راه آهن مشهد- زاهدان در ايستگاه بی پولی
خراسان: طرح ملي که بيش از 4سال است خاک ميخورد
در حالي که بيش از چهار سال از تصويب احداث خط آهن مشهد - زاهدان - چابهار مي گذرد، اما هنوز از آغاز اقدامات اجرايي در مسير مشهد- زاهدان خبري نيست و فقط قطعه چابهار – زاهدان آن فعال است.به گزارش خراسان رضوي، احداث خط آهن مشهد-چابهار به عنوان طولاني ترين خط آهن ايران جزو مصوبات سفرهاي دولت هاي نهم و دهم به استان هاي خراسان جنوبي و سيستان و بلوچستان بوده است و در واقع مي بايست تا پايان سال آينده به اتمام مي رسيد! اما اکنون اين پروژه فقط در قطعه چابهار-زاهدان فعال است و مي توان گفت که هيچ اقدامي براي مسير مشهد تا زاهدان آن انجام نشده است. سال 91 برآورد اعتبار اجراي اين پروژه حدود 4 هزار ميليارد تومان بود و مي توان گفت به دليل مشکلات مالي و اعتباري، اين پروژه اجرايي نشده است.
آغاز عمليات احداث در آذر 1389
15 آذرماه سال 1389 بود که در جريان سفر محمود احمدي نژاد رئيس جمهور وقت به چابهار، طي مراسمي عمليات احداث قطعه اول خط آهن چابهار - زاهدان - مشهد از چابهار به زاهدان به طول 570 کيلومتر که مصوب سفر دوم هيئت دولت به سيستان و بلوچستان است، آغاز شد.بر اساس اطلاعاتي که در آن زمان ارائه شد، اين خط ريلي که پيمانکار آن قرارگاه خاتم الانبياء(ص) است، از چابهار آغاز و با عبور از ايرانشهر ، خاش ، زاهدان ، نهبندان ، بيرجند ، قاين و گناباد از طريق ايستگاه کالشور در حوزه شهرستان تربت حيدريه به راه آهن بافق - مشهد متصل مي شود و با بهره برداري از اين طرح، سيستان و بلوچستان از چند مسير به راه آهن سراسري جمهوري اسلامي و چندين کشور همسايه ايران متصل خواهد شد.خط آهن چابهار - مشهد 1350 کيلومتر طول، 11 کيلومتر پل و 12 کيلومتر تونل دارد و 3 ميليارد يورو اعتبار براي آن در نظر گرفته شده که از طريق فروش کارخانه هاي دولتي تأمين مي شود. حجم خاکبرداري اين پروژه 44 ميليون متر مکعب و حجم خاک ريزي آن 40 ميليون متر مکعب است.طراحي سرعت براي قطارهاي مسافربري در اين طرح 160 کيلومتر در ساعت و براي قطارهاي باري نيز 120 کيلومتر در ساعت است که به اين ترتيب مسير ريلي زاهدان - مشهد حداکثر در مدت زمان 13 ساعت طي خواهد شد. قطار مسير چابهار - مشهد مي تواند بين 3 هزار تا 3 هزار و 500 تن بار را جابه جا کند که اين امر موجب پهلوگيري کشتي هايي با تناژ بالا در ادامه طرح توسعه بندر چابهار مي شود.حميد بهبهاني وزير وقت راه و ترابري در اين زمينه، راه آهن چابهار - زاهدان - مشهد را نجات دهنده شرق ايران خوانده و گفته بود: با ايجاد اين کريدور بندرعباس به سرخس و تفتان متصل و سه راه عبور براي خروج از ايران تعريف مي شود که موجب پويايي صنعت و کشاورزي و ارسال نفت و گاز به صورت مستقيم است.
22 دي ماه 1389 نيز محمود صلاحي استاندار وقت خراسان رضوي در پاسخ به سوال خراسان درباره وضعيت پروژه احداث راه آهن مشهد-چابهار گفت: پروژه احداث راه آهن مشهد- چابهار امسال (سال89) در بودجه داراي رديف است و ۸۰ميليارد تومان براي آن در نظر گرفته شده است.وي افزود: در بودجه سال آينده (سال90) بيش از ۲۰۰ميليارد تومان به پروژه احداث راه آهن مشهد-چابهار اختصاص داده مي شود.
پروژه اي که قرار بود «مهر ماندگار» شود
اوايل تيرماه 91، نماينده شهرستان هاي گناباد و بجستان در مجلس شوراي اسلامي گفت: با تعامل و پي گيري هاي مجدانه طرح ريلي راه آهن مشهد-چابهار در فهرست پروژه هاي «مهر ماندگار» قرار مي گيرد و به طور قطع امسال (سال 91) عمليات احداث مسير ريلي آغاز خواهد شد. حجت الاسلام محمد رجايي افزود: به گنابادي ها قول مي دهم احداث مسير خط آهن « مشهد-چابهار» که از گناباد مي گذرد، از گناباد به بيرجند شروع شود.
آغاز دوباره پروژه پس از 4 سال
اواسط مهرماه سال گذشته نيز واحد مرکزي خبر به نقل از نورزاد مدير عامل شرکت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل و نقل کشور از آغاز ساخت راه آهن چابهار – زاهدان - مشهد به طول هزار و ۳۳۰ کيلومتر خبر داد. وي اعتبار اوليه اين طرح را ۱۵۰ ميليارد تومان اعلام کرد و گفت: اين خط ريلي در ۳ قطعه اجرا مي شود.
امضاي قرارداد ساخت راه آهن مشهد - چابهار
اواسط آذرماه سال گذشته نيز مديرکل راه و شهرسازي سيستان و بلوچستان گفت: قرارداد ساخت راه آهن مشهد- چابهار بين وزارت راه و شهرسازي و قرارگاه خاتم الانبياء(ص) امضا شد.
ابوالفضل باقرنيا در نشست شوراي هماهنگي حمل و نقل و مسکن سيستان و بلوچستان افزود: براساس مفاد اين قرارداد موسسه هاي الهادي، سيدالشهداء و النصر عمليات ساخت راه آهن مشهد - چابهار را برعهده دارند.وي ادامه داد: از فوايد اين پروژه علاوه بر اشتغال مستقيم و غيرمستقيم، تغيير چهره سيستان و بلوچستان از يک استان کمتر برخوردار به استان برخوردار و اتصال ريلي کريدور شمال – جنوب براي رونق ترانزيت کالاست.استاندار سيستان و بلوچستان نيز 26 دي ماه در بازديد از کارگاه احداث راه آهن «چابهار - مشهد» گفت: راه اندازي خط ريلي بندر شهيدبهشتي چابهار تا مشهد و اتصال آن به راه آهن کرمان نقش منطقه اي و فرامنطقه اي استان را برجسته مي کند.علي اوسط هاشمي افزود: اين پروژه مهم با اعتباري بالغ بر 20 هزار ميليارد ريال به طور جدي در حال پيگيري است که يکي از بزرگترين آرزوهاي منطقه اي مردم است.
بر اساس اين گزارش، هر چند آذرماه 89 با حضور رئيس جمهور سابق کلنگ راه آهن مشهد -زاهدان- چابهار به زمين زده شد، اما به دليل هزينه هاي بالاي ساخت اين پروژه وزارت راه و شهرسازي نتوانست سرمايه گذاري براي اجراي آن پيدا کند.به گزارش تسنيم، قرار بود 5 سال پس از کلنگ زني راه آهن مشهد- چابهار اين پروژه به بهره برداري برسد، به عبارت ديگر مقرر بود در سال 94 طولاني ترين خط آهن ايران ساخته شود.با امضاي قرارداد ساخت اين پروژه با قرارگاه خاتم الانبياء(ص) و با توجه به سابقه اين قرارگاه در ساخت راه آهن پيش بيني مي شود راه آهن مشهد- چابهار در مدت پنج سال ساخته شود.شايان ذکر است از نحوه تامين مالي اين پروژه خبري در دست نيست.
آخرين وضعيت اجراي پروژه
در همين حال معاون هماهنگي امور عمراني استاندار خراسان رضوي در گفت وگو با «خراسان رضوي» درباره آخرين وضعيت اجرايي پروژه خط آهن مشهد - زاهدان - چابهار اظهار داشت: قسمت زاهدان - چابهار داراي رديف بودجه است و براي احداث خط آهن در اين مسير اعتباري در بودجه ۹۳ پيش بيني شده است. محمدحسن واحدي افزود: قسمت مشهد - زاهدان خط آهن مشهد - چابهار رديفي در بودجه ندارد و مکاتبه شده است تا در همان رديف زاهدان - چابهار، اعتباري براي آن لحاظ و به مسير اضافه شود.وي ادامه داد: دو هفته پيش نيز به همراه استاندار، مذاکره اي با وزير راه و شهرسازي داشتيم که وي قول مساعد داد اين موضوع نيز لحاظ و کارهاي مطالعاتي و ورود به مباحث سرمايه گذاري آن در قطعه مشهد - زاهدان آغاز شود.