چهارشنبه، 29 بهمن ماه 1393 = 18-02 2015
گردوغبار؛ نابودی ميليونها تن محصول كشاورزی
روزنامه اعتماد: معاون بهبود توليدات گياهي سازمان جهاد كشاورزي خوزستان از نابودي ۱۵ درصد محصولات كشاورزي خوزستان در اثر گردوغبار اخير خبر داد. با مبنا قرار دادن اين رقم حدود دو ميليون و 100 هزار تن از توليدات اين استان در هجوم گرد‌و‌غبارهاي اخير از بين رفته است. هرچند دوميليون تن در مجموع توليدات كشور رقم بزرگي محسوب نمي‌شود اما از آنجا كه توليدات اين استان در ماه‌هايي از سال كه توليدات استان‌هاي ديگر كاهش مي‌يابد، وارد بازار شده، تاثير قابل ملاحظه‌اي در ايجاد تعادل در بازار و كنترل قيمت دارد. عمده‌ترين اين توليدات نيز غلات، نخيلات، سبزيجات، صيفي‌جات و مركبات است. وي گفت: ورود سبزيجات و مركبات به بازار كشور قيمت‌ها را متعادل مي‌كند. او در گفت‌وگو با «اعتماد» تاكيد كرد: ورود گرد و غبار هم از لحاظ زماني بيشتر شده و هم به لحاظ غلظت كه اين امر زندگي هر جانداري را مانند ساكنان استان سخت كرده است. قاسمي توضيح داد كه در حال حاضر 14 ميليون تن محصول زراعي، باغي، دامي و شيلاتي در استان توليد مي‌شود كه حدود 13 ميليون تن از آن محصول زراعي است. به گفته وي برآوردي درباره ميزان كاهش حجم توليد هر محصول باتوجه به گرد و غبار هنوز برآورد نشده است.
خسارت 10 ميليون‌تني در سال‌هاي گذشته
براساس برآوردهاي انجام‌شده به‌وسيله مركز تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي ريزگردها در سال‌هاي گذشته نيز سبب كاهش 10 ميليون‌تني محصولات كشاورزي در ايران شده است؛ گرد‌وغباري كه تا ديروز گفته مي‌شد از كشورهاي همسايه يعني عراق و عربستان به همراه جريانات هوايي مي‌آيد و استان‌هاي غربي كشور را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد، امروز در آسمان اغلب استان‌هاي كشور جا خوش كرده است. تغييرات شديد اقليمي، سدسازي‌هاي كشور تركيه و جنگ‌هاي طولاني‌مدت عراق، مزارع كشاورزي در اين كشور را به مرز تعطيلي كشانده و زمين‌هاي شخم‌خورده و رها‌شده اين كشور، كانوني براي ايجاد خسارت مالي و جاني براي ايرانيان و كشاورزان كشور ايجاد كرده است. منشا بخشي از گردوغبار نيز از كشور عربستان است كه ساليان سال، اين معضل وجود داشته و اين سوغات با اندك وزش باد، چندين كشور همسايه را تحت تاثير قرار مي‌دهد. افغانستان در شرق ايران نيز به كمك امريكا سد بزرگي به نام كجكي احداث كرده تا آب مورد نياز مزارع خشخاش اين كشور كه قرار است با پياز زعفران ايراني جايگزين شود، تامين شود و كشاورزي آن رونق گيرد اما به دنبال تلاش براي ايجاد رونق در كشاورزي افغانستان، هامون خشك و بلاي جان كشاورزان شرق ايران شده است. امروز حاصلخيزترين اراضي كشاورزي ايران در استان‌هاي غربي و جنوبي كشور نظير كرمانشاه و خوزستان تحت تاثير ريزگردها قرار دارند. گرد و غبار به دليل جلوگيري از تابش مستقيم خورشيد بر گياهان عمل فتوسنتز را با اختلال مواجه كرده و سبب مي‌شود گياه فقط براي زنده ماندن و نه براي توليد ميوه كه هدف اصلي در كشاورزي است، عمل فتوسنتز را انجام دهند. از سوي ديگر گرد و غبارها سبب بسته شدن روزنه‌هاي گياهان مي‌شود و تنفس را با اختلال مواجه مي‌كند. در چنين شرايطي گياه ضعيف شده و زمينه حمله آفات و حشراتي نظير كنه روي آن فراهم مي‌شود. براي جلوگيري از اثرگذاري گرد و غبار بر توليدات هيچ راهكاري وجود ندارد ضمن آنكه هر سال مدت‌زمان ماندگاري و شيوع پديده گرد و غبار در كشور بيشتر مي‌شود. به گفته كارشناسان ريزگردها بين 20-15 درصد بر عملكرد گندم و ذرت تاثيرگذار بوده و زمينه كاهش توليد در اين دسته از محصولات را فراهم مي‌كنند.
زيان ميلياردي به كشاورزي از محل گرد وغبار
گزارش‌هاي اخير از سازمان‌هاي مربوطه در اهواز نشان مي‌دهد تنها خسارت وارد بر فعاليت‌هاي زراعي پنج هزار ميليارد ريال برآورد شده است. همچنين براساس صحبت‌هاي علي خادمي، مدير جهاد كشاورزي شهرستان پلدختر، پديده ريزگردها و شدت بارش‌هاي روزهاي اخير با توجه به سطح سبز زياد مزارع ۳۰ ميليارد ريال خسارت به مراتع و مزارع اين شهرستان وارد كرد. شدت گرد و غبار و بالا رفتن غلظت اين پديده باعث شده علاوه بر آلودگي هواي شهرستان، تشديد‌كننده پديده خشكسالي و كم‌باراني شود.
وضعيت بسيار وخيم است
همچنين فرامرز احمدي‌نژاد، نايب‌رييس اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي اهواز به صداي اقتصاد اعلام كرده كه وضعيت اقتصادي استان به دليل ريزگردها بسيار وخيم شده است. او اشاره كرده است: متاسفانه شرايط پيش‌آمده در استان و تداوم گرد و غبارها، تاثير بسيار منفي‌اي بر ابعاد مختلف اجتماعي و اقتصادي داشته است. اين پديده نه تنها به لحاظ عملي كه از نظر رواني هم تبعات منفي به همراه داشته است.
اين شرايط به‌طور مستقيم فعاليت‌هاي اقتصادي را مختل كرده و به صنايع مختلف، ماشين‌آلات و نيروي انساني آسيب جدي وارد ساخته است. اين مساله بر راندمان توليد تاثير مستقيم داشته و اين شاخص را حتي در كوتاه‌مدت به‌شدت كاهش داده است اما اين تنها تاثير كوتاه‌مدت آن است در حالي كه همين اتفاق تبعات منفي اجتماعي و اقتصادي بلندمدتي هم به همراه خواهد داشت. متاسفانه به تبع تداوم پديده گرد و غبار و بي‌توجهي و كم‌توجهي مسوولان، بسياري از مردم استان به فكر آن افتاده‌اند كه از اين استان بروند و در جاي ديگري ساكن شوند.
او توضيح داد: شرايط كنوني استان، ماندن بر مدار توليد، اشتغال و كسب و كار را براي فعالان اقتصادي و مردم مختل كرده است. من در اين خصوص به مسوولان هشدار مي‌دهم كه اين شرايط مي‌تواند شاخص منفي كسب و كار در استان را تسريع بخشيده و به معضل اقتصادي براي مردم اين شهرها تبديل شود كه مي‌تواند تبعات منفي سياسي هم به همراه داشته باشد. امروز براي رفع مشكل استان خوزستان نه تنها دولت كه حكومت هم بايد وارد شود.
برش
براساس برآوردهاي انجام‌شده به‌وسيله مركز تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي ريزگردها در سال‌هاي گذشته نيز سبب كاهش 10 ميليون‌تني محصولات كشاورزي در ايران شده است؛ گرد‌وغباري كه تا ديروز گفته مي‌شد از كشورهاي همسايه يعني عراق و عربستان به همراه جريانات هوايي مي‌آيد و استان‌هاي غربي كشور را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد امروز در آسمان اغلب استان‌هاي كشور جا خوش كرده است.
