دانشگاه تهران، یکی از دانشگاه هایی بود که شکل انتخاب رئیس برای آن به شیوه جدید شورایی، صدای برخی اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی را درآورد و علم مخالفتشان را بلند کرد تا کار به جایی برسد که گزینه های پیشنهادی انتخاب رئیس این دانشگاه برای مدتی طولانی روی میز وزیر بماند.
در میان گزینه های مطرح برای ریاست مهمترین دانشگاه ایران، نامی از استادان علوم انسانی دیده نمی شد! سوابق علمی 5 گزینه ریاست دانشگاه تهران نشان می‌دهد که سهم علوم فنی از همه بالاتر است. محمد رحیمیان، محمود کمره ای و محمود نیلی‌احمدآبادی از دانشکده فنی، حسین حسینی از دانشکده دامپزشکی و محمدحسین امید از دانشکده مهندسی آب و خاک، نامزدهای نهایی ریاست دانشگاه تهران اعلام شدند. این نکته ما را بر آن داشت تا در گزارشی، سوابق تحصیلی رؤسای دانشگاه های جامع کشور را مورد بررسی قرار دهیم تا سهم تقریبی علوم مختلف را در کسب کرسی های ریاست دانشگاه به دست آوریم.

دانشگاه تهران در تسخیر فنی ها
از میان 31 رئیس دانشگاه تهران طی 75 سال از تاسیس این دانشگاه، پیشینه تحصیلی رؤسای آن نشان می‌دهد که سهم علوم فنی و پزشکی در کسب کرسی ریاست بالاتر از رقبای خود در علوم پایه و انسانی است. این دانشگاه از زمان تاسیس 1313 تا سال 1321 توسط وزیر فرهنگ مدیریت می‌شد و پس از آن به صورت مستقل درآمد. نخستین رئیس این دانشگاه دکتر علی اصغر حکمت، دانش آموخته ادبیات از دانشگاه سوربن فرانسه بود. پس از تصدی اسماعیل مرآت و عیسی صدیق علم، سید محمد تدین؛ استاد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بر کرسی ریاست نشست. رئیس بعدی دکتر علی اکبر سیاسی در رشته علوم انسانی تحصیل کرده بود و دکترای روان‌شناسی از دانشگاه سوربن فرانسه داشت، تا اینکه دکتر جهانشاه صالح، دکترای تخصصی رشته زنان و زایمان از دانشکده پزشکی کلمبیا و سپس دکتر پروفسور فضل ا... رضا دکترای مهندسی برق از دانشگاه نیویورک روی کار آمدند. پس از آن دکتر قاسم معتمدی در کسوت طبیب و دکتر عبد ا... شیبانی دانش آموخته فیزیولوژی، رئیس این دانشگاه شدند.
نخستین رئیس دانشگاه تهران پس از پیروزی انقلاب اسلامی محمد ملکی و دانش آموخته رشته بهداشت و صنایع غذایی دامپزشکی همین دانشگاه بود. پس از او دکتر حسن عارفی فوق‌تخصص قلب و عروق ریاست را بر عهده گرفت. دو دوره دیگر کار به دست دکتر علی مهدی زاده شهری با تخصص علم ادیان و دکتر ابوالقاسم گرجی دکترای فلسفه و حکمت اسلامی افتاد. با آمدن دکتر عباس شیبانی، پرچم پزشکی ها بالا رفت. رؤسای بعدی هم دکتر بهمن یزدی صمدی دکترای ژنتیک و اصلاح نباتات، دکتر محمد فرهادی متخصص گوش و حلق و بینی، مهندس اسماعیل اوینی، دکتر حسین فروتن پزشک فوق‌تخصص گوارش و دکتر محمد رحیمیان دکترای مهندسی راه و ساختمان، هیچ کدام از متخصصان علوم انسانی نبودند تا اینکه مدتی دکتر غلامعلی افروز با دکترای روان‌شناسی، ریاست دانشگاه تهران را برعهده گرفت؛ پس از آن هم دکتر محمد رضا عارف، استاد گروه مهندسی برق و دکتر سید منصور خلیلی عراقی با مدرک دکترای اقتصاد بر کرسی ریاست تکیه زدند. وزیر علوم وقت نیز با تخصص برق مدتی ریاست این دانشگاه را بر عهده گرفت تا اینکه آیت‌ا... عباسعلی عمید زنجانی نخستین چهره روحانی، پشت میز تصمیم گیری دانشگاهیان نشست و البته پس از چندی او نیز رفت و جایش را به فرهاد رهبر با دکترای اقتصاد نظری داد.
نگاه به رشته های تخصصی رؤسای دانشگاه تهران از آغاز تا کنون نشان می‌دهد که سهم فنی ها در دانشگاه تهران در کسب کرسی ریاست بیشتر از دیگر رشته ها بوده است، همچنان که از میان چند گزینه پیشنهادی برای ریاست دانشگاه تهران از میان علوم فنی و دامی، شواهد نشان می‌دهد که در این دوره هم بخت با فنی هاست.

خوش اقبالها در کسب کرسی ریاست
دانشگاه تربیت مدرس یکی از برترین دانشگاه‌های دولتی ایران و تنها مرکز تحصیلات تکمیلی جامع دولتی کشور است. این دانشگاه در سال 1360 با عنوان مدرسه تربیت مدرس و با هدف تربیت کادر هیأت علمی دانشگاه‌ها، به عنوان تنها دانشگاه تخصصی تحصیلات تکمیلی ایران تاسیس شد و در حال حاضر در مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشجو می‌پذیرد، دانشگاهی که در حوزه علوم انسانی هم داعیه‌دار است. نگاهی به سوابق تحصیلی رؤسای دانشگاه از بدو تأسیس تاکنون نشان می‌دهد که علوم انسانی ها در کسب کرسی ریاست این دانشگاه چندان خوش اقبال نبوده اند. بیژن رنجبر، رئیس کنونی این دانشگاه استاد رشته بیوفیزیک است که چهارسال پیش به ریاست دانشگاه تربیت مدرس منصوب شد. پیش از وی، فرهاد دانشجو برادر وزیر سابق علوم با دکتری مهندسی عمران و سعید سمنانیان با دکتری فیزیولوژی، ریاست دانشگاه را بر عهده داشتند. دکتر عباسعلی تسنیمی نیز دکترای مهندسی سازه داشت، دکتر میرمهدی سیداصفهانی؛ دکترای مهندسی صنایع از دانشگاه برادفورد انگلستان و تخصص دکتر سیداحمد افتخار حسینی، فیزیک پزشکی بود. دکتر خطیب الاسلام صدر نژاد هم با دکترای مهندسی متالوژی و دکتر نجفقلی حبیبی به عنوان پژوهشگر فلسفه اسلامی، مدتی بر کرسی ریاست این دانشگاه تکیه زدند. نخستین رئیس دانشگاه دکتر ابراهیم ثنایی هم مهندسی ساختمان خوانده بود.