شهرداری که مترو نساخت، مدعی حل مشکل آلودگی هوا شد

شهردار تهران می‌گوید حاضر است مسئولیت کاهش آلودگی هوا را برعهده بگیرد. محمدباقر قالیباف می‌گوید برخلاف تصور بسیاری که فکر می‌کنند مشکل آلودگی هوا قابل حل نیست مشکل آلودگی هوا قابل حل است و شهرداری در این زمینه «بررسی‌های دقیقی انجام داده و برنامه مدونی» برای کاهش آلودگی هوا دارد. این گفته‌های قالیباف در حالی است که شهرداری اولین و مهم‌ترین وظیفه خود درباره آلودگی هوا یعنی ساخت مترو را انجام نداده است.

خبرگزاری میراث فرهنگی – گروه شهری – شهرداری تهران در 9 سال گذشته اولویت کاری خود را ساخت مترو اعلام کرده است اما هرجا به ساخت مترو رسیده از نبود اعتبارات دولتی شکایت کرده و حالا هم تحریم‌های بین‌المللی را مشکل خود می‌داند. در همان حال که شهرداری از نبود اعتبارها شکایت می‌کند برای ساخت 7 کیلومتر از طبقه دوم بزرگراه صدر بیش از 3 هزار میلیارد تومان هزینه کرده است.

شهردار تهران در حالی از وجود مطالعات و برنامه مدون درباره کاهش آلودگی هوا صحبت می‌کند که بر اساس برنامه‌های کاهش آلودگی هوا مهم‌ترین وظیفه شهرداری توسعه حمل و نقل عمومی است. بر اساس چشم‌اندازه 20 ساله تهران در سال 1404 باید 75 درصد از مسافرت‌های دورن شهری در پایتخت از طریق حمل و نقل عمومی انجام شود که سهم مترو از آن 30 درصد است.

شهردار تهران سال‌ها است که قول داده سالی حداقل 15 کیلومتر مترو بسازد. آمار نشان می‌دهد که شهرداری در تمام این سال‌ها بیش از 7 کیلومتر مترو را به بهره‌برداری نرسانده است و شهرداری به وظیفه خود در این زمینه عمل نکرده است.

قالیباف همچنان اصرار دارد که می‌تواند مدیریت کاهش آلودگی هوا را عهده دارد شود اما رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر معتقد است شهرداری فعلا باید «در حد و حیطه اختیارت‌اش» نقش بازی کند چرا که آنچه شهردار تهران می‌گوید «بحث گسترده‌ای» است که نیاز به قوانین و اعتبارت مشخص دارد هرچند باید روزی «مدیریت متمرکز» برای کاهش آلودگی هوا ایجاد شود.

محمد حقانی در گفتگو با CHN می‌گوید بهتر است شهرداری در حیطه‌ای که ید قدرت‌اش است نقش بازی کند و «محور برنامه‌ها و اعتبارات‌اش» را به سمت و سوی کاهش آلودگی هوا ببرد. به گفته او آنچه مدیریت شهری می‌تواند انجام دهد این است که در برنامه 5 ساله پیش‌رو «محور اصلی بودجه و اعتبارات‌اش را بر توسعه حمل و نقل عمومی به ویژه مترو» قرار دهد.

شهردار تهران مدعی است برای حل آلودگی هوا برنامه مدون دارد. اصلی‌ترین برنامه تمام کشورهای دنیا برای کاهش آلودگی هوا ساخت مترو است. شهرداری همین چند ماه پیش متمم بودجه 3 هزار میلیارد تومانی به شورا تقدیم کرد که فقط 50 میلیارد از آن سهم ساخت مترو بود. شورای شهر این سهم را به 350 میلیارد تومان افزایش داد اما حقانی می‌گوید باید از آقای قالیباف پرسید که چرا از این حجم انبوه درآمد فقط 50 میلیارد تومان برای مترو در نظر گرفته است؟

رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران می‌گوید شهرداری تا امروز «توجه کافی به توسعه مترو نداشته است» اما به اعتقاد او شورای شهر در دور جدیدش تاکید دارد که این 3 خط مترو یعنی خط‌های 3، 6 و 7 که «معطل‌اند و کاری روی آنها انجام نمی‌شود» سریع‌تر ساخته شوند تا در 5 سال آینده تهران حداقل 150 کیلومتر مترو داشته باشد.

حقانی می‌گوید برای شورای شهر تهران دیگر بهانه‌های مانند کمبود اعتبارها و تحریم‌ها برای بی‌توجهی به مترو قابل قبول نیست و سمت و سوی شورای شهر بر «کاهش آلودگی هوا و مسائل زیست محیطی» است و باید عمده بودجه شهرداری در سال‌های آینده برای ساخت مترو به کار برده شود.

برخی اعضای شورای شهر تهران معتقدند در سال‌های گذشته برخی از پروژه‌ها و سیاست‌های شهرداری «شو تبلیغاتی» بوده‌اند. این پروژه‌های نمایشی با انگیزه‌ها و آرزوهای سیاسی محمدباقر قالیباف گره خورده‌اند. بعد از شکست دوباره قالیباف در انتخابات ریاست جمهوری این امیدواری وجود داشت که انگیزه‌های سیاسی و پروژه‌های تبلیغاتی و نمایشی در شهرداری کمتر شود. اما ادعای شهردار تهران برای پذیرش مسئولیت کاهش آلودگی هوا در حالیکه شهرداری به اصلی‌ترین وظیفه‌اش در این زمینه عمل نکرده، گویا آرزوی خداحافظی سیاست از برنامه‌های شهرداری تهران را دست‌نیافتنی کرده است.