۸۵ درصد تحقيقات در کشور کاربردی نمی شود

روزنامه خراسان: متاسفانه با وجود تلاش هايي که براي انجام تحقيقات کاربردي در کشور و تبديل مقالات علمي به فناوري و محصول کاربردي صورت گرفته است در حال حاضر تنها 15 درصد از تحقيقات در کشور ما کاربردي مي شود و 85 درصد از نتايج تحقيقات صرفا به صورت مقاله منتشر مي شود، اين در حالي است که طبق تاکيد مقام معظم رهبري، بايد به جايي برسيم که 90 درصد تحقيقات و پژوهش ها در کشور کاربردي شود.

دلايل کاربردي نشدن بخش عمده تحقيقات در کشور
دکتر مهدي نژاد نوري ،معاون پژوهشي وزير علوم در گفت وگو با خراسان با بيان اين مطلب افزود: دلايل کاربردي نشدن تحقيقات در کشور از جهات مختلف قابل بررسي است، يک دليل اين است که با توجه به آن که عمده پژوهش هاي ما در دانشگاه ها و مراکز پژوهشي غير دستگاهي انجام مي شود، ارتباط نظام يافته با بخش هاي صنعت ندارد وکاربردي نمي شود از سوي ديگر بخش قابل توجهي از اعتبارات دانشگاه هاي ما صرف فعاليت هاي پژوهشي مي شود و نظارتي هم بر نحوه هزينه کرد اعتبارات پژوهشي دانشگاه ها نمي شود.وي اضافه کرد :از طرف ديگر بخشي از تحقيقات وپژوهش هايي نيزکه در مراکز پژوهشي وابسته به دستگاه هاي اجرايي مانند وزارت جهاد کشاورزي، وزارت نيرو ويا برخي مراکز ديگر انجام مي شود، به اين دليل که استاندارد هاي علمي در آن ها رعايت نمي شود، با وجود آن که به مرحله کاربردي شدن مي رسد امادر چرخه توليد فناوري قرار نمي گيرد.مهدي نژاد افزود : مجموع اين عوامل باعث شده است که در کشور ما صرفا تعداد معدودي از پروژه هاي تحقيقاتي که بر اساس نياز سنجي ودر قالب امضاي قرارداد بين دستگاه ها و دانشگاه ها کليد خورده است به معناي واقعي کاربردي وبه محصول تبديل شود.

در ايران از هر ۱۰ مقاله علمي کمتر از ۳ مقاله کاربردي مي شود
مهدي نژاد ادامه داد: براساس گزارش پايگاه هاي علمي از جمله «ISI» در زمينه سهم کشورها در انجام تحقيقات کاربردي در کشور دانمارک از هر 10 مقاله 8.8 موارد کاربردي مي شود، حال آن که اين نسبت در ايران کمتر از 3 مقاله از هر 10 مقاله اعلام شده است .وي با بيان اين که تحقيقات کاربردي در کشور به شکل پراکنده انجام مي شود وانسجام يافته نيست، خاطر نشان کرد :نتيجه اين وضعيت آن است که ما تنها 15 درصد تحقيقاتمان به مرحله کاربرد مي رسد .به گفته معاون پژوهشي وزير علوم، يکي از الزامات و شروط کاربردي شدن نتايج تحقيقات هدفمند شدن آن هاست، به نحوي که بايد ارگان يا نهادي خاص با برنامه ريزي دقيق تحقيقات را به سمت هدفمند شدن سوق دهد.

تعريف ۴۰ پروژه تحقيقاتي در راستاي نيازهاي کشور
وي ادامه داد: يکي از ماموريت هاي مهم شوراي عالي علوم، تحقيقات و فناوري (عتف) نيز همين است به نحوي که اين شورا با تعريف حدود 40 پروژه تحقيقاتي در راستاي نيازهاي کشور و تصويب آن ها و در نهايت واگذاري اين پروژه ها به دانشگاه ها ومراکز تحقيقاتي زمينه اي را فراهم کرده است که تمامي ظرفيت هاي پژوهشي دانشگاه ها ومراکز تحقيقاتي کشور اشغال شود ودانشگاه ها را که پيش از اين به امر پژوهش به عنوان يک کار جانبي نگاه مي کردند به انجام فعاليت هاي پژوهشي کاربردي ملزم کندتا دانشگاه ها در سازوکار اقتصادي کشور و شکل گيري اقتصاد دانش بنيان تاثير مستقيم داشته باشند. وي افزود :براي تحقق اين موضوع، آيين نامه ارتقاي استادان را نيز متناسب با اين نگاه اصلاح کرديم به نحوي که انجام يک پروژه ملي براي رسيدن به سطح استادي يکي از بند هاي اين آيين نامه است .مهدي نژاد نوري اضافه کرد :اين اقدامات در راستاي تحقق منويات مقام معظم رهبري که فرمودند 90 درصد پايان نامه ها و پژوهش ها در کشور بايد به مرحله کاربردي شدن برسد، دنبال مي شود.وي گفت :به دنبال تصويب طرح هاي کلان ملي در شوراي عتف وپس از تاييد نهايي اين طرح ها از سوي رئيس جمهور اميدواريم که علاوه بر افزايش سهم توليد علم ايران در جهان، شاهد ارتقاي شاخص هاي توليد فناوري در کشور باشيم.به گفته معاون وزير علوم، در حال حاضر ايران توانسته است از نظر تعداد مقالات علمي اهداف سند چشم انداز ايران ۱۴۰۴ را محقق کند اما متاسفانه در شاخص هاي فناوري هنوز فاصله زيادي با اهداف سند چشم انداز وجود دارد که اميدواريم در کنار ديگر اقدامات، راه اندازي خوشه هاي فناوري نيز که حلقه آخر چرخه ايده تا محصول است، به تجاري سازي بسياري از فعاليت ها و اختراعات پژوهشگران کشور منجر شود.