سایت ملت آنلاین: هرگونه سياست يا برنامهاي كه ماحصل آن استرس، اضطراب و تنش است، همچنين مشخص نبودن آينده براي آحاد جامعه به وجود آورنده انواع بيماريها در حوزه سلامت روان است. اين دليلي بود كه احمد نوربالا، عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران براي بالا رفتن 60 درصدي آمار بيماريهاي رواني در جامعه ايراني طي 9 سال اعلام ميكند. وي با استناد به تحقيقات انجام شده طي سالهاي 78 و 87 ميگويد: ميزان شيوع اختلالهاي رواني در ميان ايرانيان در فاصله ۹ سال ۶۰ درصد افزايش پيدا كرده و به اندكي بيش از ۳۴ درصد رسيده است.
افزايش ۶۰ درصدي بيماريهاي رواني طي ۹ سال
وي همچنين با اشاره به مطالعه جديدي كه طي سال جاري درباره ميزان شيوع بيماريهاي رواني در حال انجام است، تاكيد ميكند: اين روند همچنان سيري صعودي داشته و به بيش از ۳۵ درصد رسيده است. اين آمار و ارقام نشاندهنده آن است كه پيشبينيهاي معاون سلامت وزارت بهداشت در سال ۸۷ به وقوع پيوسته و به تدريج اختلالهاي رواني رتبه نخست را در ميان بيماريهاي مردم ايران به خود اختصاص ميدهد.
اين روند رو به رشد هر چند به اعتقاد كارشناسان از سويي نشاندهنده آشنايي بيشتر افراد جامعه با اين اختلالها و مراجعه بيشتر به مراكز درماني است اما از سوي ديگر بازتابي از افزايش تنشها و نابرابريهاي اجتماعي است.
دلايل افزايش اختلالات رواني
مصطفي معين، رئيس كرسي يونسكو در آموزش سلامت در ايران نيز استرسهاي مختلف مانند نابرابريهاي اقتصادي و تبعيض جنسيتي و قومي را از دلايل اين روند عنوان كرده و ميگويد: اين شرايط موجب كاهش قدرت دفاعي بدن و به دنبال آن وقوع انواع مشكلات رواني براي افراد ميشود.
حسن موسوي چلك، رئيس انجمن مددكاري اجتماعي ايران درباره روند رو به رشد بيماريهاي رواني در جامعه ايراني نبود مديريت شادي و گسست هويتي را موثر ميداند و ميگويد: مطابق آخرين آمار وزارت بهداشت 34 درصد مردم تهران به يكي از انواع اختلالات رواني دچارند و كسي كه مشكل روان داشته باشد نميتواند عملكرد موفقي داشته باشد.
هويت فرهنگي داراي سه مولفه قومي، ملي و ديني است كه بايد در چارچوب هويت ديني باشد و هر ايراني بايد اين سه مولفه را به ياد داشته باشد. نتيجه غفلت از هويت فرهنگي گسست نسلي است كه در نهايت شرايطي را به وجود ميآورد كه اين گسست نسلي به شكاف نسلي تبديل شود و جامعهاي كه دچار شكاف نسلي شود، هيچ هويتي نخواهد داشت.
نسل جديد بيشتر در معرض اختلالات رواني است
جواد علاقبندراد، رئيس انجمن روانپزشكى كودك و نوجوان نيز از شيوع 20 درصدي اختلالات رواني مانند انواع و اقسام اختلالات ارتباطى، پرخاشگرى و افسردگى ميان كودكان و نوجوانان زير 18 سال ايراني خبر ميدهد. جمع اين آمار با آنچه در بالا آمده است شايد حاكي از آن است كه نسلي كه در حال گذر از دوران كودكي و نوجواني به جواني است
و قرار است بهزودي به بخش فعال جامعه بپيوندد و به قولي جامعه آينده را بسازد در حالي كه هنوز با مشكلات جدي زندگي بزرگسالي و شرايط بغرنج اقتصادي و مسئوليتهاي ريز و درشت مواجه نشده بيش از پيش دچار اختلالات رواني است و مشخص است در حالي كه پا به دوران جواني و بزرگسالي ميگذارد و با كوه مشكلات مواجه ميشود چقدر قدرت مقابله با مسائل و مشكلات را خواهد داشت.
حسن موسويچلك، رئيس انجمن مددكاري اجتماعي ايران درباره مشكلاتي كه اين نسل را با خود درگير كرده و موجب بالا رفتن آمار مشكلات رواني در آنها شده است ميگويد: آسيبهايي كه در حال حاضر در كشور وجود دارند بسيار خطرناكتر از گذشته جامعه را تهديد ميكنند. اينترنت و ماهواره و آسيبهاي اجتماعي نوپديد ناشي از فضاهاي سایبري،
موبايل و ماهواره در حال حاضر جوانان و نوجوانان را تهديد ميكند و آسيبهاي اجتماعي دختران را بيشتر و خطرناكتر كرده است. در بخش آسيبهاي اجتماعي نوپديد و نوظهور نوجوانان و جوانان و بهويژه دختران در سنين پايين مورد تهديد قرار دارند و خانوادهها بايد بيشتر مراقب اين آسيبهاي نو پديد باشند.
وي ادامه ميدهد: يكي از مسائلي كه در ايران با آن مواجه هستيم، نبود يا كمبود ارتباط منطقي بين جوانان و نسل قديم است. هر چند هنوز به مرحله تضاد و شكاف بين نسلي نرسيدهايم، اما جوانان با والدين خود در مرحله كشمكشهاي بين نسلي قرار دارند، به اين معني كه هنوز جوانان برخي مسائل گذشته را ميپذيرند،
برخي را رد ميكنند و حتي برخي از مسائل به صورت تحريف شده و اشتباه به جوان منتقل ميشود. اگر اين كشمكشها درست مديريت نشود، قطعا به شكاف و تضاد بين نسلي خواهيم رسيد. براي جلوگيري از اين شرايط بايد هويت فرهنگي را تقويت كنيم.
موسوي درباره چگونگي تقويت هويت فرهنگي ميگويد: تقويت هويت فرهنگي با 3 مولفه هويت قومي، هويت ملي و هويت ديني بايد صورت بگيرد. با اين اقدام ميتوانيم ارزشها، هنجارها و آيينهاي درستي كه نسل قديم داشتند را به نسل جديد منتقل كنيم.بنابراين با توجه به اينكه نسلهاي قديم جايگاه خود را در جامعه از دست دادهاند،
بايد براي تقويت هويت فرهنگي، ارتباط بين نسلي را بيش از پيش مد نظر بگيريم. چون بيتوجهي به تعاملات بين نسلي ضربه بزرگي است كه متوجه جامعه شده و با فراموش شدن آيينها و اعتقادات گذشته، جوانان رو به خرافهپرستي و عرفانهاي نوپديد ميآورند. متاسفانه زندگي صنعتي، توسعه شهرنشيني و فشارهاي اقتصادي ساختار خانواده را تغيير داده و باعث شده كه مادربزرگ و پدربزرگها جايگاهي در خانه نداشته باشند.
وي درباره آسيبي كه اين گسست بين نسلي به ساختار جامعه وارد ميكند، ميگويد: جامعهاي كه هويت فرهنگي آن تضعيف شود مانند درختي است كه از داخل پوسيده و در مقابل هر بادي آسيب ميبيند. همچنين در چنين جامعهاي انسجام اجتماعي در جامعه، احساس مسئوليتپذيري و نشاط اجتماعي كاهش پيدا ميكند. علاوه بر تغيير زبان انتقال، بايد فرهنگ اقوام و مولفههاي ملي، باورها و ارزشهاي ديني و ايجاد نشاط در جامعه تقويت شود.