پرندگان ميهمان تالاب بی لاله انزلی شدند

تالاب انزلي از مهمترين تالاب‌هاي ايران و جهان است که امسال نشاني از تالاب نداشت و پرندگان ميهمان تالاب بي لاله انزلي بودند. به گزارش فارس، تالاب انزلي يکي از تالاب‌هاي نادر و منحصر به فرد کشور و حتي جهان است که داراي توانمندي‌هاي بالقوه بسيار زيادي است.تالاب انزلي به جهت اهميت خاص خود جز تالاب‌هاي بين المللي شناخته ‌شده به ‌گونه‌اي که در خردادماه سال 1354 رسماً در سايت رامسر و پس از آن در فهرست منترو به ثبت رسيد.

براساس آمارهاي سال 85 تعداد کل خانوار روستايي حاشيه تالاب انزلي بيش از 12 هزار خانوار بوده است. همچنين متاسفانه تعداد جمعيت و بعد خانوار اين منطقه با کاهش روبرو بوده است که از عمده دلايل اين تغييرات به خصوص کاهش تعداد جمعيت منطقه عدم برنامه ريزي مدون، محدوديت زمين‌هاي زارعي، بيکاري جوانان و به ويژه جوانان تحصيل کرده است.

تالاب انزلي در جنوب غربي سواحل درياي خزر و در کنار مهمترين بندر تجاري اقتصادي جنوب خزر يعني انزلي واقع شده است. اين تالاب داراي آب شيرين بوده که محل مناسبي براي تخم ريزي و تکثيرماهيان، و گذارندن فصل زمستان و جوجه آوري انواع پرندگان است. مجموعه تالاب انزلي شامل بخش‌هاي شرقي، غربي و مرکزي است که سرخانکل، سلکه و سياه‌کشيم از مناطق مهم حفاظت شده اين تالاب به شمار مي‌آيد. حدود 11 رود اصلي و سه رود فرعي پس از آبياري مزارع به همراه جريان‌هاي سطحي به اين تالاب مي‌ريزد. پس از عبور از جاده 1700 متري که از سازمان شيلات استان گيلان شروع شد و به دليل وجود انبوه پوشش گياهي، اين جاده را تونل سبز نام‌گذاري کرده‌اند به نزديک تالاب انزلي که يک خانه روستايي و در حاشيه ساحل چندين قايق موتوري وجود دارد رسيديم.

خانه بزرگ چوبي در انتهاي جاده به چشم خورد که روي آن پلاکارد خوش آمدگويي رئيس سازمان حفاظت محيط زيست و معاون رئيس جمهور که به زبان محلي روي آن نوشته بود « به اَمي‌گيلان خوش بموئيد» نصب شده است. يکي از محيط بانان تالاب انزلي که مشغول ارائه توضيحات کلي در مورد تالاب انزلي مي‌گويد: اين منطقه‌اي که در حال حاضر در آن هستيم، منطقه حفاظت شده قلم‌گودر نام دارد که محل زندگي پرندگاني همچون بالاکان بزرگ، قو، غاز، اردک، کشيم، حواصيل و 78 گونه ديگر پرنده است.

وي ادامه مي‌دهد: در تالاب انزلي سه منطقه حفاظت شده به نام‌هاي سياه‌کشيم، سلکه و سرخانکل وجود دارد و همچنين در اين تالاب در دو منطقه حسين بکنده و چوکام شکار ممنوع است. در حالي که خورشيد رو به غروب است و تعدادي از خبرنگاران با پوشيدن جليقه نجات و سوار بر قايق‌هاي موتوري در حال بازديد از سطح تالاب و مناطق حفاظت شده هستند، اين محيط بان مي‌افزايد: وسعت تالاب انزلي 19 هزار هکتار است که پرندگان بومي‌و مهاجر در اين تالاب زندگي مي‌کنند. پرندگان مهاجر تالاب انزلي از اواسط شهريور ماه از شمال اروپا و مناطق سردسير سيبري به ايران سفر مي‌کنند که خوتکا، مرغابي، پليکان، غاز، قو و غيره از جمله پرندگان مهاجر به اين تالاب هستند. همچنين پرندگان بومي‌منطقه که حواصيل خاکستري، بوتيمار، اگريت و غيره‌اند در اين تالاب مشغول به زادو ولد و زندگي هستند. پس از آنکه قايق‌هاي دو گروه از خبرنگاران که از بازديد تالاب درحال بازگشت به اسکله بودند آخرين گروه شش نفره خبرنگاران جهت بازديد سوار بر قايق مي‌شويم. آنچه که از همه بيشتر نظر انسان را به خودش جلب ميکند، زيبايي تالاب است.

مردمان روستايي و بومي‌تالاب در کنار آن مشغول زندگي و بعضي در داخل تالاب در حال انجام ماهيگيري با تور و قلاب هستند که اين کار رقابتي با پرندگان ماهيگير است. وجود نيزارها، غروب آهسته خورشيد، پرواز انواع پرندگان و مرغ‌هاي دريايي بر فراز تالاب، ماهيگيري مردم بومي‌و تمرين تيم قايق راني کاياک بندرانزلي از ديگر صحنه‌هاي جذاب تالاب انزلي بود. لاله مردابي، منحصر به فردترين گياهي است که در سراسر ايران تنها در تالاب انزلي مي‌رويد امسال گل نداد که افزايش آلودگي تالاب رفت و آمد زياد قايق‌ها و کاهش چشمگير ميزان بارش باران در منطقه را اصلي ترين دلايل به ثمر ننشستن اين گياه مي‌توان نام برد. اين گونه گياهي در ديگر نقاط ايران رويش ندارد و انتشار بسيار محدودي در سطح جهاني دارد به همين دليل نيز رويشگاه آن در تالاب انزلي واجد ارزش بين المللي است.با وجود اينکه خرداد از اصلي ترين فصل‌هاي به گل نشستن لاله مردابي است اما امسال اين گياه گل نداده است و غنچه‌هاي لاله مردابي در تالاب انزلي پيش از شکفته شدن و کامل شدن پژمرده و پلاسيده شده و ريخته است، يکي از محيط بانان تالاب انزلي دليل اين مساله را کاهش شديد بارش باران در منطقه و نياز اين گياه به آب شيرين اعلام کرد. آنگونه که محيط بانان تالاب انزلي مي‌گويند روند کاهش گل دهي و تخريب رويشگاه‌هاي لاله مردابي در تالاب انزلي از سال 88 آغاز شد و امسال در هيچ نقطه اي از تالاب اين گياه به گل ننشست. در اين ميان بسياري رفت و آمد بالاي قايق‌ها در محدوده رويشگاه اين گياه، کندن بذر و گل توسط برخي افراد محلي، آلودگي آب تالاب به مواد شيميايي و نفتي و شرايط آب و هوايي از اصلي ترين تهديد کنندگان اين گونه گياهي منحصر به فرد ايراني است. پرندگان مهاجر در حالي به تالاب انزلي رفت‌وآمد مي‌کنند که اين تالاب گل مرداب ندارد و زيبايي خودش را از دست داده است. محيط بان سازمان حفاظت از محيط زيست همچنين به افزايش مهاجرت پرندگان به تالاب انزلي مي‌گويد: بدليل حفاظت خوبي که امسال صورت گرفته، پرندگان مهاجر بيشتري به اين مطنقه سفرکرده‌اند. وي همچنين در رابطه با پوشش گياهي حاشيه تالاب انزلي مي‌افزايد: ني، اسپرغان، لوئي، علف هفت، بند پهن، تيرکمان آبي، پلم برگ باريک و همچنين گياهان شناوري همچون سرخس شناور، آب بشقاب معمولي، هفت بند دوزيست و لاله مردابي و غيره از جمله گياهان تالاب انزلي است.

اين محيط بان نيز اضافه مي‌کند: متاسفانه بدلايل مختلف گل لاله مردابي بسيار کم در تالاب انزلي رشد مي‌کند که از زيبايي اين تالاب بين المللي کاسته است.

با اين حال آنچه داراي اهميت است، حفظ و احياء تالاب‌ها و مخصوصاً تالاب انزلي است تا اول اينکه از کوچ مردم بومي‌به شهرهاي بزرگ جلوگيري شود و دوم مردم بومي‌اين منطقه از آن استفاده‌هاي اقتصادي و معيشتي خود داشته باشند. همچنين با حفظ بيش از پيش تالاب‌ها اهميت توريستي و گردشگري آن افزايش پيدا مي‌کند و اين خود به اقتصاد و درآمد زايي مردم منطقه و ارز آوري براي کشور موثر است.