باهوکلات، بزرگترين توليدکننده موز در ايران امروز از بيتدبيري متوليان حوزه کشاورزي خشک شده و 10 هزار نفر در باهوکلات دشتياري بيکار شدهاند.
به گزارش فارس اشتغال و توسعه کشاورزي در منطقه «باهوکلات» دشتياري شهرستان چابهار در استان سيستانوبلوچستان در حد رويا باقي ميماند و طرح آبرساني به زمينهاي کشاورزي در اين منطقه عملاً پس از چند سال ناکارآمدي به حاشيه رانده ميشود.
باهو کلات، بزرگترين توليدکننده «موز» در ايران امروز از بيتدبيري متوليان حوزه کشاورزي رنج ميبرد و از بين رفتن مزيتهاي توليد موز و هندوانه را به نظاره نشسته؛ منطقهاي که نزديکي آن به مرز پاکستان حساسيتها و محدوديتهاي ويژهاي را پشت سر خود ميبيند.از بين رفتن مزيتهاي توليد موز در اين منطقه و بيتفاوتي دستاندرکاران نسبت به اين موضوع، موجبات نگراني کشاورزان اين منطقه را فراهم کرده است چراکه به گفته بسياري از آنها از بين رفتن اشتغال موجود در نهايت به بالا رفتن آمار بزهکاري در منطقه ختم خواهد شد.
مشکلات کشاورزان اين منطقه تنها به کمآبي و بيتوجهي مسئولان ختم نميشود چراکه طرح آبرساني به مزارع که در دولت هشتم آغاز شده بود در دولت نهم به صورت ناقص به بهرهبرداري رسيد و همين موضوع امروز به يکي از بزرگترين معضلات کشاورزان تبديل شده است.
از طرفي اين منطقه نمونه بارز نواحي نيمهخشک محسوب ميشود که حداکثر درجه حرارت 49 و حداقل آن هفت درجه سانتيگراد اندازهگيري شده است. بر همين اساس بارندگي در اين ناحيه اتفاقي و به صورت رگبار با تعداد روزهاي بارندگي کمتر از 20 روز در سال صورت ميگيرد که با وجود ميانگين حدود 125 ميليمتر در سال حداکثر بارندگي به ميزان 121 ميليمتر طي 24 ساعت نيز در منطقه گزارش شده است که جاريشدن سيلهاي نابهنگام و مخرب را موجب ميشود.
براساس اين گزارش: کشت يکپارچه، جلوگيري از خرد شدن اراضي، افزايش درآمد سرانه کشاورزي، استفاده از شيوههاي پيشرفته کشاورزي و دامپروري، امکان احداث تاسيسات زيربنايي و صنايع تبديلي، استفاده از تمامي ظرفيت بخش اعم از فرآورده، ضايعات و... فروش به موقع و اقتصادي محصولات، استفاده از ماشينهاي پيشرفته کاشت، داشت و برداشت و به وجود آمدن شرايط مديريت توليد و ايجاد اشتغال در سطح وسيع، اهداف دولت هشتم در اجراي طرح آبرساني به زمينهاي کشاورزي باهوکلات بود که امروز به واسطه اجراي ناقص در دولت هشتم نه تنها محقق نشده است بلکه کشاورزان را تبديل به بدهکاران بانکي کرده و با کاهش بارندگي در سالهاي اخير و همچنين هدر رفت بخش قابل توجهي از آب منتقل شده از سد پيشين در آيندهاي نهچندان دور کشاورزان بدهکار کنوني به جرگه بدهکاران بيکار خواهند پيوست.
با توجه به احداث سد در دولتهاي قبلي و طرح آبرساني به زمينهاي کشاورزي در دولت هشتم و اتمام ناقص آن در دولت نهم بيراه نيست اگر بگوييم سد پيشين شکار شد؛ شکاري بلااستفاده اما بنابراين گزارش اراضي دشت باهوکلات زير شبکه سد پيشين در سطح 10 هزار هکتار است و فاصله سد پيشين تا بند انحرافي «شيرگواز» 42 کيلومتر آب رها شده از سد به صورت ثقلي جريان يافته و وارد بند شيرگواز ميشود سپس از طريق يک کانال بتني به طول هفت کيلومتر آب مورد نياز و قابل تنظيم به رأس شبکه توزيع در اراضي به منطقه منتقل ميشود و از آنجا توسط دو کانال شرقي و غربي در سطح دشت پخش و سپس توسط کانالهاي درجه دو و سه به اراضي منتقل ميشود. انتقال آب تا بند شيرگواز به صورت غيراصولي بوده چراکه براساس پيشبينيهاي صورت پذيرفته در طرح اوليه اين انتقال بايد با ساز و کاري صورت ميگرفت تا کمترين هدر رفت را داشته باشد ولي امروز به واسطه انتقال ثقلي بيش از 35 درصد آب انتقالي هرز ميرود.
دولت اصلاحات براساس اين طرح واگذاري 6 هزار هکتار از اراضي منطقه را به کشاورزان آغاز کرد که براساس آن هزار و 300 هکتار باغي، باغ موز 600 هکتار با سيستم آبياري تحت فشار، 700 هکتار باغ انبه که فقط 50 هکتار آن کشت شده است با سيستم آبياري تحت فشار به هزار و 298 نفر در قالب 118 گروه 11 نفري آغاز شد تا به هر نفر براساس قرارداد به طور متوسط 3.5 هکتار زمين زراعي و يک هکتار باغي تعلق گيرد. امروز اما بايد منتظر ماند و ديد اين حساسيتهاي موجود در اين منطقه و ضرورت حفظ اشتغال موجود دستگاههاي متولي را بر آن خواهد داشت تا ساز و کاري براي بهبود شرايط کشاورزان منطقه و توسعه بخش کشاورزي در اين منطقه داشته باشند يا بايد منتظر پيوستن اين گروه به خيل عظيم بيکاران باشيم.
تعدادي از کشاورزان موزکار باهوکلات دشتياري در گفتوگو با فارس اظهار داشتند: چه کسي پاسخگوي مسائل و مشکلات و خشکشدن اراضي موز هست و بايد به کجا مراجعه کنند؟ کدخدا شي محمد باهو يکي از کشاورزان موزکار که به شدت عصباني و ناراحت بود گفت: چندين هکتار موز کشت کرده و اکنون بيش از دو ماه است که سد پيشين خشک شده است و موزهاي او دارد از بين ميرود و کسي در اين زمينه پاسخگو نيست.
مديرعامل شرکت آب بران باهوکلات که مسئول توزيع عادلانه آب بين کشاورزان پروژه 6هزار هکتاري باهوکلات است، در اين باره گفت: سد پيشين با 175 ميليون متر مکعب با هدف تامين آب کشاورزي 10 هزار هکتار در باهوکلات که اکنون فقط 6 هزار هکتار کشت شده را تامين ميکند و علاوه بر آن آب شرب شهر چابهار و روستاهاي پايين دست و تامين آب مناطق حفاظت شده گاندو يا تمساح پوزه کوتاه را هم تامين ميکند. صفر خدير افزود: طبق برنامه پيشبيني شده اگر يک بار سد پيشين آبگيري شود تا پنج سال بارندگي صورت نگيرد، ذخيره آب دارد و هيچ مشکلي نه براي کشاورزان و نه براي آب شرب شهر چابهار و نه براي محيط زيست براي حفاظت از تمساح پيش نميآيد. وي بيان کرد: اکنون کمتر از دو سال است که سد آبگيري نشده ولي آب آن خشک شده و موزکاران باهوکلات با مشکل جدي بيآبي مواجه هستند و اکثر مزارع موز خشک شده و خسارات جبرانناپذيري به آنان وارد شده است.