تحصیل زیر سایه آوار با کاهش بودجه عمرانی
روزنامه بهار: اسفند سهسال قبل بود که مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران اعلام کرد تهران رتبه اول را از لحاظ فرسودگی مدارس در کشور دارد. به گفته امانالله عباسی در آن زمان حدود یکسوم فضاهای آموزشی استان تهران، در پنج تا شش سال اخیر تخریب و بازسازی یا مقاومسازی شدهاند. با وجود این داستانی به نام فرسودگی مراکز آموزشی در تهران انگار قرار نیست هیچگاه به فصل پایانی خود برسد، به عنوان نمونه مهرماه سال گذشته نیز در حالی که حدود 700روز قبل، عباسی از بازسازی و مقاومسازی مدارس در سالهای گذشته و توجه مسئولان آموزشی به اهمیت این امر گفته بود، اما مدیرکل سازمان آموزشوپرورش شهر تهران، فرسودگی را بزرگترین تهدید پیش روی مدارس پایتخت ذکر کرد و اینکه سن مراکز آموزش عمومی پایتخت بیشتر از مدارس سایر استانهای کشور است.
فرسودگی مدارس به تهدید جدی تبدیل شده است
این در حالی بود که به گفته سیدعلی یزدیخواه در سالهای 89 تا 91 معادل 250میلیارد تومان از سوی خیرین برای ساخت مدارس جدید یا اعطای زمین و منابع مالی صورت گرفته بوده و به این ترتیب وضع فعلی مدارس تهران نشان میدهد که سن ساختمانهای مدارس سایر استانهای کشور نسبت به مدارس شهر تهران جوانتر هستند.
جالب اینکه با اعلام این نظر، او حدود یکماه بعد اظهار کرد که متاسفانه فرسودگی مدارس و واحدهای آموزشی این روزها به تهدید جدی تبدیل شده است و باید خیرین مدرسهساز و همچنین سازمان نوسازی مدارس شهر تهران توجه ویژهای به مدارس شهر تهران داشته باشند. به گفته یزدیخواه اعتبارات در نظر گرفته شده برای نوسازی و مقاومسازی مدارس شهر تهران کافی نیست و ۴۰درصد مدارس شهر تهران نیازمند مقاومسازی و نوسازی در برابر زلزله هستند. با احتساب این آمار و با توجه به سخنان عباسی در سال 89 و در نظر گرفتن سخنان مدیرکل سازمان آموزشوپرورش شهر تهران، به نظر میرسد حدود صددرصد مدارس در این محدوده از کشور با مشکل و معضل غیرمقاومبودن مواجه بودهاند، زیرا 30درصد مدارس در طول سال های84 تا 89 بازسازی و نوسازی شدهاند، اما 40درصد مدارس نیز همچنان نیازمند مقاومسازی و بازسازی هستند و قرارگرفتن این استان در صدر جدول فرسودگی مراکز آموزشی گویای وجود مشکل در 30درصد باقیمانده نیز خواهد بود، بهویژه اینکه شهر تهران بهعنوان پایتخت باید بیشترین میزان بودجه و توجه مسئولان آموزشی را به خود جلب کرده باشد. جالبتر اینکه سال گذشته مدیرکل آموزشوپرورش شهرستانهای تهران هم بیان کرد تعدادی از مدارس در شهرستانهای تهران فرسوده بوده و باید در طول دو یا سهسال آینده تخریب و نوسازی شوند، اما موضوع قابل توجهی که او در سخنان خود به آن اشاره داشت، این بود که مسئولان آموزشی بر آن شدهاند تا هزینههای اضافی را کنار گذاشته و با ایجاد کانکس، فضای لازم را برای دانشآموزان ایجاد کنند. بحثی که رحیمزمانی از آن سخن گفته بود.
66درصد مدارس استان تهران فرسودهاند
در گام بعدی دیماه سال 91 نماینده مردم ملارد و شهریار در خانه ملت از فرسودهبودن 66درصد مدارس استان تهران خبر داد. حسین گروسی از مردم خواست که برای بازسازی و مقاومسازی این مراکز آموزشی به وزارت آموزشوپرورش کمک کنند. اینجا بود که آمار و ارقام دوباره بر هم خورد. 66درصد مدارس این استان فرسوده هستند، در حالی که یکماه قبل، یزدیخواه این آمار را در شهر تهران 26درصد کمتر اعلام کرده بود. تفاوتی که این سوال را مطرح میکرد این بود كه آیا اوضاع فضاهای آموزشی این استان به مراتب فرسودهتر از مرکز استان به عبارتی پایتخت است و آیا مسئولان بر تعداد واقعی مراکز آموزشی فرسوده نظارتی ندارد که تفاوت میان آمار و ارقام تا به این میزان زیاد است؟
از همه این موارد که بگذریم هفته گذشته رییس سازمان نوسازی مدارس از تخریبیبودن چهارمیلیون مترمربع فضای آموزشی در کشور سخن گفت و اینکه باید بپذیریم این مقدار از فضای آموزشی نهتنها در برابر زلزلههای شدید مقاوم نیستند بلکه در برابر زلزلههای متوسط هم ناایمن هستند.
کمبود اعتبارات عمرانی معضل جدید بازسازی و مقاومسازی مدارس
اما موضوع مهم این بود که از نظر مرتضی رییسی، با توجه به هزینهها و تورم در مصالح ساختمانی و سایر بخشها، تخریب، بازسازی و مقاومسازی این مقدار از فضای آموزشی تخریبی، نیازمند حداقل سههزارمیلیارد تومان اعتبار است. آن هم در شرایطی که 12میلیون و 300هزار دانشآموز در مدارس کشور مشغول به تحصیل هستند و بسیاری از آنها زیر سقفهای لرزان درس میخوانند؛ زنگ خطری که باید جدی گرفته شود و خود مهمترین اصل برای اختصاص بودجه مورد نیاز به این امر است. آن هم در شرایطی که مدیرکل نوسازی و توسعه تجهیز مدارس استان تهران از کاهش بودجه عمرانی وزارت آموزشوپرورش در سال 92 و به تبع آن کمبود اعتبارات عمرانی کلانشهرها در اجرای برنامههای قانون تخریب، بازسازی و مقاومسازی مدارس سخن میگوید. از نظر علی نبییان این کاهش اعتبار در بخش عمرانی صورت گرفته است؛ بنابراین تحویل پروژههای عمرانی آموزشوپرورش با چالش روبهرو خواهد شد. اقدامی که او آن را تصمیم دولت دانسته و با توجه به اینکه این کاهش اعتبار در بخش عمرانی صورت گرفته است، آن را دلیلی برای روبهروشدن این نهاد آموزشی با چالش در تحویل پروژههای عمرانی ذکر میکند، چراکه این وزارتخانه قادر نخواهد بود در موعد مقرر پروژههای مربوط به نوسازی و بازسازی مدارس را تحویل دهد. نکته قابل توجه دیگری که نبییان روز گذشته به آن اشاره کرده بود، شامل این امر میشد که برنامهریزی سال 92 نوسازی مدارس استان تهران بر این اساس بوده که در بررسی برنامههای بودجه در مجلس شورای اسلامی، این اعتبارات به موقع در اختیار نوسازی مدارس کشور و استان تهران قرار بگیرد، زیرا استان تهران از لحاظ فضای آموزشی ناایمن در اولویت قرار دارد. دیگر اینکه تهران منتظر تامین اعتبار برای اجرای قانون تخریب، بازسازی و مقاومسازی است و طبق برنامه پنجم توسعه، باید اعتبارات در اختیار دولت قرار بگیرد تا دولت نیز این اعتبارات را به سازمان نوسازی تخصیص دهد و همانطور که مقرر شده تا پایان برنامه پنجم، باید تمام فضاهای آموزشی نیازمند به مقاومسازی و بازسازی را استاندارد کنیم. اما پرسشی که مطرح میشود این است که به گفته او، نوسازي بخشی از فضاهای نیازمند تخریب، مقاومسازی و بازسازی استان تهران آغاز شده و در دولت نهم و دهم اعتبارات خوبی برای اجرای این قانون در اختیار نوسازی مدارس تهران قرار گرفته است، بخشی از این فضاها تحویل داده شده و بخشی دیگر نیز در دست اجرا و اقدام است، حال آمار 40درصدی فرسودگی مدارس شهر تهران که آذرماه سال گذشته مدیرکل آموزشوپرورش شهر تهران از آن سخن گفته و فرسودگی 66درصدی مراکز آموزشی استان تهران که گروسی در نخستین همایش تجلیل از شوراهای آموزشوپرورش این استان به آن اشاره کرده است، در کدام بخش جای میگیرد؟ مدارسی که بازسازی و مقاوم شدهاند یا مراکزی که در دست اقدام قرار دارند؟ آن هم در شرایطی که خود او کاهش بودجه عمرانی را چالش آموزشوپرورش شهر تهران برای تحویل مدارس نوسازی شده و جدید میداند.