رادیو آلمان: نرخ سوانح رانندگی در ایران ۲۰ برابر میانگین جهانی است و این کشور در استانداردهای ایمنی جاده رتبه ۱۸۹ را دارد. این آمارها به فرهنگ نازل رانندگی، ناایمنی راهها و ضعف سیستم نظارت بر کیفیت خودروها نسبت داده میشوند.
ساسان افلاکی، عضو مرکز تحقیقات راه و حمل و نقل دانشگاه تهران اعلام کرده که راههای ایران استانداردهای لازم را ندارند و در عین حال برای سرعت پایین طراحی شدهاند. وی نبود علائم راهنمایی رانندگی در برخی نقاط را نیز از دلایل اصلی بروز تصادفات در ایران دانسته است.
ساسان افلاکی دبیر سومین کنفرانس بینالمللی حوادث رانندگی و جادهای در ایران است که از ۲۶ تا ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۱ در دانشگاه تهران برگزار خواهد شد. وی در نشستی خبری به این مناسبت گفته که فرهنگ سازی مناسبی به نسبت افزایش تعداد خودروها و رانندگان جوان در ایران صورت نگرفته و پیشرفت زیادی نیز در حوزه سخت افزاری وجود نداشته است.
این کارشناس حمل و نقل تاکید کرده که برخی جادههای ایران پاسخگوی نیازهای کنونی جامعه نیستند:« هنوز برخی راههای ما متعلق به ۷۰ سال پیش هستند. این جادهها برای سرعت ۵۰ تا ۶۰ کیلومتر ساخته شده بودند ولی ما در آنها با سرعت ۹۰ تا ۱۰۰ کیلومتر رانندگی میکنیم و این سبب بسیاری مشکلات ایمنی است.»
وی خواستار آن شده که راهها مناسبسازی و نقاط حادثهخیز اصلاح هندسی شوند. به تاکید او در بسیاری موارد راننده بدون هشدار و آمادگی قبلی وارد مقطعی از راه میشود که باید عکسالعمل سریع نشان دهد اما به دلیل آماده نبودن، درصد خطایش بالا میرود و تصادف میکند.
ساسان افلاکی از اولویتداشتن مسائل اقتصادی بر مسائل ایمنی ابراز تاسف کرده و گفته «موضوعاتی مانند اختلاف سطح جادهها یا شانهراهها، خرابیهای سطحی روسازی، تابلوها و علایم ایمنی باید مورد توجه قرارگیرند. جادههای ما در شرایط استاندارد و به روز نیستند.»
لزوم اصلاح فرهنگ رانندگی
در همین زمینه دکتر غدیر مهدوی سرپرست پژوهشکده بیمه مرکزی ایران به زیانهای غیرقابل جبران اقتصادی بر اثر تصادفات جادهای پرداخته است. وی افزوده که تعداد تلفات جادهای ایران در سال میتواند با تلفات یک جنگ تمام عیار برابری کند.
وبسایت "خبرآنلاین" به نقل از دکتر مهدوی نوشته که «میزان مرگ و میر در اثر حوادث رانندگی در ایران ۳۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر یعنی تقریبا دو برابر میانگین جهانی است.»
سرپرست پژوهشکده بیمه مرکزی ایران به کمبودهای موجود در آموزش و امتحان رانندگی در ایران پرداخته و گفته است: «در آزمون رانندگی در کشور ما به چابکی راننده بیش از هر چیزی توجه میشود اما در کشورهایی که قوانین راهنمایی و رانندگی منظمتری دارند، رعایت قوانین و نحوه رفتار راننده با رانندگان و عابران مورد توجه است.» او همچنین تاکید کرده که بیمهها باید بر اساس کاراکتر و سوابق راننده و همچنین خودروی او تنظیم شوند.
طبق آمار منتتشره توسط یونیسف، تصادفات جادهای در ایران همه ساله موجب مرگ حدود ۲۸ هزار نفر و جراحت یا نقص عضو ۳۰۰ هزار نفر دیگر میشوند. در ایران در هر ۱۹ دقیقه یک نفر در جادهها جان میسپارد و در هر دو دقیقه خبر مصدومیت جدی یک نفر در اثر تصادف به خانوادهاش میرسد. موتورسیکلتها نیز عامل ۲۵ درصد از تصادفها در ایران هستند.
مهمترین عامل تصادف: سرعت غیرمجاز
اصلیترین عامل سوانح رانندگی در اغلب کشورها، سرعت غیرمجاز است. تحقیقات نشان میدهند که هر یک کیلومتر کاهش در سرعت متوسط وسایل نقلیه موجب افت ۴ الی ۵ درصدی تصادفات مرگبار میشود.
استفاده از کمربند ایمنی نیز موجب کاهش ۴۰ تا ۵۰ درصدی کلیه آسیبها و کاهش ۴۰ تا ۶۰ درصدی آسیبهای مرگبار میشود. وسایل ایمنی برای کودکان از قبیل صندلی نوزاد و کودک میتوانند تلفات جانی نزد خردسالان در تصادفات رانندگی را تا ۶۰ درصد کاهش دهند.
کلاه ایمنی موثرترین راه کاهش آسیبهای ناحیه سر نزد موتور سواران و دوچرخه سواران است. این کلاهها میتوانند شدت و احتمال آسیب ناحیه سر را حدود ۷۰ درصد کاهش دهند.
بسیاری از قربانیان سوانح جادهای به دلیل کمبود امکانات و خدمات اضطراری نظیر خدمات درمانی، آتشنشانی و پلیس پیش از رسیدن به بیمارستان جان میبازند.
بهبود سطح خدمات اضطراری از محل تصادف تا مراکز درمانی و پس از آن، احتمال زنده ماندن، پیشگیری ازنقص عضو و آسیبهای درازمدت نزد سانحهدیدگان حوادث رانندگی را افزایش میدهد.
ایران در میان ۱۹۰ کشور دنیا از نظر ایمنی و تصادفات رانندگی رتبه ۱۸۹ را داراست و تنها سیرالئون از این نظر وضعیت نامناسبتری به نسبت این کشور دارد.
طبق تحقیقات انجام شده در ایران، رانندگی با چراغ خاموش در شب، عدم رعایت فاصله ایمنی و توجه نداشتن به سرعت، نوشیدن الکل و وجود نقص فنی در خودرو از مهمترین دلایل سوانح رانندگی هستند.