زندانیان بیمار و رفتار غیرانسانی مسوولان

گزارشی از وضعیت زندانیان بیمار و رفتار غیر انسانی مسوولان زندان

رییس بهداری زندان سنندج، طی دستوری به پزشکان بهداری این زندان اعلام کرده از اعلام "وضعیت اضطراری" برای زندانیان سیاسی خودداری کنند. برخی از زندانیان محرومیت از خدمات درمانی را به مثابه شکنجه عنوان کرده‌اند.
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، دستور رییس بهداری زندان سنندج در حالی است که این بهداری فاقد پزشکان متخصص و تجهیزات پزشکی لازم برای کمک‌رسانی و نجات بیماران در مواقع اضطراری است. به گفته برخی از زندانیان محبوس در سنندج، این اقدام از نظر قانونی، اعلام "وضعیت اضطراری"، مقامات زندان را ملزم به اعزام زندانی به بیمارستان می‌کند.
گفته شده تعداد قابل توجهی از زندانیان بیمار محبوس در زندان مرکزی سنندج در وضعیت اضطراری درمانی قرار دارند و خطر مرگ آنها را تهدید می‌کند. فعالان حقوق بشری بارها اعلام کرده‌اند که این زندانیان نیاز فوری به درمان خارج از زندان دارند.
پیش‌تر "سبحان گل‌بندی" زندانی محبوس در بند 4 زندان مرکزی سنندج، در سه‌شنبه 11 آذرماه 1393، بر اثر نبود دارو و تجهیزات پزشکی، محرومیت از خدمات درمانی مناسب، عدم رسیدگی پزشکی و بی‌تفاوتی مسوولان این زندان پس از پیشرفت بیماری در زندان جان باخت.
یک از فعالان حقوق بشری کُرد که نخواست نامش فاش شود در گفتگو با کمپین گفت: «وضعیت زندانیان بیمار در زندان‌ها بسیار اسفبار است. زندان‌های ایران پر از زندانیان بیماری هستند که کم‌ترین توجه پزشکی به آنان نمی‌شود. در میان زندانیان بیمار، کسانی هستند که به شدت به خدمات پزشکی بیشتر و مراقبت‌های ویژه نیاز دارند. اما زندانبانان، آگاهانه به وضعیت حاد جسمانی آنان، نسب به اعزام آنها به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مجهز در خارج زندان‌ها، کاملا بی توجه هستند.»
این فعال حقوق بشری افزود: «کسانی که دورانی را در این مراکز آلوده و عاری از موازین بهداشتی به سر می‌برند؛ نه تنها هیچ‌گاه از آثار و عوارض آن دوران رهایی نخواهند یافت، بلکه با چند بیماری سخت و مزمن و گاه مُسری به جامعه بازخواهند گشت. هم‌اکنون در بیش‌تر زندان‌های جمهوری اسلامی، بسیاری از زندانیان علاوه بر عارضه‌های ناشی از شکنجه و ابتلا به برخی از بیماری‌های مزمن، از عوارض بیماری‌های مُسری و خطرناکی چون سل، ایدز، هپاتیت و انواع قارچ‌ها نیز رنج می‌برند.»
براساس گزارش‌های که روزانه از زندان‌های ایران به بیرون زندان درز می‌کند؛ تراکم جمعیت، سلول‌های تنگ و تاریک، بی‌توجهی به مسایل بهداشتی، سوءتغذیه، وجود انواع حشرات موذی، شیوع بیماری‌های مُسری، چنان وضعیت زندان‌ها را غیر قابل تحمل کرده است که بسیاری از زندانیان بر اثر تاثیرات ناشی از این موارد، پیش از رهایی از زندان، در درون زندان‌ها جان خود را از دست می‌دهند و یا با جسم و روان کاملا بیمار و علیل و آسیب‌دیده‌ای به جامعه بازمی‌گردند.
براساس آیین‌نامه داخلی قانون زندان‌ها، محروم کردن زندانی از استفاده از امکانات مناسب بهداشتی، محروم کردن بیماران زندانی از دسترسی به خدمات ضروری، استفاده از داروهای روانگردان و کم و زیاد کردن داروهای زندانیان مریض، انجام اقداماتی که عرفا اعمال فشار روانی بر زندانی تلقی می‌‌شود، جلوگیری از هوا خوری روزانه زندانی، نگهداری زندانی در محل‌های با سر و صدای آزار دهنده، گرسنگی و یا تشنگی دادن به زندانی و عدم رعایت استانداردهای بهداشتی، عدم طبقه‌بندی زندانیان و نگهداری جوانان یا زندانیان عادی در کنار زندانیان خطرناک و... قانونا ممنوع است.
در برخی از زندان‌ها وضعیت زندانیان به قدری وخیم، تهدیدآمیز و نگران‌کننده است که به صورت مداوم نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر و دید‌بانان حقوق زندانیان، نسبت به این مساله واکنش نشان می‌دهند و به صورت مرتب مفاد کنوانسیون بین‌المللی حقوق زندانیان را به مقامات حکومت اسلامی ایران تذکر می‌دهند.
بنا به مفاد این کنوانسیون، پزشک زندان موظف است مراقب سلامت جسمی و روانی زندانیان باشد و باید به صورت روزانه و با دقت تمام زندانیان بیمار را حتی زندانیانی که تصور می‌شود تمارض می‌کنند، ویزیت کند. زندانیان بیماری نیز که نیاز به معالجات ویژه و تخصصی دارند، باید به موسسات تخصصی در خارج زندان منتقل شوند.
اگر چه مقامات و ارگان‌های مسوول تامین بهداشت و سلامتی در زندان‌ها، با پنهان‌کاری و انکار وضعیت اسفبار زندانیان حقایق درون زندان‌ها را کتمان می‌کنند، اما بارها گزارش‌های مربوط به آن، به بیرون از زندان‌ها منتقل و منتشر شده است. این گزارش‌ها حاکی از آن است که درون زندان‌های ایران، کیفیت و کمیت خدمات بهداشتی و درمانی نزدیک به صفر است و رسیدگی‌های پزشکی در نازل‌ترین حد خود قرار دارد و در بسیاری از موارد به صورت عمدی و آگاهانه، بیماران را از دسترسی به دارو و خدمات پزشکی مناسب محروم می‌کنند و از این اقدام به صورت شیوه‌ای از اعمال شکنجه علیه زندانیان یاد شده است.