سال‌های دشوار دانشگاه

روزنامه ابتکار: پس از حضور محمود احمدي نژاد در ساختمان رياست جمهوري تحولات مربوط به دانشگاه‌هاي کشور، با اخبار نگران کننده اي همراه بود. اخراج و بازنشستگي پيش از موعد دانشگاه، ستاره دار شدن برخي دانشجويان، ايجاد محدوديت‌هاي بي سابقه براي تشکل‌هاي دانشجويي و جذب افراد نالايق در هيات علمي و پذيرش بي ضابطه دانشجويان در مقاطع تحصيلات تكميلي از آن جمله بوده است. اقدامات برخي از روساي دانشگاه‌ها در هشت سال گذشته به گونه اي بوده است که اعتراضات اساتيد و دانشجويان را به دنبال داشته، اما نه تنها متوقف نشده بلکه گاه با حمايت وزارت علوم نيز شدت پيدا کرده است. فرارو در گزارشي نوشته است:در تازه ترين اقدام صدرالدين شريعتي، رئيس دانشگاه علامه طباطبايي در روزهاي پاياني تصديگري خود 100 تن از دانشجويان دوره دكتري را خارج از رويه‌هاي متعارف در هياتهاي علمي جذب كرده است. پذيرش و دفاع از رساله اين دانشجويان نيز با اقداماتي غير قانوني همراه بوده است.
رفتار پادگاني و استخدام‌هاي غيرعلمي
دكتر مصطفي شريف استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي در گفت وگو با فرارو گفت: « مديريت دانشگاه به عنوان نهادي كه افراد در بالاترين سطوح تحصيلات در آن فعاليت دارند بايد با مديريت يك پادگان، كارخانه و مزرعه متفاوت باشد.»دكتر شريف افزود: «برخورد منطقي، علمي و غير خودسرانه لازمه مديريت بر يك چنين نهادي است. با دركنارنهادن اين ويژگي‌ها و نگاه به هشت سال گذشته مي‌توان اتفاقات وحشتناكي را در دانشگاه ذكر كرد. استخدام‌هاي بي ضابطه، تصميمات غير شفاف، رفتار به اصطلاح پادگاني، پرونده سازي در خصوص اساتيد به نام و متشخص و يا خانه نشين كردن بسياري از آنها از جمله اين اتفاقات است.»اين استاد دانشگاه تاكيد كرد: «در سالهاي گذشته برخي تصميمات در زمان‌هايي گرفته شده است كه افراد مربوط به آن در دانشگاه حضور نداشته اند. بسياري از تصميمات يك جانبه و بدون امكان هيچ نقد و نظري اعلام شده است. بسياري از افراد عليرغم بخشنامه وزارت علوم بدون داشتن مدرك دكتري عضو هيات علمي دانشگاه شده و در مقابل نيروهاي جوان و مستعد از دانشگاه كنار گذاشته اند.» وي گفت: «استخدام افراد در هيات علمي بايد بر اساس ويژگي‌هايي باشد كه فرد بر آن اساس توانايي تدريس داشته باشد. اين ويژگي‌ها در سالهاي قبل به هيچ وجه مورد نظر نبوده است. علاوه بر اين محروميت دانشجويان از تحصيل و محدوديت فعاليت‌هاي دانشجويي و دلمردگي فضاي علمي از تبعات اين شرايط در سالهاي گذشته بوده است.»
چگونگي بازنشستگي برخي اساتيد
شريف درباره کيفيت بازنشستگي اساتيد دانشگاه اظهار کرد: «شخصا با تعدادي از اين افراد در خصوص بازنشستگي شان صحبت كرده ام. آنها در پاسخ، ترس از آبرو و بي احترامي را دليل درخواست بازنشستگي عنوان كرده اند. در اين سالها بسياري از اساتيد مجبور به درخواست بازنشستگي شده اند. علاوه براين نيروهاي جوان مستعدي نيز از دست رفته اند.»وي با ذكر موردي گفت: « آقاي دكتر جعفر جوزاني از اساتيد بورسيه اي بود كه با هزينه دانشگاه مقطع دكتري را به پايان برد. وي پس از يك سال تدريس در دانشگاه علامه بدون هيچ گونه حق التدريسي از دانشگاه كنار گذاشته شد. پس از آن ايشان در دانشگاه معتبر «مني توبا» كشور كانادا مشغول به كار و در سال 2012 پژوهشگر برتر اين دانشگاه شد.»
خروج اساتيد از کشور
دكتر علي قنبري استاد دانشگاه تربيت مدرس نيز در اين خصوص گفت: «در اين سالها تعداد زيادي از اساتيد شايسته بازنشست شدند و يا از كشور رفتند. علاوه بر اين برخي از دانشجويان در مقاطع تحصيلات تكميلي بدون ضابطه وارد دانشگاه شدند. اين موارد كيفيت آموزش را كاهش داده است و نهايتا موجب كم اعتبار شدن دانشگاه‌ها شد. »دكتر قنبري افزود: «علاوه بر جذب بي حساب و كتاب دانشجو در مقاطع تحصيلات تكميلي در چند سال گذشته متاسفانه در مواردي برخي از اساتيد بدون ضابطه و بدون گذراندن فرايندهاي علمي جذب هيات علمي شدند. اين افراد بعضا از سوي روساي دانشگاه به گروه‌هاي علمي تحميل شده اند.»اين استاد دانشگاه تصريح كرد: « انتظار مي‌رود كه دولت جديد كه به عنوان دولت تدبير و اميد مطرح و قائل به روش‌هاي علمي و منطقي است با افرادي كه بدون ضابطه وارد فضاي دانشگاه شده اند برخورد قانوني انجام دهد.»
شيوه جذب مدرس در دانشگاه
دكتر مهدي تقوي استاد پيشكسوت اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي نيز با اشاره به شيوه‌هاي جذب مدرس در دانشگاه در گفت وگو با فرارو گفت: «42 سال پيش، پس از آنكه از دانشگاهي در انگلستان فارغ التحصيل شدم، براي تدريس به مدرسه عالي دختران (دانشگاه الزهرا كنوني) رفتم. در آن زمان رئيس مدرسه خود از دانش آموختگان دانشگاه در انگلستان بود.»دكتر تقوي ادامه داد: «به دليل تعدد فارغ التحصيلان از دانشگاه‌هاي خارجي و تعداد كم دانشگاه در ايران پس از يك هفته تدريس آزمايشي و استقبال دانشجويان از ميان ديگر رقبا انتخاب شدم. اما اين انتخاب قطعي نبود بلكه به عنوان حق التدريس مشغول به كار شدم.»وي گفت: «عليرغم آنكه تعدادي از دانشجويان مستعد قديمي در اين مدت جذب هيات علمي شده اند اما متاسفانه به دليل حضور افرادي در كنار رياست دانشگاه، جذب هيات علمي در مواردي با كاستي‌هايي همراه بوده است.»

دشواري‌هاي يک دانشگاه خاص
گروه سياسي- وضعيت دانشگاه علامه طباطبايي به عنوان تنها دانشگاه علوم انساني کشور در سال‌هاي گذشته نگراني برخي از دانشگاهيان و اساتيد را برانگيخته بود. حجت الاسلام صدرالدين شريعتي که پيش از انتصاب جنجالي آيت الله عميد زنجاني به رياست دانشگاه تهران، در صندلي رياست دانشگاه علامه قرار گرفت، اعتراض‌هاي بسياري را برانگيخت. سايت خبري و تحليلي فرارو در گزارشي با عنوان« کودتاي شريعتي» به توصيف اين سالهاي دشوار پرداخته است. در اين گزارش آمده است: رئيس دانشگاه علامه طباطبايي در امتداد اقدامات هشت ساله اخير خود در اين دانشگاه اقدام به اخراج و بازنشسته کردن بسياري از اساتيد باتجربه دانشگاه کرده است. دانشگاه علامه طباطبايي که در پايان دوره اصلاحات يکي از موفق ترين دانشگاه‌هاي کشور به حساب مي‌آمد، اکنون بنا به گفته بسياري از دانشجويان و اساتيد اين داشنگاه به يک”خرابه" تبديل شده است. شريعتي در گام اول به پاکسازي مديريتي پرداخت، در گام دوم به پاکسازي تشکل‌ها پرداخت، گام سوم پاکسازي دانشجويان بود. اين ارمغان چهار سال اول شريعتي بود. او در فضاي دانشگاه انقلاب ايجاد کرد حتي فضاي محيطي دانشکده را هم تغيير داد. طرح تجميع دانشگاه را با سرعت پيگيري نمود. از دلارهاي نفتي حداکثر استفاده را کرد تا بتواند دانشگاه را در دهکده المپيک جمع کند و از مرکز به حاشيه ببرد. در چهار سال اول رياست شريعتي بر دانشگاه علامه با ايجاد تغييرات ساختاري و مديريتي نظارت بر تشکل‌هاي دانشجويي افزايش يافت. با افزايش نظارت، برخورد با فعالان دانشجويي اوج گرفت. او قطعا رکورد دار صدور حکم تعليق براي دانشجويان است. به گونه اي که برخي از اين احکام تعليق آنقدر سنگين بودند که باعث مي‌شد سنوات دانشجو به پايان برسد و خود به خود آن دانشجو از دانشگاه اخراج شود.شريعتي از چوب تعليق براي تنبيه همه دانشجويان استفاده مي‌کرد. او دانشجوبان بسيجي را هم اين گونه ادب مي‌کرد. به گونه اي که در يک مورد چند فعال بسيج دانشجويي با حکم تعليق روبه رو شدند. صدرالدين شريعتي با افزايش حوزه اختيارات حراست و کميته انضباطي و اتخاذ سياست”مشت آهنين" توانست بخشي از دانشجويان را ساکت کند و دانشجويان پر سرو صدا را هم از دانشگاه تصفيه نمايد. فضايي را که رئيس دانشگاه علامه طباطبايي به وجود آورده بود باعث اعتراض بسيج دانشجويي دانشگاه هم شد به گونه اي که در سال 88 اين تشکل با انتشار نامه اي خطاب به احمدي نژاد رئيس جمهور وقت اعتراض شديد خود را به مديريت دانشگاه اعلام کرد. در اواخر دوره دولت نهم شريعتي برخورد با اساتيد دانشگاه را کليد زد. اين اقدام در راستاي اسلامي کردن دانشگاه بود. او بسياري از اساتيد برجسته دانشگاه علامه را بازنشسته کرد و به جاي آن‌ها فارغ التحصيلان جوان دوره دکترا را که از فيلتر او گذشته بودند جايگزين اساتيد با تجربه نمود. شريعتي در کنار منحل کردن گروه توسعه 12 استاد دانشکده اقتصاد را هم بازنشسته کرد که در ميان آن‌ها نام محمد ستاري فر رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي دولت اصلاحات نيز ديده مي‌شد. شريعتي تصفيه اساتيد را در دانشکده‌هاي ديگر نيز ادامه داد به گونه اي که محمد شريف از دانشکده حقوق، پرويز پيران از دانشکده علوم اجتماعي، مرتضي مرديها از دانشکده ادبيات و... را اخراج کرد و بسياري را ممنوع التدريس و يا بازنشسته نمود. موضوع تفکيک جنسيتي دانشگاه‌ها براي اولين بار در علامه طباطبايي مطرح شد.گام بعدي حذف برخي رشته‌هاي تحصيلي بود که در سال 90 براي اولين بار صورت پذيرفت.