ناسازگاری نمای شهری اردبيل با هويت تاريخی

اردبيل –امروزه نماي شهري ابزاري براي معرفي ويژگيهاي فرهنگي و تاريخي است، اما کم توجهي به هنر طراحي و ساخت نماي ساختماني، اردبيل را از هويت تاريخي بيگانه کرده و کمتر نمايي سازگار با فرهنگ و هويت تاريخي در مرکز استان ديده مي‌شود.
به گزارش مهر، هنر نماسازي در ساخت و سازهاي امروزي بيشتر مورد توجه قرار مي‌گيرد تا به دليل عدم سازگاري نماها با يکديگر و ناهماهنگي اين قسمت از ساختمانها به آلودگي بصري در شهر تبديل نشود.نماي ساختمانهاي شهري اولين تابلو براي معرفي شهر به مسافران و گردشگران ورودي است به همين جهت اهميت ويژه اي در معرفي فرهنگ و هويت هر منطقه اي دارد بنابراين متوليان بر ساماندهي نماهاي شهر با هويت تاريخي و فرهنگي تاکيد دارند تا تابلوي شهري معرف فرهنگ و هويت تاريخي باشد.به عقيده کارشناسان، اردبيل به جهت سابقه تاريخي و مذهبي نماهاي شهري بايد از نماي ساختمانهاي دوران صفويه که ترکيبي از سنت و مذهب بود بيشترين بهره را ببرد اما با بررسي محلات مختلف شهر خبري از چنين هويتي نيست و تعداد ساختمانهايي که به جهت نما با فرهنگ و تاريخ اردبيل سازگار باشد به تعداد انگشتان يک دست هم نمي‌رسند.يکي از کارشناسان طراحي شهري نابساماني نماهاي ساختماني در اردبيل را ريشه در عدم پاسخگويي مناسب به توقعاتي دانست که در طول سالهاي اخير نسبت به نما ايجاد شده است.
طراحي نما وظيفه مشترک طراحان شهري و معماران است
سامان ابي زاده با بيان اينکه نابساماني نماهاي شهر اردبيل منحصر به ساختمانهاي مسکوني نيست، گفت: ساختمانهاي مسکوني به جهت اينکه پرتعدادترين و تاثيرگذارترين عوامل در منظر شهري هستند نقش موثري در نماي شهر اردبيل دارند اما اين دليلي براي عدم توجه ساختمانهاي اداري به نماي فرهنگي و تاريخي در اردبيل نيست.وي نما را يکي از موثرترين عناصر تاثيرگذار به کيفيت بصري شهر دانست و تصريح کرد: بايد به طراحي نماي ساختمانهاي شهر توجه ويژه اي کرد تا منظر شهر اردبيل بيانگر هويت اين شهر باشد و نماي شهر بتواند بدون مصرف انرژي در ابعاد ديگر اردبيل را به مهمانان معرفي کند.ابي زاده طراحي نما را وظيفه مشترک طراحان شهري و معماران برشمرد و افزود: معضل نابساماني نماي شهر اردبيل يکي از انتقادات اصلي به متوليان اين کار است اما نبايد از کمبود منابع مستقل براي طراحي نماي شهري چشم پوشي کرد.در حالي که کارشناس طراحي شهري نابساماني نماي شهري را يکي از ضعفهاي متوليان امور شهري اردبيل مي‌داند اما شهردار اردبيل به صراحت از عدم توانايي شهرداري براي ساماندهي نماي ساختمانها سخن مي‌گويد.
ادارات براي ساماندهي نماي اردبيل بسيج شوند
صديف بدري با بيان اينکه شهرداري برنامه‌هاي مختلفي را براي ساماندهي طراحي نما در ساختمانهاي ساخته شده در اردبيل دارد، افزود: طراحي نماي ساختمانها در شهر به تنهايي از عهده شهرداري بر نمي‌آيد و بايد تمامي ادارات و نهادها با همکاري يکديگر اين کار را عملياتي کنند بنابراين براي پاسخگويي به اين معضل شهري بايد تمامي ادارات و دستگاه‌هاي دولتي و غيردولتي بسيج شوند.وي طراحي نما را مشکل اکثر شهرهاي کشور دانست و اضافه کرد: طراحي نما چهار وجه دارد که يک وجه آن مجري، پيمانکاران و مردم، وجه دوم شهرداري، وجه سوم راه و شهرسازي و وجه چهارم آن نظام مهندسي ساختمان است که بايد با تعامل همديگر طراحي نما را در اردبيل به صورت علمي و با در نظر گرفتن عوامل تاريخي و مذهبي پياده سازي کنند.بدري از اجراي طراحي نما در برخي ساختمانهاي اردبيل سخن گفت و متذکر شد: طراحي و اجراي نما در اردبيل انجام مي‌شود اما چون تعداد اين ساختمانها کمتر است به حد قابل قبول نرسيده اما انتظار داريم اين روند با اجباري شدن طراحي نما براي ساختمانهاي بيشتر از پنج طبقه ادامه داشته باشد.شهردار اردبيل با بيان اينکه طراحي مهندسي نما به مرور مي‌تواند در شهر توسعه يابد، بيان داشت: مهندسان طراح با استفاده از مصالح ترکيبي بايد نمايي سازگار با فرهنگ و تاريخ اردبيل طراحي کنند که اين بحث در جلسه با اعضاي هيات مديره نظام مهندسي ساختمان مطرح مي‌شود.وي از اجراي نماي طراحي شده در پروژه‌هاي مشارکتي شهرداري با بخش خصوصي خبر داد و متذکر شد: اين کار سبب مي‌شود در ساختمانهاي مجاور اين پروژه‌ها از اينگونه نماها استفاده شود و تلاش مي‌کنيم مردم و مهندسان را به سمت طراحي اين نماها سوق دهيم.
دخالت غير کارشناسانه در طراحي نماها
در حالي که موارد متعددي براي عدم سازگاري و سنخيت نماي شهري اردبيل با تاريخ و فرهنگ اين شهر بيان مي‌شود اما به نظر مي‌رسد اعمال سليقه و دخالت غيرکارشناسانه در طراحي نما اصلي ترين دليل اين کار باشد.در اين خصوص کارشناس طراحي شهر با بيان اينکه حاکميت فرهنگ بساز بفروشي در اردبيل نقش مهمي در ارتباط ناموزون نماهاي ساختماني با طراحي شهري دارد، افزود: در بساز بفروشي سازندگان ساختمان به دنبال کسب منافع بيشتر هستند بنابراين اهميتي به طراحي و پياده سازي نما نمي‌دهند تا سود بيشتري عايد خود کنند.ابي زاده فقر مالي و فني سازندگان و استفاده از مصالح نامرغوب را از عوامل ديگر بي توجهي به طراحي نماي ساختمانها بر اساس تاريخ شهر دانست و اضافه کرد: ايجاد نماهاي سازگار با فرهنگ نيازمند فرهنگ سازي مناسب است تا مردم به خودي خود براي طراحي نما پيشقدم شوند.توجه به طراحي نما در اردبيل که با هويت فرهنگي اين شهر سازگار باشد نيازمند پژوهش کاربردي و کاربري براي تدوين ضوابط اجرايي و همکاري نهادهاي مختلف دارد که تاکنون محقق نشده است.البته اين حرکت مي‌تواند با نماسازي ساختمانهاي اداري شکل گرفته و به مرور زمان شاهد تاثير گذاري اين ساختمانها در طراحي نماي ساختمانهاي مسکوني و ساماندهي نماي شهري اردبيل باشيم.