دوشنبه، 17 فروردین ماه 1394 = 06-04 2015ایران: نفس محيط زيست به شماره افتاده استدو سوم خاک ايران به سرعت در حال تبديل شدن به بيابان است روزنامه خراسان: «حفظ محيط زيست يک وظيفه حاکميتي است که بايد با تهيه سندملي محيط زيست و پيوست زيست محيطي براي همه طرح هاي عمراني و صنعتي و همچنين جرم انگاري تخريب محيط زيست، به اين وظيفه بسيار مهم عمل شود.» اين بخشي از بيانات مقام معظم رهبري در ديداري است که مسئولان حوزه محيط زيست و منابع طبيعي در روزهاي پاياني سال گذشته با ايشان داشتند، مقام معظم رهبري چالش زيست محيطي را چالشي فراگير در سراسر جهان قلمداد و با اشاره به آثار بلندمدت مسائل زيست محيطي خاطرنشان کردند: تجربه هاي کشورهاي مختلف نشان مي دهد بسياري از مشکلات محيط زيستي قابل پيشگيري و داراي راه حل است. حضرت آيت ا... خامنه اي در بخش ديگري از سخنانشان نقش آفريني مردم براي حفظ محيط زيست و فرهنگ سازي در جامعه به وسيله رسانه ملي را مهم ارزيابي کردند. آثار تخريبي محيط زيست آن قدر با اهميت است که بي توجهي به محيط زيست باعث شد که در فاصله سال هاي 2008 تا 2012 رتبه ايران در اين حوزه 36 پله سقوط کند که اين مسئله ناشي از عوامل متعددي نظير آلودگي هوا، پديده ريزگردها و دست اندازي به جنگل ها، مراتع و ... است به طوري که دکتر مجيد مخدوم استاد دانشگاه و مدير گروه برنامه ريزي دانشکده محيط زيست دانشگاه تهران درباره شاخص هاي محيط زيست ايران و جهان گفته است، شاخص هاي جهاني بر مولفه هايي استوار است که يکي از مولفه هاي مهم آن محيط زيست است. در نتيجه بايد بررسي شود که اين شاخص چه وضعيتي دارد ، چقدر تخريب شده، داراي چه ميزان فرسايش است، چه اتفاقات ناگوار انساني بر محيط زيست فشار وارد کرده و همچنين چقدر مردم مي توانند در برابر ناهنجاري هايي که در محيط زيست رخ مي دهد با آن سازگار باشند و خود را با شرايط زيست محيطي تطبيق دهند تا بتوانند مشکلات را حل کنند، از طرفي چقدر مردم آمادگي دارند به کنوانسيون جهاني که روي مسائل محيط زيست در دنيا منعقد مي شود دسترسي داشته باشند تا بتوانند حق خود را بگيرند، ايران داراي محيط زيست و طبيعت بسيار عالي است و از تنوع زيست محيطي بالايي برخوردار است اما متاسفانه ميزان تخريب در کشور ما فوق العاده زياد است . يک استاديار دانشکده محيط زيست نيز به خراسان گفت: به طور کلي ما جزو کشورهايي هستيم که پايداري را رعايت نمي کنيم، هنوز گزارش وضعيت زيست محيطي را هم نداريم در صورتي که در سال 1993 قرار داد امضا کرديم که بايد در اين باره گزارشي تهيه شود. از وضعيت منابع هنوز اطلاعات کافي نداريم. در آبخيزداري و جنگل و مرتع مشکل داريم. بررسي ها نشان مي دهد مولفه هاي غيرمستقيم همانند آب و هوا ، رشد جمعيت و عوامل اقتصادي در تخريب زمين موثرند. تغيير کاربري اراضي يکي از عوامل تخريب محيط زيست است. مهاجرت روستاييان به شهرها ، افزايش جمعيت در شهرها و تبديل روستاها به شهرها و احداث جاده ها و راه هاي ارتباطي از عوامل موثر در تخريب محيط زيست است. جنگل از مهم ترين ثروت هاي طبيعي هر کشور و نيز از مهم ترين سامانه هاي حيات وحش به شمار مي رود. طبق برآوردهاي انجام شده درباره سطح جنگل هاي کشور متاسفانه ظرف 45سال حدود 35 درصد کل پوشش جنگلي نابود شده است. در سال 58 بيش از 18 ميليون هکتار جنگل در کشور وجود داشته اما آمار رسمي آن هم اکنون 12ميليون هکتار برآورد مي شود اما فائو براساس عکس هاي فضايي که در اختيار دارد ميزان جنگل هاي ايران را تنها 7ميليون هکتار برآورد مي کند که به گفته يک مقام مسئول در سازمان جنگل ها در کمتر از ربع قرن حدود دو سوم جنگل ها از بين رفته است؛ بخش قابل توجهي از جنگل هاي شمال کشور که قديمي ترين جنگل هاي دنياست 3 ميليون سال قدمت دارد. از اين رو ايران تنها با دو دهم درصد از سهم اقتصاد جهاني جايگاه دهمين تخريب کننده محيط زيست را دارد. اما يک مدرس دانشکده محيط زيست نيز مشکلات محيط زيست در ايران را فراتر از بحران و تبديل شده به بيماري دانست و گفت: مسئله اکو سيستم در کشورمان فراتر از بحران و به مرحله يک بيماري رسيده است. مشکلات محيط زيست در ايران به برخي مناطق و استان ها محدود نمي شود اما تخريب و معضلات اکوسيستمي در برخي مناطق نظير خوزستان بيشتر از استان هاي ديگر خود را نمايان مي کند و از ميان 146 کشور وضعيت ايران در اين زمينه در رتبه 132 قرار دارد. رئيس سازمان حفاظت محيط زيست نيز به صراحت اعلام کرد: محيط زيست ايران رو به نابودي است، ابتکار گفته است تاثير ايران از تغييرات آب و هوايي و گرمايشي زمين کشور را با بحران محيط زيستي مواجه کرد، که اثراتي همچون کم آبي، خشک شدن تالاب ها و افزايش دما را به همراه داشته است و نميتوان به راحتي از آن ها عبور کرد. طبق برآورد بانک جهاني تخريب محيط زيست کاهش 5 تا 10درصدي توليد ناخالص داخلي را به دنبال دارد. سازمان جنگل ها در اواسط سال 2013 اعلام کرد که بيش از دو سوم خاک ايران در حدود 118 ميليون هکتار به سرعت در حال تبديل شدن به بيابان است که اين مشکل کشور ما را تهديد مي کند. برخي فعالان محيط زيست، مشکل فرهنگي و ضعف فرهنگ سازي را علت مهمي در حفاظت نشدن از منابع طبيعي مي دانند و معتقدند هم اکنون در ايران مشکل مديريتي وجود ندارد. قائم مقام پيشين سازمان محيط زيست کشور مهم ترين مشکل محيط زيست ايران را مشکل فرهنگ سازي دانست و به خراسان گفت: براي حل مشکلات محيط زيست نياز به مشارکت مردم داريم و اگر مردم دانش زيست محيطي بالا و آگاهي کافي و رويکرد صحيح نسبت به محيط زيست داشته باشند قطعا نسبت به تخريب آن حساسيت نشان مي دهند. به هر حال محيط زيست فقط يک واژه نيست، يک زندگي است که آب و هوا، خاک و ... آن را شکل مي دهد . کلاف زيست انسان و طبيعت چنان در هم گره خورده اند که هر آسيب و صدمه اي بر محيط زيست تاثير مستقيم و اثرات منفي بر حيات انسان ها و نسل هاي آينده خواهد گذاشت ، پس بايد محيط زيست را بيش از پيش با فرهنگ سازي و اطلاع رساني پاس بداريم زيرا با آن نفس مي کشيم. |