ورشکستگی با فساد سازمان یافته در صنعت فولاد
كمبود مواد اوليه و نبود بازار تقاضا و عدم همكاري كارخانجات فولاد دولتي در فروش مواد اوليه به داخليها و فروش شمش به زير قيمت بازار داخل به چينيها موجب شده كه بخش خصوصي فولاد به فكر ادغام و مشاركت با يكديگر بيفتند تا با اين روش قدرت چانهزني بيشتري داشته باشند و چينيها را از بازار رقابت ايران حذف كنند.
گویی قرار است با ادامه انحصار در صنعت فولاد و دستکاری قیمتها ورشکستگی و بیکاری در صنایع بالادستی و پاییندستی توزیع شود.
طي سالهاي اخير، توليد داخلي برنامه مشخصي براي حمايت نداشته و هم اكنون بسياري از توليدكنندگان، با مشكلات عديده در توليد دست و پنجه نرم ميكنند، ضمن اينكه به دليل قيمت تمام شده بالاي توليدات داخلي، واردكنندگان هم نسبت به واردات از ساير كشورها مشتاقتر هستند. اخبار رسيده حاكي از آنست كه برخي از كارخانجات فولاد درحال حاضر به دليل نبود مواد اوليه و عدم تقاضا در بازار تعطيلي را به توليد ترجيح داده و كارخانجات خود را تعطيل كردند؛ جمعي ديگر از توليدكنندگان نيز براي سر پا نگه داشتن توليد و فروش كالاهاي دپو شده خود، مواد اوليه چيني خريداري ميكنند تا قيمت تمام شده خود را كاهش دهند؛اين در شرايطي است كه فولاديهاي دولتي كه با سوبسيد و گرفتن يارانه توليد ميكنند، مواد اوليه را با قيمت پايينتر از بازار داخل صادر ميكنند به طوري كه اين كارخانجات به ايجاد دمپينگ در خارج از مرزهاي ايران محكوم شدهاند.
يك عضو انجمن توليدكنندگان فولاد با بيان اينكه فولاد وارداتي از چين ۳۰ درصد ارزانتر از فولاد توليد داخلي براي واردكنندگان تمام ميشود، ميگويد: متأسفانه توليد داخلي حمايت نميشود و تعريف مشخصي براي حمايت از توليد نيست و حمايت از توليد مايه خنده و مزاح برخي شده است. بهمن قاسمي معتقد است در شرايطي كه توليدكنندگان چيني سنگ آهن مورد نياز خود را از ايران خريداري ميكنند، فولاد توليد چين پس از واردات به كشورمان 30 درصد ارزانتر از محصولات داخلي تمام ميشود.
وي در جمع خبرنگاران ميافزايد: در حال حاضر شركت فولاد مباركه، شمش فولاد را با قيمت كيلويي هزار و 511 تومان به توليدكنندگان داخلي عرضه ميكند، در حالي كه قيمت فروش اين شركت به خريداران چيني 1100 تومان است و در واقع صنعتگران داخلي مواد اوليه مورد نياز خود را گرانتر از شركتهاي خارجي تأمين ميكنند.
عضو انجمن توليدكنندگان فولاد تأكيد ميكند: تمامي اين موارد در شرايطي است كه توليدكنندگان چيني، مواد اوليه مورد نياز توليد فولاد از جمله سنگ آهن مورد نياز خود را از ايران خريداري ميكنند و در عين حال، فولاد توليد چين پس از واردات به كشور، ۳۰ درصد ارزانتر از محصولات داخلي توليدكنندگان ايراني تمام ميشود.
وي از لزوم ادغام كارخانجات فولادي بخش خصوصي سخن ميگويد و ميافزايد: با توجه به روند بازارهاي جهاني جمعي از انجمن توليد كنندگان فولاد تقاضاي ادغام و مشاركت با همكاران فولادي خود در اين چرخه را دارند و به دنبال ايجاد مشاركت منصفانه هستند. قاسمي تصريح ميكند: با اين اقدام قدرت چانهزني بخش خصوصي بالا ميروند، در اين طرح توليدكنندگان مواد اوليه با توليدكنندگان محصولات فولادي و حتي صادركنندگان ميتوانند مشاركت كنند و بازار را از چنگ چينيها درآورده و قدرت بيشتري براي مقابله با برخي از كارخانجات دولتي و توليدكنندگان شمش ميتوانند داشته باشند، ضمن اينكه بازار صادرات نيز توسعه مييابد.
وي از عملكرد برخي از اعضاي انجمن فولاد گله كرده و ميگويد: متأسفانه برخي از امتيازات انجمن به نفع خود استفاده ميكنند و دغدغه توليد ندارند. اما برخي از فعالان فولاد بر لزوم ادغام شركتهاي كوچك و متوسط فولادي در كشور، تأكيد دارند و معتقدند كه با اين كار هزينه سربار توليد كاهش مييابد و سود بيشتري براي توليدكنندگان ايجاد خواهد شد.
وي همچنين از نيمهتعطيل شدن كارخانه ارين فولاد خبر داده و ميافزايد: در حال حاضر نه مواد اوليه داريم و نه كالايي در انبارها دپو شده است.
به گفته قاسمي، پيشنهاد توليدكنندگان اين است كه در زمان ثبت سفارش براي واردات كالا، ميزان سود حاصل از آن تعيين و بر اساس آن ماليات تعيين شود؛ البته بايد توجه داشت كه تعريف مشخصي هم براي حمايت از توليد داخلي صورت نميگيرد؛ ضمن اينكه در حال حاضر شاهد فساد سازمانيافته در خريد و فروش فولاد هستيم، به طوري كه محصول برخي شركتها با وجود اينكه كيفيت پايينتر و قيمت بالاتري نسبت به رقباي خود دارد، اما توسط برخي دستگاهها خريداري ميشود و بازاري براي شركتهاي ديگر وجود ندارد.
وي تأكيد ميكند: برخي افراد نسبت به واردات و دپوي يك محصول اقدام ميكنند و مدت كوتاهي پس از اين اتفاق، تعرفه واردات آن كالا افزايش مييابد و در نتيجه محصولات دپو شده وارد بازار ميشود كه سود زيادي را براي واردكنندگان در پي دارد و سازمانهاي نظارتي بايد توجه بيشتري به اين اتفاقات داشته باشند.
اين عضو انجمن فولاد با بيان اينكه ركود در بازار فولاد كمتر نشده است، ميگويد: در حال حاضر شاهد فساد سازمانيافته در خريد و فروش فولاد هستيم، به طوري كه محصول برخي شركتها با وجود اينكه كيفيت پايينتر و قيمت بالاتري نسبت به رقباي خود دارد، اما توسط برخي دستگاهها خريداري ميشود و بازاري براي شركتهاي ديگر وجود ندارد.
وي تصريح ميكند: گاهي برخي افراد نسبت به واردات و دپوي يك محصول اقدام ميكنند و مدت كوتاهي پس از اين اتفاق، تعرفه واردات آن كالا افزايش مييابد و در نتيجه محصولات دپو شده وارد بازار ميشود كه سود زيادي را براي واردكنندگان در پي دارد و سازمانهاي نظارتي بايد توجه بيشتري به اين اتفاقات داشته باشند.
وي با اشاره به صحبت تركان مشاور رئيسجمهور مبني بر اينكه «انسان اشرف مخلوقات است و روزي ميميرد، توليد هم روزي به مرگ دچار ميشود»، ميافزايد: چرا مسئولان، اين مرگ را فقط براي بخش خصوصي ميخواهند و هيچگاه براي شركتهاي دولتي پيش نميآيد؟
وي در پاسخ به سؤال «جوان» درخصوص تخصيص وام براي واحدهاي توليدي جهت تأمين سرمايه در گردش كارخانجات ميگويد: تخصيص تسهيلات به هيچ وجه شفاف نيست و در شرايطي كه ارين فولاد نه بدهي بانكي دارد و نه مواد اوليه و سرمايه در گردش، هنوز نتوانستيم موافقت بانك را براي اخذ اين تسهيلات دريافت كنيم.