سومديريت در كمين حيات وحش خراسان شمالی

قرخود؛ جولانگاه شكارچيان غيرمجاز

بجنورد - جولان تقريبا آزادانه شكارچيان غيرمجاز در منطقه حفاظت شده قرخود در خراسان شمالي و سير قهقرايي حيات وحش شاخص اين منطقه، دوست داران و فعالان محيط زيست را نگران كرده است.به گزارش مهر، استان خراسان شمالي در شمال شرق کشور دو ميليون و 800 هزار هکتار وسعت دارد که 194 هزار و 141 هکتار آن تحت پوشش مديريت اداره کل حفاظت محيط زيست قرار دارد.مناطق تحت پوشش مديريت حفاظت محيط زيست خراسان شمالي شامل دو پارک ملي سالوک و ساريگل، مناطق حفاظت شده سالوک، ساريگل، قرخود، گلول و سراني و پناهگاه حيات وحش مياندشت جاجرم است.منطقه حفاظت شده قرخود با مساحت 43 هزار و 778 هكتار در حوزه شهرستان مانه و سملقان و هم مرز با پارک ملي گلستان واقع شده و گونه‌هاي شاخص جانوري چون قوچ و ميش اوريال، کل و بز، پلنگ، گرگ، گراز، خرس قهوه‌اي، آهو، کفتار، روباه، شغال، خرگوش، تشي، انواع گربه‌هاي وحشي، سمور و سنجاب و پرندگاني مانند کبک، تيهو، سياه سينه، انواع کبوتر و انواع پرندگان شکاري دارد.
رنجي كه از سوء مديريت مي‌بريم
در حالي كه مديران محيط زيست خراسان شمالي در مصاحبه با رسانه‌ها همواره از افزايش شمار گونه‌هاي شاخص حيات وحش استان خصوصا قوچ و ميش و آهو در طي سال‌هاي اخير خبر مي‌دهند، فعالان زيست محيطي حرف ديگري دارند.آنها با استناد به صحبت‌هاي خود مديران محيط زيست استان و نيز حضور پياپي در مناطق تحت حفاظت به منظور مشاهده گونه‌هاي جانوري مي‌گويند كه جمعيت حيات وحش خراسان شمالي خصوصا گونه‌هاي قوچ و ميش و كل و بز در غالب مناطق حفاظت شده استان به طرز چشمگيري كاهش يافته است.آنان از جولان تقريبا آزادانه شكارچيان غيرمجاز در اين مناطق مي‌گويند و اظهار مي‌كنند كه شكار بي رويه در كنار سوء مديريت سبب شده تا مشاهده شكارچيان از مشاهده گونه‌هاي جانوري در اين مناطق بسيار راحت تر باشد.در اين ميان وضع منطقه حفاظت شده قرخود بسيار بحراني تر از ديگر مناطق و پارك‌هاي استان است، جولان آزادانه شكارچيان و برخواستن صداي شليك گلوله از جاي جاي در اين منطقه، ديگر حتي داد شكارچيان قديمي و كمي منصف گذشته را نيز درآوده است.آنان مي‌گويند اگر اين وضع به همين منوال ادامه يابد به يقين تا چند سال ديگر در سرتاسر منطقه حفاظت شده قرخود مشاهده يك راس قوچ و ميش هم امكان پذير نخواهد بود، بلايي كه هم اكنون تقريبا بر سر بز كوهي در اين منطقه آمده است.مشاهدات شكارچيان، سركشي كوهنوردان و گفته‌هاي ماموران محيط زيست مبني بر كاهش فاحش رد پاي حيات وحش در منطقه و حتي در جوار آبشخورها همه و همه گواه از اين دارد كه مدت‌هاي مديدي است آب خوش از گلوي حيات وحش منطقه حفاظت شده قرخود پايين نرفته است.فعالان زيست محيطي معتقدند در سال‌هاي اخير و با تغيير مديريت اين منطقه حفاظت شده، روند نابودي حيات وحش در قرخود سير صعودي به خود گرفته، چرا كه به واسطه عدم ارتباط مناسب و سازنده بين ماموران محيط زيست با مردم محلي و از طرف ديگر سوء مديريت در اين منطقه حفاظت شده، شكارچيان جري تر شده و هر وقت كه اراده كنند بند پوتين‌هاي خود را محكم كرده، اسلحه غالبا غيرمجاز را بر دوش انداخته و به سوداي شكار به كوه و بيابان مي‌زنند.بنا به گفته خود شكارچيان، جولان آنها در منطقه قرخود به گونه اي است كه حتي به خود اجازه مي‌دهند پس از شكار قوچ و ميش، در داخل منطقه آتش افروخته و در همان جا دلي هم از عزا درآوردند، مطمئن از اينكه ماموران آنقدرها به خود زحمت كوهنوردي نمي‌دهند.آنان مي‌گويند ماموران حفاظت محيط زيست در اين منطقه، خيلي كه هنر كنند ماموران يخچال مي‌شوند، يعني در برخي مواقع به واسطه اطلاعات رسيده، به منزل شكارچيان مي‌روند و لاشه شكار را از يخچال بيرون مي‌آورند.
رشد شمار حيات وحش در خراسان شمالي!
مديرکل حفاظت محيط زيست خراسان شمالي با اشاره به انجام سرشماري دوره‌اي در مناطق حفاظت شده اين استان طي سنوات مختلف مي‌گويد: در آخرين سرشماري حيات وحش انجام شده در پارك‌ها و مناطق حفاظت شده استان، جمعيت آهو در پناهگاه حيات وحش مياندشت جاجرم 799 رأس بوده است، حسين آبسالان اظهار مي‌كند: اين تعداد نسبت به زمان سرشماري سال گذشته پاييز سال گذشته 61 درصد رشد داشته است.وي همچنين به سرشماري جمعيت حيات وحش در پارک ملي و منطقه حفاظت شده ساريگل اسفراين اشاره مي‌كند و مي‌گويد: هزار و 34 راس آهو در اين مناطق توسط محيط‌بانان شناسايي شده که 42 درصد نسبت به مدت قبل خود رشد دارد.آبسالان شمار جمعيت حيات وحش(آهو) در پارک ملي و منطقه حفاظت شده سالوک اسفراين را يک هزار و 475 رأس ذکر كرده و تصريح مي‌كند: اين تعداد نسبت به سال قبل خود به بيش از دو برابر افزايش يافته است.به گفته وي، در منطقه حفاظت شده قرخود نيز 110 رأس آهو سرشماري شده که نسبت به سال گذشته صرفاً 29 رأس رشد تعداد آهوان را در اين منطقه شاهد بوده ايم.مديرکل حفاظت محيط زيست خراسان شمالي يادآور مي‌شود: سرشماري جمعيت حيات وحش در منطقه حفاظت شده گلول و سرآني شيروان نيز انجام شد که در اين سرشماري 633 رأس آهو سرشماري شده و بر اين اساس جمعيت آهوان در اين منطقه نيز با رشد 73 درصدي نسبت به سال قبل مواجه بوده است.
افزايش شكار در سايه كمبود نيروهاي حفاظتي يا...
فرمانده يگان حفاظت محيط زيست خراسان شمالي چندي پيش در گفت وگو با خبرنگار مهر، کمبود نيروي انساني را مهمترين دليل تداوم پديده شکار غيرمجاز در استان مي‌داند.رضا شکاريان با بيان اينکه در زمينه جلوگيري از شکار غيرمجاز علاوه بر کمبود نيروهاي حفاظتي، از نظر امکانات نيز شکارچيان از ماموران مجهزتر هستند، مي‌افزايد: به طور مثال در حال حاضر در منطقه مياندشت جاجرم موتورسيکلت‌هاي شکارچيان بسيار بهتر و سريعتر از موتورسيکلت‌هاي در اختيار ماموران است و شکارچيان با دارا بودن موتورهاي قاچاق خارجي و با توجه به کويري بودن منطقه به راحتي از چنگ ماموران مي‌گريزند.وي اظهار مي‌کند: از نظر اسلحه نيز با توجه به فراواني سلاح غيرمجاز در دست مردم، به تبع اين فراواني سلاح، افرادي نيز کوله پشتي‌هاي خود را بسته و براي شکار به کوه و بيابان مي‌زنند.فرمانده يگان حفاظت محيط زيست خراسان شمالي گريزي نيز به مفاد قانوني برخورد قضايي با متخلفان زيست محيطي مي‌زند و با گلايه از عدم بازدارندگي کافي اين قوانين مي‌گويد: جريمه‌هاي مالي و شرايط قضايي براي متخلفين زيست محيطي از سال 84 تاکنون تغييري نکرده و با توجه به تغيير ارزش پول، اين جريمه‌ها ديگر بازدارندگي لازم را ندارند.شکاريان در زمينه شکار مجاز در خراسان شمالي نيز اظهار مي‌کند: از چندين سال گذشته به علت کاهش جمعيت آهو و قوچ و ميش، مجوز شکار چهارپا در خراسان شمالي صادر نمي‌شود اما براي شکارچيان دارنده جواز معتبر اسلحه ساچمه زني و دفترچه شکار، مجوز شکار کبک به صورت محدود صادر مي‌شود.
قرخود را دريابيم
کمبود نيروهاي حفاظتي در منطقه حفاظت شده قرخود مانه و سملقان و از طرف ديگر سوء مديريت در اين منطقه سبب شده تا نابودي محيط زيست در آن سير قهقرايي داشته باشد، نابودي كه دل تمامي دوست داران محيط زيست را به درد آورده و خواستار نجات اين منطقه حفاظت شده، شده اند.البته اين مسئله در ديگر پارك‌ها و مناطق حفاظت شده استان نيز وجود دارد اما آنچه كه منطقه حفاظت شده قرخود را مستثني مي‌كند، وضع بسيار اسف بار آن به نسبت ديگر مناطق است.