کمتر کسی پیدا می شود که کابوس تصادف در جاده ها و حتی درون شهرها را نداشته باشد.

صدای مهیب وقوع تصادف و فوت و یا مجروح شدن برخی انسان های بی گناه، دلیلش بی احتیاطی خودمان، عدم ایمنی راه ها و مشکلات در حوزه جاده ها می تواند باشد، اما امروزه فرهنگ درست رانندگی کردن و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی بزرگ ترین مشکل در این زمینه است.

حال که عید نوروز و شلوغی جاده ها در راه است، کاری نکنیم که عمری پشیمان باشیم.

همچنین افزایش روزافزون تعداد وسایل نقلیه و سفرهای درون شهری و برون شهری باعث افزایش بیش از حد عوارض منفی سیستم های حمل و نقل شده است که یکی از مهم ترین این عوارض موضوع تصادفات است و آمار موجود بیانگر افزایش قابل توجه تعداد تصادفات در سال های اخیر است.

می توان گفت که یکی از علل عمده تصادفات رانندگی در معابر برون شهری خواب آلودگی رانندگان و اصرار آنها به ادامه رانندگی در هنگام خستگی و خواب آلودگی است.

خستگی، حالت های عصبی و تند خویی از عوامل حادثه ساز برای رانندگان محسوب می شود که فرد در این حالت ها نباید پشت فرمان بنشیند چون این عوامل توانایی راننده را در ادراک خطر، تصمیم گیری و اقدام به پیشگیری از تصادفات تضعیف می کند.

علاوه بر این عوامل صبحت کردن، خوردن و نوشیدن، سیگار کشیدن ، تنظیم ساعت خودرو و استفاده از تلفن همراه یا تنظیم موج رادیو از جمله عواملی است که ممکن است در یک لحظه راننده را رویاروی خطر قرار دهد.

بزرگ ترین حوادث رانندگی همیشه بر اثر کوچک ترین کوتاهی است که با رعایت کامل نکات ایمنی در رانندگی می توان جلوی بسیاری از حوادث جاده ای را گرفت.

*** کشته شدن روزانه 70 نفر در تصادفات آماری تکان دهنده است

یکی از معضلات اساسی در کشور ما آمار بالای تصادفات رانندگی می باشد، به حدی که روزانه 70 نفر را به کام مرگ می فرستد و اغلب نیز نیروهای جوان و خلاق و آماده به کار که سرمایه های بزرگ برای عمران و آبادانی کشور هستند.

غیر از خسارات جانی، خسارات مالی آن نیز قابل توجه می باشد، یعنی سالانه حدود 10 میلیارد دلار ضرر می بینیم و از این لحاظ کشور ما جزو چند کشور اول در جهان است.

این آمارها عمق فاجعه و وسعت آن را نشان می دهد که ما با چه معضلات و مشکلات بزرگی روبرو هستیم، اما برای کاهش تصادفات، کارهای زیادی صورت گرفته از قبیل ایمنی خودروها، بالا بردن کیفیت ترمز خودروها، آموزش راننده ها، سخت گیری در صدور گواهینامه ها، گسترش عرض جاده ها، افزایش جرایم تخلفات رانندگی، علامت گذاری خیابان ها و جاده ها، افزایش ماموران پلیس و تصویب قوانین جدید و نظایر آن.

*** مرگ سالانه 20 هزار نفر در تصافات موضوع ساده ای نیست

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اینکه جان حدود 20هزار انسانی که هر سال در تصادفات کشورمان از بین می روند، موضوع ساده ای نیست، اظهار کرد: این موضوع آثار و تبعات اجتماعی بسیاری برای خانواده های جان باختگان در پی دارد.

ˈمهرداد بائوج لاهوتیˈ پیشتر افزود: عامل مهم این حوادث، سهم زیاد حمل و نقل جاده­ای در حمل و نقل کشور و نیز مشکلاتی است که جاده های کشورمان دارند.

وی با اعلام اینکه عامل مهم دیگر نقص فنی وسایل نقلیه است، تاکید کرد: عمر ناوگان حمل و نقل عمومی برابر قانون باید زیر 10 سال باشد، در حالی که عمر اتوبوس های ما به طور متوسط 14 سال است و از ایمنی لازم برخوردار نیستند.

** 50 درصد نقاط حادثه­ خیز جاده ­ها رفع مشکل نشده ­است

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با اشاره به این که اگر 40 مسافر را صدها کیلومتر سوار یک اتوبوس فرسوده می کنیم، هر لحظه باید احتمال بدهیم که این اتوبوس دچار حادثه شود، اظهار کرد: البته عمر کامیون هایی که در بسیاری از موارد عامل تصادف در جاده ­های کشورمان هستند، به طور متوسط به 19 سال می رسد.

لاهوتی با بیان اینکه هزاران نقطه حادثه ­خیز در جاده های کشورمان وجود دارد که مشکل آنها باید برطرف شود، تصریح کرد: هر ثانیه احتمال دارد افراد جان خود را در این جاده ها از دست بدهند، چرا که 50 درصد نقاط حادثه­ خیز جاده های کشورمان هنوز رفع مشکل نشده است.

وی با تاکید بر اینکه بسیاری از خطاهای انسانی به عدم آموزش بر می گردد، اضافه کرد: وقتی یک شرکت مسافربری جان افراد بسیاری را در دست می گیرد، باید هم وسیله نقلیه و هم راننده­ آن وسیله را از مبدا تا مقصد کنترل کند.

*** خانواده­ های جان باختگان تصادفات با مشکلات بسیاری مواجه­ اند

لاهوتی با بیان اینکه نباید رویکردمان برای حل این مسائل صرفا محدود به دولت و منابع دولتی باشد، تصریح کرد: به این منظور باید بخش خصوصی را به عنوان یک عامل مهم و موثر باور کرده و آن را وارد صحنه کنیم.

وی با تاکید بر اینکه برای سال آینده ردیف بودجه قابل توجهی از سوی نمایندگان مجلس برای بخش حمل و نقل جاده­ای در نظر گرفته شده، خاطر نشان کرد: امیدواریم متولیان حمل و نقل جاده­ ای بتوانند از این بودجه به خوبی استفاده کرده و بخشی از مسائل و مشکلات موجود در این بخش را با آن حل و فصل کنند.

***برای کاهش خطر تصادف به چه نکاتی در حین رانندگی توجه کنیم

تصادفات رانندگی اولین عامل مرگ و میر در سنین بچگی، نوجوانی و جوانی است، جدای از خطر مرگ، هر ساله تعداد چند برابر کسانی که به دنبال تصادف وسایل نقلیه فوت می کنند، مجروحان این تصادفات هستند.

آسیب هایی به دنبال تصادف وسیله نقلیه نه تنها می تواند آثار جبران ناپذیری بر زندگی سالم و مستقل فرد تا آخر عمرش داشته باشد بلکه آمار بالای تصادفات موجب تحمیل فشارهای شدید مالی بر اقتصاد بهداشتی جامعه می شود.

هر روز پزشکان ارتوپد شاهد قربانیان تصادفاتی هستند که تصمیم گرفته اند رانندگی کنند ولی اصول آن را رعایت نکرده اند.

با رعایت قوانین ترافیکی، رانندگی اصولی، حفظ اتومبیل در وضعیت فنی مناسب، بستن کمربند ایمنی، رانندگی نکردن در حالت خواب آلودگی و استفاده نکردن از تلفن همراه در حین رانندگی می توان تا حد زیادی احتمال تصادف رانندگی را کاهش داد.

***از کمربند ایمنی استفاده کنید

از آنجا که حین تصادف، احتمال پرتاب شدن به بیرون اتومبیل در کسانی که کمربند ایمنی نبسته اند 10 برابر است، احتمال مرگ یا جراحت بعد از تصادف در کسانی که از کمربند ایمنی استفاده نکرده اند دو برابر می شود.

بعضی افراد فکر می کنند استفاده از کمربند ممکن است آنها را در موقع تصادف یا اگر آتش سوزی در اتومبیل رخ دهد یا اتومبیل در رودخانه ای بیفتد در داخل اتومبیل گیر بیندازد، این فکر غلط است.

طبق آمار، گیر کردن در اتومبیل فقط یک دهم درصد از کل مرگ و میرهای حین تصادفات است. بیشتر کسانی که در حین تصادف کمربند نبسته اند و از ماشین به بیرون پرتاب شده اند می میرند و اکثر آنها از پنجره جلویی ماشین به بیرون پرتاب می شوند.

اکثر تصادفات رانندگی در سرعت های زیر 60 کیلومتر اتفاق می افتد، حتی در سرعت 20 کیلومتر در ساعت هم گزارش فوت در کسانی که کمربند ایمنی نبسته اند گزارش شده است.

***نمایندگان مجلس دغدغه تصادفات را دارند

سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه نمایندگان دغدغه جدی برای موضوع تصادفات را دارند، گفت: ایمنی راه ها و امدادرسانی سریع در جاده ها هنگام تصادف، طبق قانون مجلس تصویب شده است.

دکتر ˈایرج عبدیˈ در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا افزود: به همین منظور در برنامه پنجم توسعه کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید نسبت به تامین ایمنی راهها با تجهیز پایگاه های امدادی بین جاده ها اقدام کند، تا از این طریق بتوان بخشی از مشکلات ناشی از تصادفات در جاده ها را کاهش داد.

وی تصریح کرد: همچنین قانون افزایش جریمه ها برای ممانعت از رفتارهای غیرقانونی برخی رانندگان از دیگر قوانین تاثیرگذار در راستای کاهش آمار تصادفات بوده است.

***چند طرح جدید برای کاهش تصادفات در مجلس شورای اسلامی در دست اقدام است

سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: به منظور کاهش تصادفات چند طرح جدید از سوی مجلس شورای اسلامی در دست اقدام است اما هنوز هیچکدام از این طرح ها به قانون تبدیل نشده است.

وی تجدیدنظر در بحث کارگروه ایمنی راهها و موضوع مدیریت صحنه تصادفات را از جمله این طرح های جدید عنوان کرد و گفت: با این اقدامات می توان به کاهش آمار تصادفات در جاده ها امیدوار شد.

عبدی اضافه کرد: برای کنترل تصادفات قوانین خوبی در کشور وجود دارد.

***تخصیص اعتبارات مناسب برای خرید بالگرد و ناوگان آمبولانسی کشور

سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از این گفت و گو گفت: امسال رقم های اعتباری خوبی برای موضوع امداد هوایی و خرید بالگرد و ناوگان آمبولانسی توسط وزارت بهداشت تخصیص داده شده است.

وی بدون اشاره به میزان اعتبارات تخصیصی به این بخش ها گفت: خرید بالگرد و تجهیز ناوگان آمبولانسی نیز می تواند کمک شایانی به بحث کاهش آمار تصادفات داشته باشد.

***روی موضوع فرهنگ سازی در حوزه رانندگی بیشتر کار شود

عبدی با اشاره به اینکه اکنون موضوع فرهنگ سازی در زمینه رانندگی و کاهش آمار تصادفات با مشکل مواجه است، گفت: باید روی فرهنگ سازی در حوزه رانندگی بیشتر کار شود.

وی تصریح کرد: مدیریت مسائل اجتماعی مثل مسافرت ها و ساماندهی تعطیلات باید از سوی مردم به خوبی برنامه ریزی شود تا بدون هرگونه مشکلی از جمله تصادف این مسائل به ویژه در ایام تعطیلات نوروز سپری شود.

سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه ارائه آموزش به رانندگان و ایجاد مهارت های بهتر در رانندگان می تواند در کاهش تصادفات تاثیر داشته باشد، گفت: در صورتی که در آیین نامه راهنمایی و رانندگی نیز موضوع فرهنگ سازی و ارائه مهارت های لازم به رانندگان تدوین شود، می تواند در این زمینه تاثیرگذار باشد.

*** راهکارهای کاهش تصادفات

تصادفات رانندگی منجر به جرح، مرگ، معلولیت و درد، کاهش بهره وری، سوگواری، مشکلات اجتماعی و روانی و همچنین تخریب گسترده اموال می شود؛ در حالی که برنامه ریزی مناسب در حمل و نقل می تواند بر افزایش سطوح ایمنی و کاهش میزان موارد یاد شده تاثیر مستقیم داشته باشد.

بحران ایمنی معابر، مرگ ومیرها، آسیب ها و هزینه های ناشی از حوادث رانندگی یکی از چالش های مهم سلامت، بهداشت عمومی و توسعه کشورهاست و قربانیان اصلی آن افرادی هستند که اغلب آنها در سنین 15 تا 44 ساله و به ویژه جوانان هستند.