یکشنبه، 16 خرداد ماه 1395 = 05-06 2016ایران؛ کمرِ 100 بنای شگفتانگيز خم شدشگفتانگيزترين بناها را ميتوان اينجا ديد، جايي که بيش از 100 پل تاريخي يکجا جمع شده است؛ بااينهمه اعتبار پايتخت پلهاي تاريخي دنيا در تب بياعتباري همچنان خواب جهانيشدن ميبيند. به گزارش مهر، استان لرستان با موقعيت استراتژيک خود همواره در طول تاريخ بهعنوان يکي از مهمترين گذرگاههاي شمال به جنوب کشور مطرح بوده بهطوريکه اين استان در دوره مادها، هخامنشي، ساساني و اسلامي در مسير هگمتانه ـ شوش در موقعيت ويژهاي قرار داشته و پل کشکان نيز در 50 کيلومتري جنوب خرمآباد در اين مسير احداث شده است. پلهاي گاوميشان، شاپوري، پل آجري، پلدختر، کلهر، کشکان و شکسته ازجمله پلهاي تاريخي لرستان هستند که بيش از هزار و 400 سال قدمت تاريخي دارند و از معماري و هنر و پلسازي منحصربفرد برخوردارند. تعداد زيادي از اين پلهاي حيرتانگيز با طول بيش از 200 متر و چشمه طاقهايي به طول بيش از 30 متر جلوههايي از فناوري و معماري پيشينيان خردمند اين ديار را به نمايش گذاردهاند.بهعنوانمثال پل تاريخي «کشکان» داراي پايههايي به مساحت بيش از 200 متري و همچنين ارتفاع بلندي بهاندازه يک ساختمان 12 طبقه است که مساحت پايهها و ارتفاع پل کشکان در هيچ پلي در دنيا وجود ندارد. همچنين پل «شکسته» لرستان نيز که متعلق به دوره ساساني است تنها پلي در دنياست که تمام سنگ بوده و حجم بزرگ اين پل نيز از ديگر ويژگيهاي منحصربهفرد پل شکسته استان لرستان است. پل «گاوميشان» نيز از ديگر پلهاي منحصربهفرد لرستان است که ويژگي خاص آن مربوط به دهانه اين پل است بهطوريکه پل گاوميشان بزرگترين دهانه پلهاي تاريخي جهان را به خود اختصاص داده است. عظمت و موقعيت قرارگيري پل تاريخي «پلدختر» و همچنين «سلسله بودن» پل تاريخي «کلهر» ازجمله ويژگيهاي خاص اين بناهاي تاريخي است که در مورد هيچ پل ديگري در دنيا صادق نيست. همچنين ويژگي منحصربفرد ديگر پل تاريخي «کلهر» اين است که متعلق به دورههاي مختلف تاريخي بوده به طوري که پل کلهر مربوط به پنجتا شش دوره تاريخي است. اين در حاليست که پايتخت پلهاي تاريخي ايران سالهاست چشمبهراه تحقق وعده جهانيشدن اين پلهاي شگفتانگيزاست و بهرغم گذشت سالها از قرارگيري اين آثار در فهرست موقت جهاني هنوز استان لرستان باوجود ظرفيت غني ميراث تاريخي و فرهنگي موفق به ثبت هيچ اثري در فهرست جهاني نشده است. ثبت جهاني پلهاي تاريخي لرستان که در جريان سفرهاي مختلف هيئت دولت بهعنوان مصوبه در حوزه ميراث فرهنگي اعلام شد همچنان درگير اماواگرهايي است که تاکنون کار ثبت جهاني اين آثار را با مشکلاتي مواجه کرده است. در حالي مصوبه مربوط به ثبت جهاني پلهاي تاريخي لرستان مربوط به سال 85 است که به نظر ميرسد طي حدود 9 سال گذشته عزم چنداني در مسئولان استان براي جهاني شده اين ميراث شگفتانگيز وجود نداشته است. کارشناسان حوزه ميراث فرهنگي استان با گلايهمندي از عدم معرفي استان لرستان بهعنوان استاني با ظرفيتهاي فراوان تاريخي، گردشگري و توريستي معتقد هستند که تاکنون عزم جدي نسبت معرفي و ثبت آثار تاريخي لرستان در سطح جهاني صورت نگرفته است که البته عوامل مختلفي در ناکامي در ثبت جهاني آثار تاريخي لرستان دخيل هستند. عدم ثبت جهاني پلهاي تاريخي لرستان در حالي رخ ميدهد که عمده اين بناهاي تاريخي مربوط به دوره ساساني بوده درحاليکه برخي بناهاي تاريخي استانهاي همجوار که ثبت جهاني نيز شدهاند مربوط به دوره صفويه هستند. در راستاي ثبت جهاني پلهاي تاريخي لرستان ابتدا بايد پرونده اين بناهاي تاريخي تشکيل و کار مرمت اين پلها صورت گيرد؛ موضوعي که طي سالهاي گذشته مغفول مانده تا حرکتهايي که در مسير مرمت اين بناهاي تاريخي نيز صورت گرفته با انتقادات کارشناسان مواجه شود و مديرکل سابق ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان در سخناني بگويد: «براي مرمت پلهاي تاريخي استان هرکسي به سليقه خودش اقدام کرده و کارهاي صورت گرفته در برخي پلهاي تاريخي مرمت نبوده بلکه نوسازي پل بوده است.» معاون ميراث فرهنگي، اداره کل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان در رابطه با وضعيت پلهاي تاريخي لرستان به مهر گفت: متأسفانه پلهاي تاريخي استان چند سالي بوده که بسيار مورد بيمهري قرارگرفتهاند. اسدي با اشاره بهقرار گيري پلهاي تاريخي در مسير سيلابها عنوان کرد: همچنين عبور دام و ريختن فضولات آنها در پي رطوبت آن رشد درخت و درختچه و گياه موجب ايجاد مشکلات براي پلهاي تاريخي ميشوند. وي بابيان اينکه در برخي مواقع طاق و پايههاي پلهاي تاريخي دچار مشکلاتي سازهاي ميشوند گفت: اگر به اين مشکل رسيدگي نشود موجب تخريب يا آسيب بيشتر پل ميشود.معاون ميراث فرهنگي، اداره کل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان به موضوع مرمت اصولي پلهاي تاريخي نيز بيان داشت: قضاوت راجع به مرمت پلهاي تاريخي بايد به متخصص آن واگذار شود. وي بابيان اينکه در زمينه پلهاي تاريخي لرستان طي سنوات اخير يک سري مرمتها غيراصولي و برخلاف همان منشورهاي بينالمللي بوده است گفت: بااينوجود اين مرمت غيراصولي کم بوده است. معاون ميراث فرهنگي، اداره کل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان بابيان اينکه در برخي مواقع بهجاي اينکه روي سازه اصلي مرمت صورت گيرد روي نما کار انجامشده است بيان داشت: بعضي از پلها نيز بعد از مدتي سازه دچار مشکل، ترکخوردگي و يا تغيير شکل شده و نمايي را که انجامشده نيز از بين رفته است. معاون ميراث فرهنگي، اداره کل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان بابيان اينکه ما بيش از 100 پل شناختهشده داريم و 97 مورد نيز ثبتشدهاند گفت: در اين راستا مرمت پلهاي تاريخي شاخص استان طي امسال جزو برنامه ما قرارگرفته است. وي بابيان اينکه بر اساس پيگيريهاي صورت گرفته مقررشده که اعتباري در اين رابطه به ما تخصيص دهند گفت: طي امسال به دليل سيلابها آسيبهاي زيادي به اکثر پلهاي تاريخي ما وارد شد. معاون ميراث فرهنگي، اداره کل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان بابيان اينکه مرمت پلهاي تاريخي شامل چهار مرحله است عنوان کرد: يکي از اين مراحل حفاظت و رفع خطر است. وي بابيان اينکه همچنين استحکامبخشي يکي ديگر از مراحل مرمت پلهاي تاريخي محسوب ميشود گفت: مرحله تکميلي يکي ديگر از اين مراحل بوده و مرحله آخر نيز مرمت جامع بوده که تماميت بنا به حالت اول و درست بازگردد. معاون ميراث فرهنگي، اداره کل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان بابيان اينکه ما 6 پل شاخص و الگوي همه پلها مانند کشکان، شکسته و ... در استان داريم که احتمال اينکه وارد مراحل ديگري مرمتي غير از حفاظت و رفع خطر شود وجود دارد گفت: اما در مورد بقيه پلها با توجه به اينکه اعتبارات کفاف نميدهد و يک سري مسائل بوده حتماً بايد وضع موجود آنها را در مرحله اول نگهداريم تا اعتبار لازم براي اجراي بقيه مراحل تأمين شود.وي بابيان اينکه اعتبارات موردنياز براي مرمت پلهاي تاريخي ميلياردي است گفت: براي رفع خطر و حفاظت هر پل حداقل 15 ميليارد اعتبار نياز داريم و اگر روي پلهاي شاخص زوم شويم و بخواهيم هرکدام به آرمانهاي مدنظر برسند ميلياردها تومان اعتبار نياز داريم. مديرکل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان بيان داشت: براي مرمت هر پل تاريخي بهتنهايي در لرستان ما نيازمند 100 تا 200 ميليون تومان اعتبار هستيم و اين در حالي است که امسال تنها 90 ميليون تومان اعتبار براي اين حوزه اختصاصيافته است. اسدي معاون ميراث فرهنگي، اداره کل ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري لرستان در پايان گفتگوي خود با خبرنگار مهر بابيان اينکه کمبود اعتبار موجب شده که به يکهزارم اهداف خود درزمينه مرمت پلهاي تاريخي نرسيديم گفت: ما در اين زمينه به هرجايي که امکان داشته مکاتبه و مذاکره کردهايم. اسدي بابيان اينکه در رابطه قولهاي مساعدي به ما دادهاند گفت: اگر اين روزها اعتبار برسد با توجه به فصل کاري براي مرمت پلها ميتوانيم کاري انجام دهيم که به اهداف خود که همان حفاظت اين داشتههاي تکرار نشدني بوده برسيم. |