مهاجرت پرندگان و نابودی تالاب‌های ايلام

ايلام - نابودي تالاب‌هاي کوچک استان ايلام به دليل خشکسالي پي‌در‌پي، علاوه بر از بين بردن زيبايي‌هاي استان، باعث مهاجرت پرندگان به نقاط ديگر کشور شده‌است.
به گزارش مهر، استان ايلام يکي از استان‌هاي نيمه مرطوب کوهستاني ايران است که وسعت و عظمت ارتفاعات آن هر بيننده‌اي را به خود جلب مي‌کند و هرکدام از اين کوه‌ها، جاذبه‌ها و زيبايي‌هاي طبيعي خاص خود را به همراه دارد.
منطقه ايلام به غير از نواحي جنوب غربي آن، مشتمل بر کوهستان‌هاي بسيار رفيع و درهم تنيده‌اي است که از چين خوردگي‌هاي متعدد و موازي تشکيل شده‌است.
وسعت اين کوهستان‌ها در شرق و شمال شرق چنان بزرگ است که مجال به ايجاد دشتهاي ميان کوهي نداده‌است.اين رشته کوه‌ها عموما از شمال غربي به سوي جنوب شرقي امتداد يافته‌اند. رشته کوه‌هاي ايلام از لحاظ زمين‌شناسي متعلق به دوران اول تا چهارم زمين شناسي، به ويژه دوران دوم و سوم است.
زيبايي‌هاي استان ايلام علاوه بر طبيعت بکر و کوه‌هاي بلند و مرتفع، به واسطه وجود رودخانه فصلي، دائمي و چند سد از اهميت بيشتري برخوردار است.
استان ايلام داراي چندين تالاب هرچند کوچک است که هرساله تعداد زيادي از پرندگان مهاجر و بومي استان در اين تالاب‌ها زندگي مي‌کنند.
يکي از مهمترين تالاب‌هاي استان ايلام، تالاب”سياب دريوش” است که در جنوب غربي بخش ملکشاهي واقع شده‌است. مساحت آن در حدود چهار هکتار و ارتفاع آن دو هزار و 740 متر از سطح درياهاي آزاد است. حداقل درجه حرارت در اين تالاب 14 درجه سانتي گراد و متوسط بارندگي ساليانه آن بيش از 600 ميليمتر است.
تالاب فوق‌الذکر داراي آب دائمي و شکل آن دايره‌اي است و به دليل قرارگيري در ناحيه کوهستاني، جزو منطقه سردسيري و ييلاقي استان محسوب مي‌شود.
امروزه به دليل خشکسالي‌هاي پي‌در‌پي، اين تالاب به طور کامل خشک شده‌است و آبزيان‌هاي موجود در تالاب ديگر در آنجا زندگي نمي‌کنند. پرندگان از تالاب سياب دريوش مهاجرت کرده‌اند و ديگر خبري از زيبايي‌هاي گذشته اين تالاب نيست.يکي ديگر از تالابهاي استان ايلام، تالاب”زمزم” در 74 کيلومتري شرق شهر ايلام بوده که مساحت اين تالاب در حدود يک هکتار و ارتفاع آن از سطح درياهاي آزاد 675 متر است.
آب تالاب زمزم به صورت چشمه بوده و داراي آب دائمي است و پوشش گياهي اطراف آن چشم انداز زيبايي را به وجود آورده و زيستگاه بسيار مناسبي براي حيات وحش فراهم کرده‌است.در چند سال اخير اين تالاب نيز ضربات سختي متحمل شده به طوري که در حال حاضر به يک چاله در طبيعت تبديل شده‌ و در حالي که روزگاري محل زندگي حيات وحش به خصوص پرندگان بوده، امروز به زميني کثيف تبديل شده‌است.
يکي ديگر از تالابهاي استان ايلام، تالاب”چکر” درغرب شهرستان ايلام، در منطقه بولي و در ناحيه چکر قرار دارد. مساحت اين تالاب در حدود سه هکتار و ارتفاع آن 600 متر است که عمق آن در حدود 2.5 متر است.
اين تالاب در منطقه گرمسيري قرار دارد ولي آب آن دائمي است که عمق آن بستگي به ميزان بارش در طول سال دارد.منبع آب آن، نزولات جوي و چند چشمه جوشان است که متوسط دماي آن 24 درجه سانتي گراد است و نيزارهاي اطراف آن به همراه طبيعت بکر زيباي اطراف آن، واقعا دلنشين است.
علاوه بر وجود سدهاي متعدد براي زيستگاه پرندگان، درياچه دوقلوي سياه گاو واقع در شهرستان آبدانان از مناطق مستعد تجمع پرندگان به شمار مي‌رود چراکه آب اين درياچه دائمي است.
يک کارشناس مسائل محيط زيست در استان ايلام در اين ارتباط گفت: وجود جاذبه‌هاي فراوان از کوه گرفته تا دريا و تالاب و... يکي از ويژگي‌هاي منحصر به فرد استان ايلام است.رضا قاسمي عنوان کرد: تالاب‌ها با قابليت زادآوري، نقش مهمي در بقاي گونه‌هاي بي شماري از گياهان و جانوران وابسته به خود ايفا کرده و ذخيره‌گاه مهمي براي انبوه پرندگان، خزندگان، دوزيستان، ماهيان و بي مهرگان بوده اند.وي سه عامل را در خشک شدن تالابهاي استان ايلام موثر دانست و اظهار داشت: کاهش بارنگي، خشکسالي و بهره‌برداري بي‌رويه از منابع آبي، مهمترين عوامل خشک شدن تالاب‌هاي استان ايلام است.
در سالهاي اخير کمبود بارش باران و خشکسالي، باعث به وجود آمدن مشکلاتي در حوزه‌هاي زيستگاهي طبيعي استان ايلام شده‌است.علاوه بر اين موارد، گرد و غبار نيز ضربات سختي بر پيکره اين زيستگاه‌ها زده که در حال حاضر رنگ از رخسار طبيعي ايلام پريده‌است.