهای سنگی به قطر 170 سانتیمتر مربوط به دوره اورارتویی مشاهده شد اما به علت پایان فصل کاوش این اقدام ناتمام ماند لذا لایه های دوم و سوم بهار سال آتی کاوش خواهد شد.
وی گفت: این بررسی نشان داد که در تپه آناقیزلی و روستای چورس ظرفیت کاوشهای باستان شناسی برای 10 سال آینده موجود است.
به گزارش ایرنا تپه باستانی آنا قیزلی چایپاره در 600 متری روستای تاریخی و گردشگری چورس در زمینی به ابعاد 400 در 200 متر سال 1381 در ردیف آثار ملی به ثبت رسید.
روستای تاریخی چورس در هشت کیلومتری مرکز شهرستان چایپاره واقع است.
در سطح محوطه تپه باستانی آنا قیزلی، بقایای فرهنگی و تاریخی فراوانی از پنج هزار سال قبل وجود دارد. در این محوطه آثاری از سفال، ابزار سنگی و قطعات آجر دیده می شود که نشانگر تسلسل فرهنگی و دوام سکونت جوامع انسانی در محل است.
علاوه بر این در بخشهایی از سطح محوطه آثاری از قبرستان ارامنه دیده می شود که می تواند یادگاری از دوره ای که ارامنه در منطقه زندگی می کردند باشد.
از آثار دیگر اورارتوها در منطقه می توان به قلعه بزرگ و قلعه ملاجنید اشاره کرد که این 2 محوطه در شرق روستای چورس قرار گرفته اند.
قلعه ملاجنید و قلعه بزرگ بعد از دوره اورارتوها، در دوران اسلامی نیز مورد سکونت واقع شده است. امروزه در محل قلعه ملاجنید آثار یک برج سنگی و در قلعه بزرگ بخشهایی از دیوار دفاعی خشتی باقی مانده است.
از دیگر آثار تاریخی روستای چورس می توان به مسجد سرخ، بنای یخچال و حمام قدیمی اشاره کرد.