چنارهای ولیعصر تا 10 سال دیگر خشک می‌شوند

روزنامه بهار: در روزهای اخیر انتشار عکس‌هایی از قطع چنارهای کهنسال در خیابان ولیعصر، موجی از اعتراض را در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های مختلف برانگیخت. اگرچه سازمان پارک‌ها و فضای سبز تهران مدعی است که این چنارها از قبل خشکیده بودند اما روند نابودی چنارهای طولانی‌ترین و خاطره‌انگیزترین خیابان پایتخت به چنان مرز نگران‌کننده‌ای رسیده که حتی قطع یک چنار - ولو این‌که خشکیده باشد - موجب برانگیخته شدن شدید افکار عمومی می‌شود.
دکتر نعمت‌الله خراسانی، استاد گروه محیط‌زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران و عضو اتاق فکر سازمان پارک‌ها، در این‌باره به پایگاه خبری شهر الکترونیک درباره پوک شدن و پوسیدن درختان خیابان ولیعصر می‌گوید: برحسب اولویت مهم‌ترین دلایلی که برای پوک شدن و پوسیدن درختان ولیعصر وجود دارد یکی برج‌سازی است و دیگر نوسازی ساختمان‌های موجود که در طول عملیات نوسازی، گچ و آهک پای درختان ریخته می‌شود یا کامیون‌هایی با وزن بسیار زیاد، مصالح سنگینی را در پای آن‌ها خالی می‌کنند. آلودگی هوا و در این چندساله و پدیده ریزگردها نیز عامل بعدی است؛ چون این آلودگی‌ها روی برگ‌ها رسوب می‌کنند و توان درخت برای جذب گازکربنیک را کاهش می‌دهند.
او ادامه می‌دهد: گاهی هم بعضی درختان تعمدا خشک می‌شوند؛ مثلا مغازه‌داران برای این‌که تابلوی فروشگاهشان بهتر دیده‌ شود، درختان را به طرق مختلف مسموم می‌کنند. هفت هشت سال پیش ما درختان سالم را شناسایی کردیم اما یک ماه بعد متوجه شدیم که بعضی‌شان کاملا خشک شده‌اند. متاسفانه با وجودکوششی که کردیم و نمونه‌برداری از آب و خاک، نتوانستیم مسموم شدن این درختان را ثابت کنیم و فقط سازمان پارک‌ها به فروشگاه‌های آن اطراف درباره خشکاندن درختان هشدار داد.
استاد گروه محیط‌زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران در پاسخ به این پرسش که آیا این پوک شدن‌ها و پوسیدن‌ها بر اثر بیماری خاصی است؟ اظهار کرد: چنار بیماری یا آفت خاصی ندارد. وقتی شرایط برای این درخت نامناسب می‌شود، مثلا وقتی ریشه آن‌ها آسیب می‌بیند یا آب کافی به ریشه نمی‌رسد، درخت ضعیف می‌شود و آن وقت است که بعضی آفات مثل سوسک‌های چوب‌خوار به آن هجوم می‌آورند. درباره چنارهای خیابان ولیعصر باید گفت که ضعیف شدن این درختان بیش از همه به‌دلیل بلندمرتبه‌سازی‌های اطراف است. می‌دانیم که برای ساختن یک برج گاهی زمین را 30 تا 40 متر گودبرداری می‌کنند. این کار تمام رطوبت زمین اطراف را از بین می‌برد و باعث خشک شدن درختان می‌شود؛ به‌گونه‌ای که حتی آب باران و آبیاری نیز نمی‌تواند رطوبت ازدست‌رفته را جبران کند. وی درباره رفع مشکلات درختان خیابان ولیعصر می‌گوید: حدود 10 سال پیش جلسه‌ای با حضور سازمان پارک‌ها و شهردارانی که خیابان ولیعصر در محدوده شهرداری آن‌ها واقع شده، تشکیل شد. آن‌ها از ما خواستند که سه طرح ضربتی، میان‌مدت و بلندمدت را برای حفظ چنارها آماده کنیم. طرح ضربتی ما این بود که تمام درختان خشکیده و در معرض سقوط به‌سرعت شناسایی و قطع شوند تا هم برای مردم خطری نباشد و هم خیابان نازیبا نشود.
به گفته دکتر خراسانی، از میدان راه‌آهن تا میدان تجریش تقریبا 18 یا 19 کیلومتر فاصله است. چنارهایی که ابتدا در این فاصله غرس شدند، 24‌هزار اصله بودند اما براساس آماری که سه یا چهار سال پیش گرفتیم، متوجه شدیم که تنها شش تا هفت‌هزار چنار باقی‌مانده است.
او در پاسخ به این پرسش که با توجه به شرایط کنونی و در صورت تداوم وضع حاضر، خیابان ولیعصر و چنارهایش را در 10 سال آینده چگونه تصویر می‌کنید؟ گفت: گفتنش برایم ناخوشایند است اما به نظرم با این شرایط تا 10 سال دیگر، 80 تا 90‌درصد درختانی که از قبل در خیابان ولیعصر بوده‌اند، از بین می‌روند اما اگر از این درختان جوان که تازه کاشته‌اند، به خوبی حفاظت کنند، تعداد قابل توجهی باقی خواهند ماند وگرنه این‌ها نیز از بین می‌روند.