به گزارش مهر، رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت امور خارجه شب گذشته در برنامه نگاه یک درباره اجلاس سران عدم تعهد که طی روزهای گذشته در تهران برگزار شد، گفت: کار اصلی اجلاس سه سال پیش آغاز و در معاونت بین المللی وزارت امور خارجه طرح جدیدی شکل گرفت.
وی افزود: در نمایندگی بین المللی در نیویورک و ژنو، دستور کار جدیدی ارائه شد و از همان 3 سال پیش که به عنوان رئیس انتخاب شدیم عضو تروئیکای عدم تعهد نیز بودیم و نقش فعالی را داشتیم.
مهمانپرست درباره 2 روز اول اجلاس در سطح کارشناسان با اشاره به اینکه در سطح کارشناسان عموما معاونین وزارت امور خارجه شرکت کرده بودند بیان کرد: کار اصلی سند در آن دو روز انجام شد. پیش نویسی که از پیش آماده شده بود مورد بحث و بررسی قرار گرفت و کارشناسان در 2 کمیته سیاسی و اقتصادی که ریاست کمیته سیاسی را کوبا و اقتصادی را مصر بر عهده داشت سند را مورد بررسی قرار دادند.
موضوعات مورد اختلاف با مدیریت ایران رفع شد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با اشاره به اینکه مشارکت هیات ها بسیار خوب بود، بیان کرد: در کمیته سیاسی در مورد بعضی از موضوعات مانند سوریه بحث داشتیم که با مدیریت جمهوری اسلامی خیلی زود به تفاهم رسیدیم.
وی با بیان اینکه اجلاس کارشناسان بسیار موفق بود، اظهار داشت: بر خلاف تصور ما در روز اول کمیته ها به نتیجه رسیدند و برگ های سند پس از افزایش مورد توافق قرار گرفت و در جلسه روز دوم رئیس اجلاس مصوبات را به اطلاع کمیته ها رساند.
مهمانپرست تصریح کرد: در اجلاس وزرای خارجه پیش نویسی که توسط کارشناسان ارشد تهیه شده بود به تصویب وزرا رسید و کار جدیدی که در اجلاس سران صورت گرفت این بود که در بعد از ظهر روز اول کمیته فلسطین تشکیل دادیم.
سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: ویژگی امسال این بود که اعضایی که در این کمیته به ریاست ایران حاضر بودند با شور و نشاط ویژه ای در مورد مردم فلسطین، مقابله با رژیم صهیونیستی و اقداماتی در مورد زندانیان در بند رژیم صهیونیستی فعالیت می کردند.
وی ادامه داد: این کمیته دارای دو بیانیه در مورد زندانیان و مبارزان فلسطین بود.
141 کشور در اجلاس تهران حضور داشتند
مهمانپرست گفت: از ویژگی های مهم اجلاس سطح هیات ها و تعداد آنها بود که با وجود اینکه از پیش فشارهایی به کشورها وارد کرده بودند و در مورد بان کی مون و مرسی این فشارها بیش از همه بود دیدیم که همه اعضا به خوبی در اجلاس شرکت کردند. از 28 سازمان ناظر اکثر آنها در سطح بالا حضور داشتند و از بین 147 کشور که عضو اصلی و ناظر هستند 141 هیات وارد ایران شدند.
وی به سطح هیات ها در اجلاس وزرای خارجه اشاره کرد و گفت: در دو روز نزدیک به 68 نفر درخواست سخنرانی کردند که 48 وزیر خارجه صحبت کردند و در اجلاس سران نیز در پایان روز اول 63 درخواست سخنرانی داشتیم که تنها 20 نفر موفق شدند و بیش از 40 سخنرانی به روز دوم موکول شد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره سند نهایی اجلاس نیز اظهار داشت: 15 سند داشتیم که 8 سند محتوایی بود و آنچه معروف شد همان 688 بندی بود که به 700 بند افزایش پیدا کرد.
وی گفت: این سند در 3 فصل جداگانه تنظیم شد. در فصل اول موضوعات عمومی و بین المللی، فصل دوم بحران های منطقه ای مانند فلسطین و سوریه و فصل سوم مربوط به موضوعات توسعه حقوق بشر و حقوق کشورها برای تامین غذا، بهداشت، انرژی و ... بود.
مهمانپرست تصریح کرد: 2 سند دیگر در رابطه با فلسطین داشتیم. بیانیه کمیته فلسطین و بیانیه مبارزین در بند رژیم صهیونیستی 2 بیانیه جداگانه بود و بیانیه تهران که فوق العاده مهم بود و نکات مهمی که در اجلاس مطرح شده بود در این بیانیه آمد. بحث هسته ای، تروریسم و ساختارهای بین المللی از شاخص های نظرات کارشناسان بودند که در این بیانیه مورد توجه قرار گرفتند.
کمترین حد اختلاف در اجلاس تهران
وی در مورد اختلافات موجود در بین اعضا گفت: اختلافات در همه اجلاس ها وجود دارد و این کمترین حد اختلاف بود و جلسات به سرعت به نتیجه می رسید. در روز نهایی سندی که از طرف رئیس جمهور اعلام می شد بلافاصله و بدون هیچ ملاحظه به تصویب می رسید و این به این مفهوم است که در جلسات مقدماتی بحث ها و رایزنی ها به نتیجه رسیده که این یک دستاورد بسیار مهم است. در یک اجلاس ممکن است طوری باشد که حتی بیانیه نداشته باشد. اجلاس ما یکی از موفق ترین اجلاس ها بود که کامل ترین اسناد را با تایید همه اعضا داد.
مهمانپرست ادامه داد: در حاشیه اجلاس سخنرانی هایی بسیار عالی داشتیم که از مقام معظم رهبری آغاز شد و ایشان تکلیف کشورهای عضو، بحران آینده، چارچوب فعالیت های عدم تعهد و افق آینده را معلوم کردند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در این باره که اجلاس تهران در زمینه های اقتصادی تا چه حد نقاط ضعف برطرف خواهد شد، بیان کرد: ما باید هر فعالیتی که انجام می دهیم با تایید و حمایت اعضا باشد. نباید خیلی انتظار تغییرات اساسی را در مدت کوتاه داشته باشیم. همین که تایید شده ساختارهای بین المللی نیاز به اصلاح دارد یک دستاورد خوب است که نشان می دهد جنبش باید یکپارچگی داشته باشد. در دوران مدیریت جمهوری اسلامی باید طراحی ها و خلاقیت هایی صورت گیرد و با بکارگیری تمام نیروهای فکر از تمام کشورها این یکپارچگی ایجاد شود.
مقابله با تحریم های یک جانبه
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه در مورد تمهیداتی که درباره تحریم ها در اجلاس شانزدهم اندیشیده شد، گفت: یکی از موضوعات مهم اعلام مواضع کشورها، مقابله با تحریم های یکجانبه بود است. هم در سند 700 بندی و هم در بیانیه تهران به این نکته تاکید شد اما اتفاق خوب این بود که هیات ها در حاشیه اجلاس دیدارهای دوجانبه داشتند و تفاهمنامه ها و موافقتنامه هایی به امضا رسید که در عمل کشورها به توسعه روابط اقتصادی خود خواهند رسید.
وی درباره مباحث هسته ای نیز، گفت: ما همواره اعلام کرده ایم که از فعالیت صلح آمیز حمایت می کنیم و نکته قابل توجه این است که چند کشور که بزرگترین فعالیت های هسته ای را داشتند در میان کشورهای دنیا به عنوان نماینده جامعه بین الملل، ایران را مورد خطاب قرار داده اند. اما وقتی در جنبش عدم تعهد همه اعلام می کنند که کشورها باید از انرژی صلح آمیز هسته ای استفاده کنند این نشان می دهد که اینها جامعه بین الملل هستند نه آن چند کشور محدود.
مهمانپرست درباره موضوع فلسطین بیان کرد: مقام معظم رهبری به عنوان نصیحت به موضوعاتی اشاره کردند و اگر قدرت ها مایل به حل مسئله هسته ای هستند این پیشنهاد ماست و چون خیلی منطقی مطرح شده حتی بعضی از افراد که دیدگاه سیاسی متفاوت داشتند نسبت به فرمایشات رهبری سکوت کردند. بان کی مون هم اشاره کرد که فرمایشات رهبری را مورد مطالعه قرار می دهیم.
وی ادامه داد: در کمیته فلسطین نیز شاهد فعالیت ها و پیشنهادات بسیار قابل توجه و تاثیرگذاری بودیم که به وحدت گروه های فلسطینی، توانمندی های فلسطین در برخورد با تعرضات مطرح شد و اینکه اقدامات جدی تری باید در مورد حقوق مردم فلسطین صورت گیرد.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما باید رایزنی با همه کشورهایی که موثر هستند و برای مسئله فلسطین دغدغه دارند ادامه دهیم.
اختلاف دیدگاه ایران و مصر درباره سوریه طبیعی است
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه درباره حضور مرسی و سخنرانی وی گفت: حضور رئیس جمهور مصر از چند جهت حائز اهمیت بود. مصر یک کشور با فرهنگ غنی است و یک عضو فعال عدم تعهد است که از موسسین بوده و همچنین مصر رئیس اجلاس بوده است و اگر قرار بود ریاست به ایران واگذار شود حضور مرسی بسیار حائز اهمیت بود.
وی با اشاره به اینکه این حضور با بیداری های اسلامی در منطقه و تحولات مصر همراه شد بیان کرد: مرسی نماینده مردم و حضورش به عنوان پاسخ دادن به حرکت های مردمی بود و همچنین اولین نماینده مصر بود که از ایران بعد از انقلاب اسلامی دیدار کرد.
مهمانپرست تاکید کرد: نطق رئیس جمهور مصر حائز نکات مهمی بود. نکاتی که درباره دفاع از استقلال کشورها و ملت فلسطین و ... مطرح کرد بسیار مهم بود. ممکن است در مسئله سوریه اختلاف دیدگاه داشته باشیم که کاملا طبیعی است. نباید انتظار داشته باشیم که همه 120 کشور مانند هم فکر کنند. اینکه دیدگاه های سیاسی درباره بحران های منطقه متفاوت باشد طبیعی است.
وی ادامه داد: مهم این است که کشورها عزم و اراده برای مقابله با حرکت های استکباری را در نظر گرفته اند و به دنبال راه حل مطلوبی هستند. در نکاتی که درباره سوریه می گفتند نیز با ادامه درگیری ها و دخالت خارجی مخالف بودند و همین نکته مهمی است. پیشنهادی که مرسی درباره رایزنی 4 کشور مهم منطقه در مکه به تازگی داد نشاندهنده همین تفکرات است و فکر می کنیم حتما زمانی که نشست ها دنبال شود و کشورهای موثر در کنار هم قرار گیرند می توانیم دیدگاه ها را یکسو کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه سخنرانی روسای کشورها درباره سوریه با نظرات متفاوتی همراه بود، خاطر نشان کرد: یکی از ویژگی های اجلاس نیز این بود که هر کشوری به راحتی می توانست نقطه نظرات خود را ارائه دهد و رسانه ها هم آزادانه این نظرات را منعکس می کردند. در سند مشترک بندهایی درباره سوریه مطرح شد که همه با آنها موافق بودند و مصر نیز جزو این کشورها بود.
مهمانپرست تصریح کرد: بزرگترین ضرری که به نظام سلطه در این اجلاس وارد شد حضور بان کی مون بود. آنها برای مدت زیادی تلاش می کردند که جمهوری اسلامی را منزوی نشان دهند و در ذهن مردم کشورشان یک تصویر غلط از مردم ایران و کشورمان نشان دهند و بیان کنند که امنیت در ایران حاکم نیست. وقتی اجلاس برگزار شد و امنیت حاکم در تهران نشان داده شد یک نوع بی اعتباری برای آن کشورها ایجاد شد. مردمشان فکر کردند که فریب خورده اند و به همین دلیل نیز آنها بایکوت خبری را در پیش گرفتند.
تعداد کسانی که از بین هزاران نفر مهمان ایران بودند تعریف شده است
وی گفت: بعضی از هیات ها وقتی به ایران آمدند واقعا شگفت زده شدند. نشاط و شادی مردم و همچنین امنیت کامل تهران باعث تعجب آنها شده بود. تصویری که از ایران در ذهن آنها ایجاد شده بود تصویر اشتباهی بود که برخی از هیات ها این موضوع را اعتراف کردند.
مهمانپرست همچنین در خصوص هزینه هایاجلاس گفت: اجلاس های بین المللی در مورد هزینه دارای یک نرم هستند. رسم این است که کشور میزبان چند نفر از اعضای هیات ها را که همراه مقامات هستند مهمان می کند و این بستگی به سطح هیات دارد. هر چه سطح هیات پایین تر باشد تعداد میهمان ها نیز کمتر می شود.
وی ادامه داد: تعداد کسانی که از بین هزاران نفر مهمان ایران بودند تعریف شده است و ممکن است یک نفر با هیات 200 نفره وارد ایران شده باشد. اما هزینه هیات را خود می پردازد که این موضوع باعث رونق گرفتن بحث هتل داری و همچنین گردشگری به ایران می شود.
وی همچنین درباره دیدارهایی که در حاشیه اجلاس صورت گرفت، گفت: یک سری یادداشت تفاهم و موافقتنامه در حاشیه اجلاس درباره مبادلات گمرکی و بحث قطع روادید صورت گرفت و مقام معظم رهبری در دو روز اول اجلاس 14 دیدار و مجموعه ملاقات ها با معاونین رئیس جمهور بالای 20 با رئیس جمهور بالای 30 و با وزیر امور خارجه بالای 60 ملاقات بود.
درخواستی برای بازدید از تأسیسات هسته ای نبود
مهمانپرست در مورد بازدید هیات ها ازتاسیسات هسته ای ایران گفت: هدف اصلی اجلاس برنامه های کاری بود و ما به هیات ها اعلام کرده بودیم که در حاشیه برنامه ها می توانند از شهرها، پروژه ها و حتی تاسیسات هسته ای ما بازدید کنند اما درخواستی در این باره وجود نداشت.
وی خاطر نشان کرد: یکی از زیباترین صحنه ها در اجلاس رویارویی دبیر کل سازمان ملل با خانواده شهدای هسته ای و به ویژه فرزندان شهدا آرمیتا و علیرضا بود که با شاخه های گل پیام صلح ملت ایران را ارائه دادند و شکایت معنی داری که نتیجه دوستی ملت ما و برخورد تروریست با این ملت بود بیان کردند.
وی درباره فضای امنیتی که در تهران حاکم بود، بیان کرد: کسانی که تجربه شرکت در اجلاس های بین المللی را دارند از برقراری امنیت در ایران اظهار رضایت داشتند. ما در بهترین شکل و بدون اینکه حضور نیروهای امنیتی چشمگیر باشد امنیت را برقرار کرده بودیم.
به گفته مهمانپرست در بعضی از کشورها به ویژه کشورهای غربی با برگزاری یک اجلاس چهره شهر کاملا نظامی می شود و درگیری در شهر بسیار زیاد می شود.
وی با اشاره به اینکه اغلب هیات ها تهران را ترک کرده اند، بیان کرد: تنها کسانی در ایران مانده اند که درخواست ملاقات های در سطح بالا داشتند و بعضی از هیات ها به ویژه افغانستان و پاکستان خواسته اند که به مشهد سفر کنند تا موقعی که مایل باشند از شهرهای ما بازدید کنند در خدمت آنها هستیم.
قول آزادی زندانیان در لیبی در سریعترین زمان ممکن از دستاوردهای مهم اجلاس بود
سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره مذاکراتی که با کشور لیبی برای آزادی زندانیان صورت گرفت، گفت: وزرای خارجه دو کشور ایران و لیبی در حاشیه اجلاس مذاکراتی را برای آزادی زندانیان داشتند و خانواده زندانیان نیز ملاقات هایی داشتند و تماس های تلفنی بین خانواده ها با ربوده شدگان انجام شد و قول آزادی اتباع کشور در سریعترین زمان ممکن از دستاوردهای مهم این اجلاس بود.